«Қазіргі білім берудің даму тенденциялары» халықаралық ғылыми конференцияның материалдар жинағЫ
жүктеу/скачать 2,19 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қазіргі білім берудің даму тенденциялары
93 өндірістік қорлар-шикізат, қосалқы материалдар, сатып алынатын жартылай фабрикаттар, отын, ыдыс, Жабдықты жөндеуге арналған қосалқы бөлшектер, тез тозатын арзан бағалы құралдар, сондай-ақ шаруашылық мүкәммал; – аяқталмаған өндіріс-кәсіпорынның бөлімшелерінде өңдеудің әртүрлі кезеңдерінде өндірісте болатын Еңбек заттары; – өз өндірісінің жартылай фабрикаттары – өңдеу толығымен кәсіпорын бөлімшелерінің бірінде аяқталған, бірақ кәсіпорынның басқа бөлімшелерінде одан әрі өңдеуге жататын Еңбек заттары; – жаңа өнімді дайындау мен игеруге, өнертапқыштыққа және өнертапқыштыққа арналған шығындар, сондай-ақ осы кезеңде жүргізілген, бірақ келесі кезеңде өнімнің өзіндік құнына енгізілетін басқа да шығындар жататын болашақ кезеңдердің шығыстары. Айналым қорлары – бұл айналым саласында жұмыс істейтін кәсіпорынның қаражаты. Олар өздерінің табиғи нысандарын өзгертпейді (айналым қаражаттарынан айырмашылығы). Бұл дайын өнім қорына салынған қаражат, жөнелтілген, бірақ төленбеген тауарлар, сондай-ақ есеп айырысулардағы қаражат және кассадағы және шоттардағы ақша қаражаты. Айналым қорлары тауарлардың айналым процесіне қызмет көрсетумен байланысты, олар құнды қалыптастыруға қатыспайды, бірақ оның тасымалдаушысы болып табылады. Өнімді дайындағаннан және оны өткізгеннен кейін айналым қаражатының құны өнімді (жұмыстарды, қызметтерді) сатудан түскен түсімнің құрамында өтеледі. Бұл кәсіпорын қаражатының үздіксіз айналымы арқылы жүзеге асырылатын өндіріс процесінің үнемі жаңаруына ықпал етеді. Олардың қозғалысында айналым қаражаттары үш кезеңнен өтеді: ақша, өндіріс және тауар. Ағымдағы активтерді басқару әдістері бойынша топтастырудың практикалық маңызы зор: 1) нормаланатын – негізделген есептік нормативтер белгіленетін материалдар қоры, аяқталмаған өндіріс, дайын өнім, тауарлар, яғни активтер. Бұл жағдайда талдау нақты активтерді нормативтермен салыстырудан, анықталған ауытқулардың себептерін анықтаудан және бағалаудан тұрады; 2) нормаланбаған – деңгейі мен динамикасы едәуір дәрежеде сыртқы факторлармен айқындалатын және аз дәрежеде кәсіпорынның қызметіне тәуелді болатын активтер. Оларға жөнелтілген тауарлар жатады; дебиторлық берешек; қысқа мерзімді қаржылық инвестициялар және ақша. Инфляциялық процестерге ұшырау дәрежесіне байланысты баланстың барлық баптары монетарлық және монетарлық емес болып жіктеледі. Монетарлық айналымдағы активтер – ағымдағы ақшалай бағалаудағы қаражат пен міндеттемелерді көрсететін теңгерім баптары. Сондықтан оларды қайта бағалау мүмкін емес. Оларға ақша, депозиттер, қысқа мерзімді қаржылық инвестициялар, есептеулердегі қаражат жатады. Монетарлық емес айналым активтері – өндірістік қорлар, аяқталмаған өндіріс, дайын өнім, сатуға арналған тауарлар. Бұл активтердің нақты құны уақыт пен бағаның өзгеруімен өзгереді, сондықтан қайта бағалауды қажет етеді. Сапаны басқару. Development trends of modern education 94 Сапа дегеніміз – объектінің белгіленген немесе болжамды талаптарды қанағаттандыру қабілетіне байланысты сипаттамаларының жиынтығы. Өнім сапасы соңғы уақытта үлкен маңыздылыққа ие интеграциялаумен байланысты нарық, ғылыми-техникалық прогресс және соның салдары ретінде, үнемі өскелең талаптарына, тұтынушылардың. Өнімнің сапасын анықтайтын көптеген параметрлер бар және олардың әрқайсысы әртүрлі, менеджментте сапаны басқару сияқты бағытты дамыту қажеттілігі туындады. Сапа менеджменті – бұл өнімнің өмірлік циклінің барлық кезеңдерін, сондай-ақ сыртқы ортамен өзара әрекеттесуді басқару қызметі. Нәтижесінде бүкіл әлемде өнімнің сапа жүйелері дами бастады, олардың қазіргі уақытта бірнеше жүздегені бар. Олардың жалпы міндеті – барлық параметрлер бойынша тұтынушылардың талаптарына сәйкес келетін тауарларды шығару. Өнім сапасын басқару теориясында келесі категориялар бөлінеді: – басқару объектісі – қасиеттердің барлық жиынтығын да, олардың белгілі бір бөлігін, тобын немесе жеке қасиетін де қамтуы мүмкін өнім сапасы; – басқарудың мақсаты – өндіруші (шығындар, пайдалылық) және тұтынушының экономикалық мүдделеріне (әл-ауқат деңгейі, сән және т.б.), сондай-ақ өнімнің қауіпсіздігі мен экологиялық талаптарына сәйкес өнім сапасының деңгейі мен жай-күйін сақтау; – басқару субъектісі – барлық деңгейдегі басқару органдары және өнім сапасының деңгейіне дейін қамтамасыз етуге арналған тұлғалар; – басқару әдістері мен құралдары – басқару органдары өндіріс процесінің элементтеріне әсер ететін, жоспарланған жағдайға және өнім сапасының деңгейіне қол жеткізуді және қолдауды қамтамасыз ететін әдістер. 1997 жылдан бастап ИСО Халықаралық стандарттау ұйымының талаптарына сәйкес сапа жүйелері әзірлене бастады. Бұл ұйым өз қызметін 1946 жылы бастады, бірақ сапа жүйелеріне жақында кірісті. ИСО халықаралық жүйесінің 9000-9004 стандарттарында сапа жүйелерін әзірлеу бойынша жалпы талаптар беріледі. Бұл стандарттар орыс тіліне дәл аударылған және ИСО 9001 (2000) деп аталады. ИСО 9000-9004 стандарттарына сәйкес, егер кәсіпорын бүкіл жүйені толығымен игере алмаса, оны кезең-кезеңмен, яғни әр процеске бөлек енгізе алады. Егер біз стандартқа сәйкес жұмыс жасасақ, сауда жағы мен кәсіп орындар дұрыс жұмыс істейді. Кез келген қызмет орындары ең бірінші ыңғайлы және нормаларға сәйкес болғаны жөн. жүктеу/скачать 2,19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|