«Қазіргі заманғы түркологияның Ғылыми даму миссиясы және ғҰбайдолла айдаров феномені»



Pdf көрінісі
бет44/85
Дата19.11.2022
өлшемі2,21 Mb.
#158914
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   85
Байланысты:
Ғұбайдулла Айдаров. Конференция

Иесіз болмасын деп

аз халық
құрап, – 
20 
Барыс оларға бек болды. 
Қаған атағын бұнда біз бердік. 
Сіңілім – хан қызын бердік. 
Өзі жаңылды, қағаны өлді.
Халқы күң, құл болды. 
Көгімен жер-суы иесіз қалмасын деп, Аз қырғыз 
халқын құрап келдік. 
Соғыстық, 
Елін –
21 
және бердік.
Ілгері-Қабырхан жынысын асып, 
халықты осылайша қондырдық. 
Анша еттік, Батыстағы Кеңу-Тарманға, 
Дейін түрік халқын қоныстандырдық. 
Осынша еттік. Ол уақытта құл құлды 
болған еді. Күн күңді болған еді. 
18 
Неше күндерден соң 
көк –
бурыл,
көк жал, бұ әйдік – 
арлан-бөрі тоқтай қалды.
Оғыз да шеруі – 
мен бірге 
тоқтады. Мұнда Итіл
өзенінің жағасын –
да бір қара тау
маңында
ұрыс басталды.
Оқпен, 
сүңгі,
қылышпен 
ұрысты.
Шерулердің –
араларында 
жойқын көп ұрыс болды. 
19 
Ел-жұрттың 
көңілінде –
көптен-көп
қайғы орналы.
Шайқас, 
ұрыс –
сондай жаман
болды.
Итіл өзені –
нің суы
қып-қызыл,
сіп- 


75 
Інісі ағасын білмес еді. 
Ұрпағы әкесін білмес еді. 
22 
....Ынтымақ! 
Түрік халқы 
23. Өкін 
сіңгірдей – 
болды.
Оғыз қаған жеңді.
Ұрұм қаған –
қашты.
Оғыз қаған 
Ұрым
қаған –
ның 
қағандығын алды, 
ел -
жұртын алды

Ортасында –
өлідей,
тірідей 
көптен-көп – 
20. олжа түсірді
 
Оғыз-нама мен түрік бітіктеріндегі арғықазақтық ішкі ақ өлең ұйқасы тәртібін сақтау 
үлгісін, ілгерілі-кейінді пайда болған сан алуан әлемдік жыр қазыналарынан: Гомердің (еж. 
грекше. Ὅμηρος; Өмерис, яғни Өмір, б.з.б. ІХ -.- V, грек тілінің Тұмар-Томирис мысалдары 
есіңізде болсын) «Илиадасы» мен «Одиссейі», Шумер «Гильгамеші», скандинавиялық 
«Үлкен-Кіші Эддалар», авеста «Гаттары», мезоамерикалық «Пополь-Вух», Ежелгі Үндістан 
«Махабхаратасы» үлгілеріне үңілсеңіз-ақ арғықазақ рухы мен ділінің, ең бастысы сол 
тереңдікті жеткізетін тілінің құдыретіне бас иесіз... 
ӘДЕБИЕТТЕР 
 
1.
Дьяконов А.С. Языки древней Передней Азии. – Москва, 1967. 
2.
https://egemen.kz/article/213046-gilgamesh-%E2%80%93-akkad-shumer-eposynynh-
turki-alemimen-baylanysy
  
3.
Маңғыстау ақын-жырауларының шығармалары «факультативтік сабақтар үшін). – 
Ақтау, 2008, 296 бет.86-91 беттерден. 
4.
Библейская энциклопедия Брокгауза / Ринекер Ф., Майер Г. – М.: Российское 
Библейское Общество, 1999. – 1120 с. 
5.
Адольф Эрман. Жизнь в Древнем Египте. Центрполиграф, Москва. 2008. 344 стр 
(е-нұсқа). 220 -.-231 беттер 
6.
Дахтар ((парсыша ﺎهﺍد – 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   85




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет