Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of
ЖЫНЫС, ГЕНДЕР ЖӘНЕ ЖЫНЫСТЫҚ ҚАТЫНАС
жүктеу/скачать 30,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Бринкерхоф Әлеуметтану негіздері
| ЖЫНЫС, ГЕНДЕР ЖӘНЕ ЖЫНЫСТЫҚ ҚАТЫНАС
275 АМЕРИКАЛЫҚ ӘРАЛУАНДЫҚ Навар аударыңыз Гендер және кездесулер А ҚШ-тың жынысты қ мінез-кулығын- дағы соңғы өзгерістердің бірі - «жеңіл кездесу мәдениетінің» әсіресе колледждерде оқитын гетеросексуалды студенттер арасында кеңінен гаралуы. Жүргізілген зерттеулерде колледж сту- денттерінің уштен екі бөлігінен төрттен уш бөлігіне дейіні сжеңіл кездесумен» айналысатыны анықталды. Олардың 40 пайызы үш немесе одан да аз кездесуге қатысқан (Heldman & Wade, 2010). Бір жағынан, «жеңіл кездесу» әдеттегі танысу, ж олы ғуға ұқсас. Үштен екі бөлігі сүйісумен шектеліп, жартысына ж уы ғы басқа адамдар- мен (көбінесе достармен немесе бүрынғы ашынасымен) ж ы н ы сты қ қатынасқа түседі; оның көбі болашақ қары м-қатынастан үміттене бастаған (Armstrong, Hamilton & England, 2010; Manning, Giordano & Longmore, 2006; Heldman & Wade, 2010) Бүл - романтикалық сезімсіз жы- ныстық қатынастарды қабылдау және тану, кем дегенде, ақ нәсілді гетеросек суалды колледж оқушылары арасында- ғы қатынастардың өзгерісін көрсетеді. (басқа елдер туралы деректер аз.) Көп- теген адамдар бүл өзгерістерге негіз 6onf ан екі фактор деп санайды (Heldman & Wade, 2010). Біріншіден, колледж кам- пусында қазір қыздардың саны басым, ал үлдар олардың «барлығымен кезде- сіп», бір бойжеткенмен шектелудің қаже- ті ж о қ деп санайды Керісінше, қыздар ер адаммен қарым-қатынас қүратын болса, онымен жыны сты қ қатынасқа түсуге ке- лісуі тиіс деп ойлайды. Сонымен қатар көптеген жас қыздар кәсіпқой мансап- ты армандап, жоғары оқу орындарына түседі. Кейін неке қүруды жоспарлаған көбісі «жеңіл кездесулер», кездейсоқ жынысты қ қатынастар кесірінен қатер- геүшырайды. Ерлер де, әйелдер де кейде «жеңіл кездесулерді» қалауы бірдей болуына қарамастан, салдарлары мен зардабы әр басқа. Біріншіден, әйелдерге кара- ганда «жеңіп кездесулерден» көбінесе еркектер рақатқа беленеді. (Armstrong, Hamilton&England, 2010). Екіншіден. «же- ңіл кездесуге» келіскен әйелдерде бас ка әйелдерге Караганда зорлыкқа тап болу қаупі көбірек. Зорлау оқиғалары- ның төрттен үш бөлігі осындай «жеңіл кездесулер» нәтижесінде болған (Hack et al; 2007). Үшіншіден, ерлерге Караган да әйел адамдар мұндай кездесулерге жиі көнеді. Себебі өздерін аяулы сезініп, ж ігітінің көңілін табу үшін немесе кей бір когамды к топқа кабылдануы үшін осындай іске барады (Bogle, 2008). Соң- гысы, «жеңіл кездесулер» аркылы ерлер өздерінің беделін арттыра алады. Ал дәл солай істейтін әйелдер әсіресе спорттық топта немесе достар арасында бір адам- нан баскасымен ж ынысты қ қатынаста болса «жеңіл жүрісті әйел» атағына ие болады. Жасөспірімдердің жыныстық белсенділігінің төмендеуі СПИД және басқа жыныстық жолмен берілетін аурулардың қауіп-қатері туралы хабардар болуына да байланысты. Жақында өткізілген зер- теулерге қарағанда, жасөспірімдер арасындағы ұлдардың 80%-ы және қыздардың 69%-ы соңғы жыныстық қатынаста сақтану шара- сын қолданғанын айтты - бұл алдыңғы жылдардағы көрсеткіштер- ден жоғары (Kaiser Family Foundation 2011). Дегенмен тұрақты қа- рым-қатынас бастаған адамдардың презервативті қолдануы өте сирек болады. Өкінішке қарай, адамның өзі мойындамаса жыныс- тық жолмен берілетін аурудың қалай ж ұққанын білу мүмкін емес. Ал адамдардың көбі ауру жұқтырғанын білмейді, білгендері болса айтпайды. Жасөспірімдік жыныстық қатынастардың салдары қатерлі болуы ықтимал десек те, оның қалыпты екенін мойындау керек. Шамамен 2000 жылдан бері зерттеушілер жасөспірімдердің жыныс- тық белсенділігі ересекке тән жыныстық қатынастың негізін қалау- ға, адамныңтұлға ретінде қалыптасуына көмектесетінін (Tolman & McClelland 2011) дәлелдеп бақты. Сонымен бірге әрбір адамның жы- ныстық қатынастан рақат алуға құқығы бар, сондай-ақ жыныстық рақатқа жету ж олдары £ сезімдерге ие болу, серіктестің қалауын қабылдау және жыныстық қатынас қаупіне тап болмау жолдарын үйрететін жазбаларын ұсынды. |