Бағдарламасы Астана, 2018 ж. ТҮсінік хат

Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі

Осы бағдарлама Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетіне 6D021000 - «Шетел филологиясы» бағыты бойынша PhD докторантурасына түсушілерге арналған.

Бағдарлама ЖОО-нан кейінгі білімнің 6D021000 - «Шетел филологиясы» және көршілес бағыттағы магистратурасынан алынған қазіргі отандық және шетелдік лингвистика мен әдебиеттану туралы негізгі білімге негізделеді.

Ұсынылып отырған бағдарлама қазіргі лингвистика және әдебиеттанудың жеке пәндерге бөлінуін көрсететін бөлімдерге бөлінген.

Бағдарлама бөлімдер бойынша ұсынылатын әдебиет тізімімен жабдықталған.

Емтихан тапсырушы келесі құзіреттерді көрсетуі қажет:

• 
  заманауи лингвистика және әдебиеттанудың теориялық категориясының жүйесін;
  
• 
  емтиханда көрсетілген әрбір теориялық категорияның мәселе өрісін;
  
• 
  емтиханда көрсетілген әрбір теориялық категорияның ұғыну тарихын;
  

• 
  емтихан сұрағын айқындауды нақты және анық жоспарлау;
  
• 
  өз жауабының жағдайын теориялық тұрғыдан сауатты және сендіре дәлелдеу;
  
• 
  қосымша сұрақтарға жауап бергенде кәсіби сұхбатты диалогтық түрде батыл жалғастыру;
  

• 
  ғылыми дискурс негіздерін;
  
• 
  теориялық ойлау қабілетін;
  
• 
  категория жүйесі және арнайы ғылыми тіл мәселелерінің жиынтығын;
  
• 
  лингвистика және әдебиеттанудың теориялық мәселелерін дербес шешудегі креативтік шамасын.
  

Емтихан жеке билеттермен жазылу түрде өткізіледі. Бірінші екі жалпы теориялық сұрақтарға жауап оқитын тілде (орысша/қазақша) беріледі. Үшінші сұрақ шетел филологиясына арналған себебінен негізгі шетел тілінде (ағылшын/неміс/француз) талқыланады.

Тіл лингвистика нысаны ретінде.

Тіл деңгейлері, деңгейге бөлу дәлелдемесі, әртүрлі деңгейлердің негізгі бірліктері.

Тілді зерттеу тәсілдері; ХХ ғасырда лингвистикамен қалыптасқан тілді зерттеудің нақты тәсілдері.

Тілді үлгілеудің қағидаттары. Тілдік үлгі архитектурасы, оның негізгі бөліктері.

Анализ және синтез. Синхрония және диахрония.

Тілдің статикалық (дәстүрлі) үлгісі, және соған негізделген негізгі қағидаттары.

Тілдің динамикалық (тудырушы) үлгісі, және соған негізделген негізгі қағидаттары.

Тіл және ойлау. Тілдің дыбыстық және ментальдік негізі.

Тіл және қоғам. Тіл және мәдениет.

Лингвистика және шектес ғылымдар (психолингвистика, әлеуметтік лингвистика және т.б.).
ІІ. ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ ІЛІМ ТАРИХЫ

Ежелгі лингвистикалық дәстүрлер (үнді, антикалық еуропалық, қытайлық). Антикалық философиядағы тіл мәселесі: Сократқа дейінгілер – Платон – эллинистикалық философия.

XVI-XVII ғасырлардағы Еуропа лингвистикасы. Пор-Роял грамматикасы.

XIX ғасырдағы тіл білімі дамуының негізгі бағыттары. Компаративистика мен типологияның туындауы. Гумбольдтік дәстүр.

ХХ ғасырдағы лингвистика дамуының негізгі бағыттары.

Лингвистикалық структурализм мектептері.

Дескриптивизм. Грамматика туғызушылары.

Тіл білімі тарихындағы функционализм идеясының дамуы.

Ерте заманнан қазіргі уақытқа дейінгі тіл білімі тарихындағы тілді сипаттаудың формалды тәсілдері.
ІІІ. ФОНЕТИКА

Фонетиканың пәні мен мақсаты. Тілді сипаттаудағы фонетика орны.

Транскрипция түсінігі. Транскрипция түрлері (фонетикалық, фонологиялық, морфонологиялық).

Адамның сөйлеу аппаратының құрылғысы.

Дауыссыздар классификациясы. Классификация негізіне қойылған белгілер.

Дауыстылар классификациясы. Классификация негізіне қойылған белгілер.

Айтылымның (высказывание) просодикалық сипаттамасы. Сөйлеу екпінінің түсінігі.

Акустикалық фонетиканың жалпы сипаттамасы.

Дәстүрлі фонологияның маңызды түсініктері. Негізгі фонология мектептерінің айырмашылықтары.

Генеративтік фонологияның жалпы сипаттамасы.

Тілдегі дыбыстық үдерістер, олардың түрлері.
IV. МОРФОЛОГИЯ

Морфология пәні. Тілдік белгі түсінігі. Тілдік белгі түрлері.

Сөзтұлға тілдік белгінің ерекше түрі ретінде. Сөз формаларының бөлінуіне арналған критерийлер.

Сөздік форма құрамындағы морфтар. Түбір және аффикстер. Аффикстер классификациясы.

Күрделі сөздер (композиттер). Композиттердің құрылымдық түрлері. Инкорпорация композиттердің дара оқиғасы ретінде.

Морфтарға жатпайтын тілдік белгілер.

Тілдік мағыналар. Тілдік мағыналардың классификациясы. Лексикалық және грамматикалық мағыналардың қарама-қарсы қойылуы.

Морфологиядағы таңбалық теория.

Грамматикалық (сөз түрлендіруші) категория түсінігі. Есім мен етістіктің маңызды категориялары.

Лексема, парадигма, негіз түсініктері.

Морфологиялық сипаттамалар (лексемалардың таксономикалық класы).
V. СИНТАКСИС

Тілді сипаттаудағы синтаксис орны. Синтаксистік бірліктер.

Сөйлемнің синтаксистік құрылымының ұсыныстық тәсілі.

Синтаксистік қатынастар, оларды көрсету амалдары.

Сөздің валенттілік және басқару үлгісінің түсінігі.

«Мағына « Мәтін» үлгісінің синтаксистік компоненті.

Түрлендірмелі грамматика туралы жалпы түсінік.

Диатеза, етіс, актанттық деривация.

Семантикалық синтаксистің элементтері. Модус және пропозиция. Пропозиция ұйымының предикатты-аргументтік қағидаттары.

Айтылымның (высказывание) коммуникативтік ұйымдастырылуы.

Жай сөйлем типологиясы.

Грамматика және басқару мен байланыстыру теориясының элементтері.

«Семантика» термині. Семантика лингвистика бөлімі ретінде. Семантика басқа ғылымдар шегінде.

Әртүрлі тілдер семантикасындағы жан-жақтылық және өзгешелік.

Сөйлем жоспары және мазмұн жоспары. Белгі түсінігі. Мағына және референт. Референция түрлері (денотативтік жағдай).

Маңыз түсінігі. Маңыз компоненттері. Маңыз құрылымы. Маңыз және түсінік (концепт).

Тілдік белгілердің семантикалық көрінісі. Семантика метатілі.

Тіл және сөз. Сөйлеу акті және оның жасаушы түсінігі.

Әртүрлі дәрежедегі тіл бірліктерінің семантикасы.

Лексикалық семантика. Сөз семантикасын сипаттаудың тәсілдері. Лексикалық синонимия. Сөздің семантикалық валенттілігі. Лексикалық қызметтер.

Сөйлем семантикасы. Сөйлемдердің семантикалық түрлері.

Әртүрлі лингвистикалық үлгілеріндегі және тіл теориясындағы семантика.

Семантиканы зерттеудегі жаңа бағыттар (сөйлеу акті теориясы, референция теориясы, прагматика, риторика, диалог теориясы, дискурс теориясы).

Лексикография сөздіктер туралы ғылым ретінде. Басқа ғылымдар шеңберіндегі лексикография орны.

Сөздік түсінігі. Тілді сипаттау үлгісі және сөздік. Сөздіктердің интегралдық және дифференциалдық белгісі.

Әртүрлі үлгідегі лингвистикалық сөздіктердің жалпы сипаттамасы.

Лексикография дамуының тарихи кезеңдері. Қазіргі лексикографияның негізгі мәселелері.

Сөздіктердің негізгі түрлері және олардың классификациясы. Әртүрлі үлгідегі сөздіктердің лексикографиялық параметрлері.

Түсіндірмелі сөздіктер, олардың түрлері және қызметтері. Түсіндірмелі сөздіктердегі лексикографиялық мәліметтердің түрлері.

Тіл сөздіктері және мәдениет сөздіктері.

Пәні, мақсаты, мәтін лингвистикасының құрылымы. Мәтін лингвистикасының тарихы.

Мәтін түсінігі. Мәтін құрылысының негізгі принциптері. Дұрыс құрастырылған мәтін. Мәтін орамдылығы түсінігі.

Фразааралық байланыс және қатынас. Фразааралық байланысты көрсету тәсілдері. Сөйлемнің коммуникативтік құрылысы.

Мәтін құрылысының бірліктері. Сөйлем. Жоғары фразалық бірлік.

Мәтін бір тұтас ретінді. Мәтіннің басы мен аяғының семиотикалық бөлінісі.

Мәтіндер арасындағы қатынас түрлері. Сөйлеу ортасы және сөйлеу жанры.
IX. ПСИХОЛИНГВИСТИКА

Психолингвистика туындауының алғышарттары (лингвистикалық және психолингвистикалық). Психолингвистиканы дербес ғылыми пәнге дайындау.

Психолингвистиканың объектісі мен пәні. Психолингвистикалық зерттеулердің мақсаты. Психолингвистикалық тәжірибе.

50-60 жж. америкалық психолингвистикадағы негізгі бағыттар.

Ж.Пиаже және оның генетикалық парасат теориясы.

Нақты психолингвистикалық зерттеулер: бұқаралық байланыс құралдарын зерттеу және олардың адамдардың тіршілік әрекетіне әсері; тіл мен ми, және жартышар аралық ассиметрия арасындағы өзара байланыс; сөйлеу онтогенезінің мәселелері.

Лингвистика пәніне арналған әлеуметтік лингвистика амалы.

Тұлға аралық қатынастағы тіл.

Әлеумет және тіл.

Тілдік саясат және тілдік құрылыс.

Тарихи әлеуметтік лингвистика.

Пиджиндер және креоль тілдері.

Тілдік вариативтіліктің әлеуметтік лингвистика интерпретациясы.

Тілдік жағдай түрлері.
XI. СЕМИОТИКА

Белгілік жағдай және оның компоненттері.

Белгі түрлері (индекстер, таңбалар, иконикалық белгілер).

Логикалық семиотика бөлімдері: синтактика, семантика, прагматика.

Табиғи тілге қатысты белгі жүйесінің түрлері.
XII. КОМПАРАТИВИСТИКА

Әлем тілдері және оларды классификациялау принциптері.

Тілдердің генетикалық классификациясының принциптері. Тілдік жанұя және тілдік одақ. Тілдік ареалдар.

Компаративистика пәні. Компаративистиканың негізгі алғышарты – білдіретіндер мен білінетіннің (означающий и означаемый) арасындағы қажетті байланыстың жоқтығы. Этимология тарихи-салыстыру зерттеулерінің бір кезеңі ретінде. «Нағыз туыс» («Истинно родственные») белгілердің 2 категориясы: кірме және байырғы туыс. Лексикадағы кірме сөздің мүмкіндіктері – өткізгіштік қасиеті. Мәдени лексика, кезбе сөздер. Негізгі сөздік қор туралы түсінік («докультурный»), лексиканың «өткізбейтін» («непроницаемый») топтарындағы кірме сөздердің мүмкіндіктері.

Тіл туыстығы түсінігі. Тұрақты үйлесімділік, қайта құру, ата тіл. Қайта құрудағы фонемалардың «тармақтануы» және «бірігуі». Тіл туыстығы дәлелінің критерийі. Туыстық дәлел үшін морфологиядағы материалдық ұқсастық мағынасы.

Глоттохронология: М.Сводеш, С.Е.Яхонтов, С.А.Старостин. Глоттохронологиялық тәсілдердің қолданыстарына шектеу.

Ата тілді салыстырмалы жүйе арасындағы делдал тіл ретінде қайта құру. Ата тіл шынайылығы сұрағы. Тілдік жанұя.

Жақын туыстық және алыстаған туыстық. «Генетикалық ағаш», әлем тілдерінің генеологиялық классификациясы. Оның көнелігі жайындағы шындық сұрағы. «Екі құрамды тіл» туралы сұрақ, креоль тілдері.

Компаративистика тәсілдері. Компаративистік рәсімді қабылдаудың екі тобы. Ішкі қайта құру және тілге синхронды талдау жасау. Фонология мен морфологиядағы тілдің үстіңгі және терең деңгейі. Ішкі қайта құру диахронды бағытталған морфонологиялық талдау ретінде.

Сыртқы генетикалық салыстыру әртүрлі тіл жүйесіндегі генетикалық ұқсастықты анықтау тәсілі ретінде. Генетикалық ұқсастық және синхронды талдау. Сыртқы салыстыру тәсіліндегі морфонологиялық талдау. Хронологизация мәселесі және мүмкін болар интерпретациялардың көптігі.

Ішкі қайта құру мен сыртқы салыстыру тәсілдерінің қосымшалығы.

Тарихи-салыстырмалы қайта құрудың құрылысы туралы. Компаративистік рәсім және оның нәтижелерінің интерпретациясы. «Қашық» қайта құру ерекшелігі (аса терең емес қайта құру нәтижелерін қайта құру рәсіміне кірістіру); оның принципті мүмкіндіктері.

Дыбыстық өзгерістер, олардың мағынадан тәуелсіздігі. Жүйелілік принципі («дыбыс заңы» түсінігі).

Младограмматизм. «Дыбыс заңындағы» көрінетін бұзушылықтардың мүмкін болар себептері. Бір-біріне әсер ету аймағын жабатын дыбыс заңының мысалдары. Фонетикалық өзгерістер түрлері; олардың жүйелілік бағасы. Кенет және позициялық өзгерістер. Тарихи-салыстырмалы фонология құрылымының мүмкіндіктері.

Аналогия бойынша өзгерістер. Пропорция. Негіздер уникациясы. Кері деривация. Халық этимологиясы. Контаминация.

Ата тіл морфологиялық жүйесінің қайта құруындағы амалдардың ерекшеліктері. Грамматикалық морфемалардың фонетикалық көрінісін қайта құрудағы қиыншылықтар. Морфологиялық қайта құру мүмкіндіктерінің шектілігі.

Синтаксистік қайта құру мүмкіндіктері. Синтаксистік қайта құрудың «контестивті-типологиялық» құрылысынан өз мәніндегі ерекшелігі. Синтаксистік қайта құрудың морфологиялық тірегі. Синтаксистік қайта құру мүмкіндігінің шектеулігі.

Семантикалық қайта құру. Белгінің сыртқы жағымен салыстырғандағы «ішкі» қайта құрудың ерекшеліктері. Семантикалық өзгерістер себептері. Контекст қолданысындағы өзгерістер. Дыбыс заңына ұқсастықтың жоқтығы (әлсіздіктен «семантикалық позиция»). Қайта құруды өткізуге жарамды лексикалық семантиканың сипаттау тәсілі. Фонетикалыққа қатысты семантикалық қайта құру нәтижесінің екінші санаттылығы.

Ата тілдің лексикалық құрамын қайта құру және экстралингвистикалық интерпретацияның мүмкіндіктері. Тілдік жанұяның атақоныс мәселесі. Лингвистикалық және археологиялық мәліметтерді мәлімдеудегі қиындықтар.
XIII. ӘДЕБИЕТТАНУ

Антикалық әдебиет орны антик дәуіріне кіріспе пәнінің жалпы құрылысы оқу пәні ретінде, оның маңыздылығы абсолютті және қатысты. Платон және антикалық дәуірдегі поэзияны қабылдау мәселесі. Аристотельдің әдеби теориясы. Платон және Аристотельдің полемикасы («Мемлекет» және «Поэтика»). Философиялық прозаның жанрлық ерекшеліктері: диалог, диатриба, философиялық трактат.

Қазіргі классикалық филологияның негізгі мәселелері:

• 
  Генезис мәселесі және жанр қызметі;
  
• 
  Мәтін интерпретациясының мәселесі;
  
• 
  Мәтін түпнұсқалылығы мәселесі;
  
• 
  Мерзімдеу мәселесі.
  

Эпикалық мәтін ұйымындағы формулалары және симметрияның жалпы қағидаты. Гомерлік поэма композициясы.

Эпостың хабарлы техникасы.

Гесиода поэзиясындағы дәстүрлі эпостың нышаны және оның негізгі айырмашылықтары.

Дидактикалық эпостың типологиясы және «Труды и дни» шығармасындағы авторлық «мен» проблемасы. «Труды и дни» поэмасының композициясы; мәтін құрылымының ассоциативтік қағидаты. «Труды и дни» мәтініндегі эпикалық емес хабарлау әдісі (мәтел, қанатты сөздер, өсиет, ертегі).

Эллинизм және рим дәуіріне эпикалық жанрды қайта жаңғырту. Аполлония Родосскойдың «Аргонавтикасындағы» эпикалық тақырып пен саздың түрленуі. Вергилий және Гомер.

Лириканың және оның түрлі жанрлар қызметінің туындауы: мелика (хор және соло), элегия, ямб. Эпос және лирика: тілдік, саздық және сюжеттік өзара байланыстың ерекшеліктері.

Мәтіннің сахналық түрленуінің мәселесі.

Эсхила мен Софокла трагедиясындағы фабула мен сюжет байланысы. Эсхила мен Софокла трагедиясындағы трагедиялық шиелініс мәні. «Мазмұн-сюжет-ойдың» байланыс мәселесі. Грек трагедия жайында Аристотель: сараптама ерекшеліктері және теория құрылымы.

Сықақ танымдық категория ретінде. Комедиялар: көне-орта-жаңа. Комедия және трагедия: байланыс мәселесі, параллель тақырып, формалды және тілдік ұқсастық. Эллинизм поэзиясы және филологиясы. Александрлық мәтін сынының негізгі қағидаттары және олардың эллинизм поэтикасының қалыптасуына ықпалы. Көркем проза қалыптасуының мәселесі.

«Жанама сөйлеу өнері» ретіндегі әдебиет (Бахтин). Көркем мәтіннің субъектілік және объектілік құрылымы. Көркем тіл түсінігі.

Көркем мәтін «көркем әсерінің жиынтық факторы» ретінде (Бахтин). Мәтін және дискурс. Көркем мағынасы жайында түсінік.

Көркем тұтастығының архитектоникалық формасы.

Жаңа және су жаңа кезеңнің әдеби шығармашылығының мифопоэтикасы.

Жанр және дискурс. Жанрлық құрылымның үш орындығы.

Эпос, лирика, драманың туыстық өзгешелігі.

Актант, мінез, тұлға, түр. Лирикалық кейіпкердің мәселесі.

Сюжет көркем мәтіннің негізгі объектілік ұйымы ретінде. Әдеби шығарманың сюжеттік құрылым генезисі. Сюжеттің тарихы поэтикасы және сюжеттік үлгінің типологиясы. Сюжеттік үлгі, эпизод кескіндемесі және нарративті шытырман оқиға.

Әдебиет ғылымындағы композициялық форма жайында сұрақ. Композиция көркем мәтіннің негізгі субъектілік ұйымы ретінде. Көркем тұтастық ұйымындағы Бастама және маргиналия, мәтіннің басы мен аяғы рөлі, бөлімге бөлу және көркем тұтастықтағы мәтіннің композициялық орталығы.

Көркем сөз спецификасы. Сөйлеу мәнерінің түсінігі.

Көркем тұтастықтың стильдің сипаттамасы. Мәдени заман ауысуы мен көркем бағдарының стиль категориясы. Стиль мен дәстүр.

Көркем бағыттаулар және көркемдіктің парадигмасы. Әдебиеттің тарихи дамуындағы авторлық қызмет, көркем шығарма және эстетикалық адресат мәртебесі.

Көркем мәтіннің анализі мен интерпретациясы. Типологиялық сәйкестендіру және әдеби шығармалардың тарихи түсінігі. Әдебиет теориясындағы психологизм және социологизм. Ғылыми поэтиканының қалыптасуы мен дамуы.

Герман тіліндегі жалпы үнді-еуропалық және жалпы герман тілдерінің сипаты. Ежелгі заманнан Ұлы Карл басқаруына дейінгі уақыттағы герман тайпасының тарихы.

Салыстырмалы-тарихи әдістің түрлі ғалымдар арқасында дамуы. Герман тіліндегі фонетикалық, грамматикалық және синтаксистік деңгейдегі жалпы үнді-еуропалық және жалпы германды тілдердің сипаты.

Герман тілдерінің классификациясы: 1. Солтүстік герман тілдері. 2. Шығыс герман тілдері. 3. Батыс герман тілдері.

Еуропаның түрлі аймақтарын романдандыру, латын тілінің таралуы мен сипаттамасы. Романдандыру қарқыны мен шегінің түсінігі.

Роман тілдерінің классификациясы: 1. Карло Тельявинидің классификациясы. 2. Амандо Алонсо классификациясы. Фридрих Дица классификациясы: 1. Иберо-роман тілдері. 2. Галло-роман тілдері. 3. Италийстік тілдері. 4. Шығыс-роман тілдері.

Лингвистический энциклопедический словарь. М., 1990.

История лингвистических учений. Древний мир. Л., 1980.

История лингвистических учений. Средневековый Восток. Л., 1981.

История лингвистических учений. Средневековая Европа. Л., 1985.

Новое в лингвистике. Вып. 1. М., 1960 (раздел "Гипотеза Сепира - Уорфа).

Новое в зарубежной лингвистике. Вып. 8. М., 1978 (статьи Т.М.Николаевой, В.Дресслера, М.А.К.Хэллидея, М.Беллерта, Т. Ван Дейка).

Новое в зарубежной лингвистике. Вып. 10. М., 1981.

Новое в зарубежной лингвистике. Вып. 13. М., 1982 (статьи Н.Д.Арутюновой, П.Ф.Стросона, К.С.Доннелана, А.Вежбицкой, С.Крипке, П.Коула).

Новое в зарубежной лингвистике. Вып. 16. М., 1985 (статьи Н.Д.Арутюновой и Е.В.Падучевой, Э.Сэпира, Г.П.Грайса, З.Вендлера, Д.Гордона и Дж.Лакоффа, Р.С.Столнейкера).

Новое в зарубежной лингвистике. Вып. 17. М., 1986 (статья Дж.Остина).

Падучева Е.В. Высказывание и его соотнесенность с действительностью. М., 1985.

Фреге Г. Смысл и денотат // Семиотика и информатика. Вып. 8. М., 1976.
VII. ЛЕКСИКОГРАФИЯ

Апресян Ю.Д. Лексическая семантика. М., 1974.

Апресян Ю.Д. Интегральное описание языка и толковый словарь // Вопросы языкознания. 1986. №2.

Крейдлин Г.Е., Шмелев А.Д. Математика помогает лингвистике. М.: Просвещение, 1994.

Щерба Л.В. Языковая система и речевая деятельность. Л., 1974.

Bolinger D. The atomization of meaning // Language. 1965. Vol. 41. №4.

Hornby A. Some problems in lexicography // English language Teaching. 1970. 19.
VIII. МӘТІН ЛИНГВИСТИКАСЫ

Гиндин С.И. О понятии текста // Гиндин С.И., Леонтьева Н.Н. Проблемы анализа и синтеза целого текста в системах машинного перевода, диалоговых и информационных системах. М.: ВЦП, 1978.

Жинкин Н.И. Развитие письменной речи учащихся 3-7 классов // Жинкин Н.И. Язык — речь — творчество. М.: Лабиринт, 1998.

Новое в зарубежной лингвистике. Вып. 8: Лингвистика текста. М.: Прогресс, 1978.

Общее языкознание: формы существования, функции, история языка. М., 1970.

Большая Советская Энциклопедия (статьи "Знак", "Семиотика").

Семиотика. Сб. переводов. М., 1983 (статьи Р.Якобсона, Ч.Морриса).

Иванов Вяч.Вс., Гамкрелидзе Т.В. Индоевропейский язык и индоевропейцы. Т 1-2, Тбилиси, 1984.

Кибрик, А.Е. "Как" или "почему"( Об основном вопросе типологии). // Типология и грамматика Храковский В.С. (ред.). М. Наука, 1990, 21-28.

Kибрик А.Е. Очерки по общим и прикладным вопросам языкознания. М. 1992.

Кибрик А.Е. Константы и переменные языка. СПб. 2003.

Лингвистическая реконструкция и древнейшая история востока. М., 1989.

Мейе А. Введение в сравнительное изучение индоевропейских языков. М.Л. 1938.

Новое в современной индоевропеистике // Новое в зарубежной лингвистике. Вып. XXI. М., 1988.

Солнцев В.М., Вардуль И.Ф. (ред.) Лингвистическая типология. М. Наука 1985.

Старостин С.А., Бурлак С.А. Сравнительно-историческое языкознание. М. 2005.

Comrie B. Language universals and linguistic typology. Chicago. 1981.

Givon T.,. Functionalism and Grammar. Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins. 1995.

Адкинс Л., Адкинс Р. Древний Рим. Пер. с англ. М., 2009

Белох К.Ю. Греческая история. Т. 1-2. Пер с нем. М., 2009.

Джебб Р.К. История древнегреческой литературы. Пер. с анг. М., 2012.

Суриков И.С. История и культура Древней Греции. М., 2009.

Тронский И.М. История античной литературы. 9 изд-е. М., 2012.

Гринцер Н.П., Гринцер П.А. Становление литературной теории в Древней Греции и Индии. М., 2000.

История всемирной литературы. Т. 1. М., 1983; т. 2. М., 1984

Теория литературы: В 2 т. Учебное пособие для вузов / под ред. Н.Д. Тамарченко. М.: Academia, 2010 (2004, 2006, 2008).

Теория литературных жанров. Учебное пособие для вузов / под ред. Н.Д. Тамарченко. М.: Академия, 2012 (2011).

Поэтика: Словарь актуальных терминов и понятий / под. ред. Н.Д. Тамарченко. М., 2008.

Плеухова Е.А. Германская филология в таблицах и упражнениях. Казань: КГУ, 2007. - 19 с. Шапошникова, И. В. История английского языка [Электронный ресурс] : учеб.пособие / И. В. Шапошникова. - 2-е изд., стереотип. - М.: ФЛИНТА, 2011. - 508 с. //http://znanium.com/bookread.php?book=409604

Багана Ж. Языковая вариативность английского языка Великобритании, США и Канады: Монография [Электронный ресурс] / Ж. Багана, А.Н. Безрукая, Е.Н. Таранова. - М.: НИЦ ИНФРА-М, 2014. - 124 с. // http://znanium.com/bookread.php?book=444834

Михайлова Т.А.Древнеирландский язык. Краткий очерк. - Москва: Языки славянской культуры, 2010. - 294 с. //http://www.bibliorossica.com/book.html?currBookId=3864

введение в германскую филологию - http://vved-v-germ-phil.cvsw.ru/index.html введение в романо-германскую филологию - http://www.bsu.by/Cache/pdf/211703.pdf

введение в романскую филологию - http://www.twirpx.com/file/1271866/

1. 
   Транскрипция ұғымы: транскрипция түрлері.
   
2. 
   Дауыстылар мен дауыссыздарды классификациялау.
   
3. 
   Айтылымның (высказывание) просодиялық сипаттамасы.
   
4. 
   Фонологияның маңызды түсініктері. Негізгі фонологиялық мектептердің айырмашылығы.
   
5. 
   Тіл деңгейі, әртүрлі деңгейдің негізгі бірліктері.
   
6. 
   Морфология пәні. Сөз, сөзтұлға, лексема түсініктерінің арақатынасы.
   
7. 
   Композиттер. Олардың құрылымдық ерекшеліктері. Композиттер құрамдастарының арасындағы семантикалық қатынас.
   
8. 
   Инкорпорация. Инкорпоративтік комплекс композиттердің дара оқиғасы ретінде. Инкорпорацияның негізгі таралу ареалы.
   
9. 
   Тілдік мағына. Оның негізгі түрлері.
   
10. 
    Сөз түрлендіруші грамматикалық категория. Грамматикалық категориялардың сөз түрлендіруші типологиясы.
    
11. 
    Лексема. Лексемалық мағына. Парадигма. Вокабула.
    
12. 
    Негіз. Негіздің құрылымдық түрлері. Супплетивизм құбылысы.
    
13. 
    Сөз таптары: Сөз таптарын бөлудің негізгі тәсілі.
    
14. 
    Синтаксистік омонимия түсінігі. Синтаксистік омонимия түрлері.
    
15. 
    Түрлендірмелі грамматика туралы жалпы түсінік.
    
16. 
    «Мағына « Мәтін» үлгісінің синтаксистік компоненті.
    
17. 
    Синтаксистік қатынастарды көрсету амалы. Морфологиялық және синтаксистік тәуелділік, оларды ажырата білу қажеттілігі.
    
18. 
    Сөз валенттілігі және басқару үлгісі.
    
19. 
    Диатеза, етіс, актанттық деривация.
    
20. 
    Пікір айтудың коммуникативтік құрылысы.
    
21. 
    Тілдің ұлттық типологиялық классификациясы.
    
22. 
    Мәтін түсінігі (лингвистиканың басқа да негізгі түсініктерімен салыстыра қарау). Лингвистикада және басқа да ғылым мен тәжірибе салаларында мәтін терминін қолданудағы айырмашылық.
    
23. 
    Герман тілдерінің жалпы фонетикалық ерекшеліктері: Дауыссыздардың алғашқы ауысуы.
    
24. 
    Мәтін және дискурс.
    
25. 
    Жоғары фразалық бірлік, олардың құрылу және бөліну қағидаттары.
    
26. 
    Сөздік түсінігі. Энциклопедия және сөздік. Лингвистикалық сөздіктердің сипаттамасы. Бар сөздіктердің типологиясы.
    
27. 
    Лексико-семантикалық, синтаксистік және прагматикалық мәліметтің тілдің интегралдық үлгісіне арналған сөздігінде.
    
28. 
    Лингвистика және логикадағы «мағына» термині.
    
29. 
    Лексикалық семантикадағы парадигматикалық және синтагматикалық қатынастар.
    
30. 
    Синонимия, квазисинонимия және сөздердің үйлесімділігі.
    
31. 
    Антонимия және оның түрлері.
    
32. 
    Сөздердің мағынасын сипаттаудың тәсілдері (түсіндірме және т.б.).
    
33. 
    Классификация және роман тілдерінің таралу аймағы.
    
34. 
    Герман тілдерінің жалпы фонетикалық ерекшеліктері: Вернер Заңы.
    
35. 
    Латын – роман тілдерінің негізі.
    
36. 
    «Германистика» түсінігіне анықтама.
    
37. 
    Ағылшын тілінің тарихы және кезеңге бөлінуі.
    
38. 
    Батыс герман тілдері.
    
39. 
    Ағылшын тілі: лексикалық ерекшелігі.
    
40. 
    Неміс тілі: лексикалық ерекшелігі.
    
41. 
    Анафора және дейксис.
    
42. 
    Ағылшын тілінің жаһандық тіл ретіндегі ерекше мәртебесі.
    
43. 
    Германдықтардың руналық ескерткіштері.
    
44. 
    Ағылшын тілі: жаңа ағылшын кезеңі.
    
45. 
    Ағылшын тілі: қалыптасу тарихы.
    
46. 
    Нидерланд тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
47. 
    Швед тілі: Финляндиядағы қызметі.
    
48. 
    Идиш: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
49. 
    Нидерланд тілі Нидерланд және Бельгиядағы мемлекеттік тіл ретінде.
    
50. 
    Еуропаның әртүрлі мемлекеттеріндегі неміс тілінің түрлері.
    
51. 
    Неміс тілі: Швейцариядағы қызметі.
    
52. 
    Француз тілі: әлем аймақтарындағы қызметі.
    
53. 
    Испан тілі: әлем аймақтарындағы қызметі.
    
54. 
    Португал тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
55. 
    Румын тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
56. 
    Итальян тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
57. 
    Молдаван тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
58. 
    Африка тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
59. 
    Дат тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
60. 
    Гот тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
61. 
    Фриз тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
62. 
    Швед тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
63. 
    Исланд тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
64. 
    Норвегиялық тіл: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
65. 
    Ферей тілі: тарихы және қазіргі мәртебесі.
    
66. 
    Коммуникативтік әрекеттің негізгі үлгілері.
    
67. 
    Тілдік саясат мәселелері.
    
68. 
    Тілдің негізгі қолданылу аясы және оның қолданылу аясына байланысты тілдің негізгі қызметі.
    
69. 
    Сөздің вариативтілігі тілдің саяси-стилистикалық дифференциациясының көрінісі ретінде.
    
70. 
    Тілдік контакт тілдік эволюция факторы ретінде. Тілдік одақтар.
    
71. 
    Әлем тілдері және оларды классификациялау қағидаттары.
    
72. 
    Тілдің генетикалық классификациясының қағидаттары. Тілдік топтар және тілдік одақтар.
    
73. 
    Тіл туыстығы түсінігі. Жүйелі үйлесімділік, қайта құру, ата тіл.
    
74. 
    Глоттохронология: М.Сводеш, С.Е.Яхонтов, С.А.Старостин. Глоттохронологиялық тәсілдердің қолданыстарына шектеу.
    
75. 
    Ішкі қайта құрулар.
    
76. 
    Ішкі генетикалық салыстырулар әртүрлі тілдер жүйесінің генетикалық ұқсастықтарын анықтау тәсілі ретінде.
    
77. 
    Компаративистік процедура және оның нәтижесінің интерпретациясы.
    
78. 
    Лингвистикалық универсалиялар.
    
79. 
    Типологиялық классификациялаудың морфологиялық параметрі.
    
80. 
    Морфо-синтаксистік категориялардың типологиясы.
    
81. 
    Синтаксистік типология: сөз тәртібі.
    
82. 
    Сөйлемнің базалық құрылысы.
    
83. 
    Предикатты-агрументтік байланыстарды кодтау. Бастауыш.
    
84. 
    Сөйлемнің предикатты-аргументтік құрылысын қозғайтын синтаксистік процесстер. Етістер. Актанттық деривациялар.
    
85. 
    Полипредикативтік конструкция. Предикаттардың финиттік және финитсіз формалары.
    
86. 
    Айтылымның (высказывание) коммуникативтік құрылысы және оны білдіру амалының типологиясы.
    
87. 
    Диахрондық типология. Тілдік өзгерулердің когнитивтік және коммуникативтік механизмі. Грамматикализация және лексикализация.
    
88. 
    Тілдік контакт. Креол тілдері және пиджиндер.
    
89. 
    Ежелгі грек эпосын зерттеудегі қазіргі мәселелер.
    
90. 
    Гомер поэмалар композициясының ерекшеліктері.
    
91. 
    Көне грек лирикасындағы авторлық «мен» мәселесі.
    
92. 
    Эсхила трагедиялары құрылысының негізгі амалдары.
    
93. 
    Софокл мен Еврипида арасындағы трагедиялық жанжал ерекшеліктері.
    
94. 
    Көркем мәтін «көркем әсер факторларының жиынтығы» ретінде (Бахтин).
    
95. 
    Көркем уақыт және көркем кеңістік әдеби тұтастық параметрі ретінде.
    
96. 
    Аңыз және салт фольклорлық және әдеби сарын, сюжет және жанр дереккөзі ретінде
    
97. 
    Әдеби жанрлар генезисі.
    
98. 
    Роман жетекші неканоникалық жанр ретінде.
    
99. 
    Лириканың тектік өзгешелігі
    
100. 
     Фабула, сюжеттік сызба, сарын, сарындық комплекс, эпизод жүйесі, ғылымдағы әдебиет жайындағы шытырман оқиғалар категориялары.
     
101. 
     Композиция көркем мәтіннің субъектілік ұйымының негізі ретінде.
     
102. 
     Өлең ырғағы және проза ырғағы.
     
103. 
     Көркем тұтастығының стилдік сипаттамасы.
     
104. 
     Әдеби дамудың сыртқы және ішкі факторлары.
     
105. 
     Сөйлеу мәнерінің мәселелері.
     
106. 
     Автор және кейіпкер. Көркем әлемнің шегі.
     
107. 
     Стиль туралы жалпы түсінік. Әдеби туынды стилі.
     
108. 
     Әдебиеттану ғылым ретінде.
     
109. 
     Көркем мәтінді талдау және интерпретациялау.
     
110. 
     Әдебиеттің эстетикалық табиғаты.