Азоттың периодтық жүйедегі орны, электрондық құрылысы, қасиеттері. Аммиак, аммоний тұздары. Азот оксидтері

«БЕС ЖОЛДЫ ӨЛЕҢ» (СИНКВЕЙН)

1. 
   Зат есім -1;
   
2. 
   Сын есім-2;
   
3. 
   Етістік-3;
   
4. 
   Тақырыпты ашатын сөйлем -4;
   
5. 
   Синоним-1;
   

«БЕС ЖОЛДЫ ӨЛЕҢ» (СИНКВЕЙН)

1. 
   Азот
   
2. 
   Түссіз, иіссіз;
   
3. 
   Суда нашар ериді;
   
4. 
   Ағылшын ғалымы Д.Резерфорд ашты;
   
5. 
   Тіршіліксіз;
   

«ББҮ» кестесі

Білемін	Білгім келеді	Үйрендім

Химиялық диктант

Азот ( гр. ázōos – тіршіліксіз) — химиялық элемент – ........, ........– суда аз еритін ....... . Азотты ........ жылы ағылшын ғалымы Даниэль Резерфорд ашқан. Қайнау температурасы – ....... °C, қатутемпературасы – ....... °C. Азоттан басқа ол топшаны, фосфор Р, ........ As, сурьма Sb және ......... Ві элементтері кұрайды. Азот көлемі бойынша ........ 78%-ын құрайды. Топырақта ......... күйінде кездеседі. Аммиа́к — NH₃, сутегі нитриді, қалыпты жағдайда - ....... иісті (мүсәтір спирті иісті) ....... газ. -33,4⁰С температурады ......... айналады. Аммиактық 40%-тік ерітіндісі (.......... спирті) .............. және ............. кеңінен пайдаланылады.

Химиялық диктант

Азот ( гр. ázōos – тіршіліксіз) — химиялық элемент – түссіз, иіссіз, дәмсіз – суда аз еритін газ. Азотты 1772 жылы ағылшын ғалымы Даниэль Резерфорд ашқан. Қайнау температурасы – 196 °C, қатутемпературасы – 210 °C. Азоттан басқа ол топшаны, фосфор Р, мышьяк As, сурьма Sb және висмут  Ві элементтері кұрайды. Азот көлемі бойынша ауаның 78%-ын құрайды. Топырақта нитраттар күйінде кездеседі. Аммиа́к — NH₃, сутегі нитриді, қалыпты жағдайда - өткір иісті (мүсәтір спирті иісті) түссіз газ. -33,4⁰С температурады сұйықтыққа айналады. Аммиактық 40%-тік ерітіндісі (мүсәтір спирті) медицинада және тұрмыста кеңінен пайдаланылады.

САБАҚ ЖОСПАРЫ (БЛУМ ТАКСОНОМИЯСЫ)

№	Блум бөлімдері	Сабақ кезеңдері мен әдістері	Уақыты
	Ұйымдастыру	Оқушылармен сәлемдесу, топ жасақтау т.б.	2 минут
1	Білу	Үй тапсырмасы (шағын тест)	4 минут
	Мұғалім сөзі	Слайд арқылы негізгі ұғымдармен таныстыру, мультимедиялық көрсетілім	6 минут
2	Түсіну	Жаңа материалды меңгеру (Постер әзірлеу): «Ойлан. Жұптас. Бөліс», «Өкіл»	13 минут
3	Қолдану	Деңгейлік тапсырмалар:«А», «В» және «С» деңгейлері бойынша	6 минут
4	Талдау	Жаңа материалды бекіту: «Химиялық диктант», «Сәйкестендіру тесті», «Венн диаграммамсы»	5 минут
5	Жинақтау	Кері байланыс: «Бес жолды өлең», «Эссе», «ББҮ кестесі»	5 минут
6	Бағалау	Сабақты бағалау	2 минут
	Қорытынды	Үйге тапсырма беру, сабақты аяқтау	2 минут

Тест «Күкірттің қосылыстары»

І нұсқа

1. -2 тотығу дәрежесін көрсететін күкірттің қосылысы:

А)SO₂ B)H₂SO₃ C)H₂S D) SO₃

2.Күкірт қышқылы белсенді металдармен әрекеттескенде түзіледі:

А)O₂ B)H₂ C)H₂S D)S

3.Күкірт ангидридінің физикалық қасиеті:

А)түссіз, тұншықтырғыш өткір иісті газ B)өзіне тән иісі бар, түссіз улы газ C)түссіз, иіссіз, ұшпайтын, ауыр май тәрізді сұйықтық D)ұшқыш, түссіз сұйықтық

4.Күкірт қышқылы индикатор түсін бояйды:

А)қызыл B)көк C)түссіз D)сары

5.Күкіртті қышқылдың тұздары аталады:

А)сульфаттарB)гидросульфаттар C)сульфиттер D)сульфидтер

6.Перидті өртеу арқылы алынатын газ:

А)SO₂ B)H₂SO₃ C)H₂S D) SO₃

7.Су тартқыш қасиет көрсететін күкірттің қосылысы:

А)Н₂SO_4(сұй) B)H₂SO₃ C)H₂SО_4(конц) D) SO₃

8.Қорғасын нитратымен қара тұнба түзетін күкірттің қосылысы:

А)SO₂ B)H₂SO₃ C)H₂S D) SO₃

9.Күкірт (ҮІ) оксиді натрий оксидімен әрекеттескенде .... түзіледі:

А)натрий гидроксиді B)натрий сульфиті C)натрий сульфиді D) натрий сульфаты

10.Күкірт сутектің ауа бойынша салыстырмалы тығыздығы:

А)11,7 B)1,17 C)17 D) 17,1

ІІ нұсқа

1. +6 тотығу дәрежесін көрсететін күкірттің қосылысы:

А)SO₂ B)H₂SO₃ C)H₂S D) SO₃

2.Күкіртті сутек белсенді металдармен әрекеттескенде түзіледі:

А)O₂ B)H₂ C)H₂S D)S

3.Күкірт қышқылының физикалық қасиеті:

А)түссіз, тұншықтырғыш өткір иісті газ B)өзіне тән иісі бар, түссіз улы газ C)түссіз, иіссіз, ұшпайтын, ауыр май тәрізді сұйықтық D)ұшқыш, түссіз сұйықтық

4.Күкірт қышқылы мен негіздер арасында жүретін химиялық реакция типі: А)қосылу B)алмасу C)айырылу D)орынбасу

5.Күкіртті сутектің тұздары аталады:

А)сульфаттар B)гидросульфаттарC)сульфиттер D)сульфидтер

6.Күкірт (ІҮ) оксидін оттекпен әрекеттестіру арқылы алынатын зат:

А)SO₂ B)H₂SO₃ C)H₂S D) SO₃

7.Ағартқыш ретінде және зиянды микроағзалардын көкөніс қоймаларын тазарту мақсатында қолданылады:

А)SO₂ B)H₂SO₃ C)H₂SО_4(конц) D) SO₃

8.Барий хлоридімен ақ тұнба түзетін күкірттің қосылысы:

А)Н₂SO₄ B)H₂SO₃ C)H₂S D) SO₃

9.Күкірт (ІҮ) оксиді натрий оксидімен әрекеттескенде .... түзіледі:

А)натрий гидроксиді B)натрий сульфиті C)натрий сульфиді D) натрий сульфаты

10.Күкірт сутектің сутегі бойынша салыстырмалы тығыздығы:

А)11,7 B)1,17 C)17 D) 17,1

Тест жауаптары:

І нұсқа 1-С, 2-В, 3-В, 4-А, 5-С, 6-А, 7-С, 8-С, 9-Д, 10-В;

ІІ нұсқа 1-Д, 2-В, 3-Д, 4-В, 5-Д, 6-Д, 7-А, 8-А, 9-В, 10-С;

Деңгейлік тапсырмалар

І топ

1. 
   Төмендегі заттардың ішінен азоттың оксидтерін тауып, тотығу дәрежелерін анықтаңыздар:
   

NO₂, NH₄Cl, N₂O₅, HNO₃, NO

2. 
   Азоттың оттегімен, сутегімен және металдармен химиялық реакция теңдеулерін жазып теңестіріңіздер және түзілген өнімдерді атаңыздар:
   
3. 
   4,48 л аммиак тұз қышқылымен әрекеттескенде қанша грамм аммоний хлориді түзіледі.;
   

ІІ топ

А. Төмендегі заттардың ішінен азоттың қосылыстарын тауып атаңыздар:

SO₂, NH₄Cl, N₂O₅, H₂SO₃, NO

В. Төмендегі қосылыстардағы азоттың массалық үлесін анықтаңыздар:

NaNO₃, NH₃, N₂O₃

С. 1 моль азот қышқылын алу үшін неше литр (қ.ж) азот (ІҮ) оксиді қажет;

ІІІ топ

А. Төмендегі заттардың ішінен азоттың оксидтерін тауып, тотығу дәрежелерін анықтаңыздар:

NO, NH₄NO₃, N₂O₃, HNO₃, N₂O

В. Төмендегі қосылыстардағы азоттың массалық үлесін анықтаңыздар:

КNO₃, (NH₃)₂СО₃, N₂O

С. 12,8г мыс концетрлі азот қышқылымен әрекеттескенде қанша литр азот (ІҮ) оксиді бөлініп шығады;