Қыналы өсімдіктерді көптеген жануарлар тіршілік ету ортасы және жыртқыштардан қорғану ретінде пайдаланады. Оларда кенелер мен жәндіктер көп мөлшерде тіршілік етеді, олар шалғайлар үшін маңызды тіршілік ету орындарының бірі болып табылады. Әр түрлі түнгі көбелектерінің қуыршақтары қына түсіндей боялған болып келеді, басқалары оның келбетіне еліктейді.
Қыналы өсімдіктерді көптеген жануарлар тіршілік ету ортасы және жыртқыштардан қорғану ретінде пайдаланады. Оларда кенелер мен жәндіктер көп мөлшерде тіршілік етеді, олар шалғайлар үшін маңызды тіршілік ету орындарының бірі болып табылады. Әр түрлі түнгі көбелектерінің қуыршақтары қына түсіндей боялған болып келеді, басқалары оның келбетіне еліктейді.
Қыналар табиғатта
Өсімдігі сирек кездесетін Қиыр Солтүстіктегі жануарлардың өмірінде қыналардың рөлі ерекше; қыс айларында олар бұғы рационының 90% құрайды.
Көптеген көбелектер личинкалары үшін қыналар негізгі тамақ болып табылады, олардың құрттары тек солармен қоректенеді. Сонымен қатар, қынаны белгілі бір деңгейде қолданатын ұлулар, жәндіктер, кенелер сияқты омыртқасыздар жейді.
Өсімдіктер қауымдастығындағы нағыз бұғы мүгі
Қыналар үй жануарларына тамақ ретінде қызмет етеді, мысалы, Ягель және Исландия мүкі бұғылардың дәстүрлі қорегі болып табылады
Исландиялық центриялар әсіресе жоғары бағаланады, оның құрамында 70-80% дейін көмірсулар бар.
Исландияда централияны нан пісіргенде ұнға қосады, Карелияда одан кисель жасалады, ал Жапонияда қыналар деликатес болып саналады.
4. Қыналардың таралуы
Қынаның 400-дей туысы, 26 мың түрі бар.
Олардың қазба қалдықтары бор кезеңінен белгілі.
Қазақстанда қынаның 491 түрі анықталған, 1 түрі (Бұғы кладинасы) Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.
Орталық Қазақстанда 7 қатарға, 31 тұқымдасқа, 92 туысқа жататын 292 түр кездеседі.
Антариктикадан 350 түрі, Оңтүстік полюске жақын жерден 7 түрі табылған.
Бұлай таралу себебі, өте ыстық ортада өсетіндері жоғары температурада тез кеуіп кететіндіктен, тіршілігі уақытша тоқталады, яғни анабиоз күйге көшеді. Қайтадан қолайлы жағдай туса, кеуіп қалған қыналар қалпына келіп, тіршілігін жалғастырады.
