Бағдарламасы. 1 тарау. Жалпы ережелер



Pdf көрінісі
бет124/189
Дата07.02.2022
өлшемі2,62 Mb.
#97314
түріБағдарламасы
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   189
Байланысты:
umkd-4

«Қорқыт ата кітабы» 
- тұркі тектес халықтардың ежелгі тарихын, өмір салтын, 
әдет-ғұрпын, ақындық дәстүрін танытатын әпикалық-тарихи мүра. Оның ішінде 12 түрлі 
дастан бар және оның әрқайсысы - өзінше аяқталған шығарма. Бұл шығармалардың түп-
тамыры, шамасы, сонау көне замандарда пайда болған мифологияға кетеді, сондықтан 
олардың құндылығы да, міне, осында. Мысалы, Дерсе хан жөніндегі аңызда әйелінің 
кеңесі бойынша, хан қара-пайым халыққа садақа үлестіріп, ата-бабасының аруағына 
сиынып, тәңірден бала тілеп алады. Ол бала дәу бұқаны жүдырықпен ұрып-жыққаны 
үшін, Бұқаш аталып кетеді. Мұндай желіс қазақ дастан-дарында көп кездеседі. Батырлар 
«әулиеге ат атап, қорасанға қой атап» ата-бабалар қабіріне түнеп, көп тілектерден кейін 
барып туады. Осылайша өмірге келген балалар өсе келе, ел-жұртының қорғаны, 
қамқоршысы болып шығады (Ертөстік, Алпамыс, Қобы-ланды т.с.с). 
«Қорқыт ата кітабындағы» Төбекөз (қазақ, қырғызда «Жалғыз көзді дәу» 
ертегісінде кездеседі) өзінің іс-әрекеті, ой-мақсаты, қатыгездігі жағынан «Одиссей» 
жырының үрейлі кейіпкерін еске тусіртеді. 
Кітаптың бесінші тарауындағы «Тоқа баласы Ержүрек Дом-рул туралы жырда» 
ажалмен күресу, өлместік мәселесі талданады. 
Жалпы алғанда, «Қорқыт ата кітабындағы» көтерілген әлеу-меттік мәселелерге 
келер болсақ, олар: халықтың 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   189




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет