Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of
Ұ ғ ы м н ы ң қ о р ы т ы н д ы с ы
жүктеу/скачать 30,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Бринкерхоф Әлеуметтану негіздері
- Бұл бет үшін навигация:
- САЯСАТ ЖӘНЕ ЭКОНОМИКА
| Ұ ғ ы м н ы ң қ о р ы т ы н д ы с ы :
Билік және өкілеттілік мәжбүрлеу, бедел және өкілеттіліктің алуан түрлері арасындағы айырмашы- лықтарды көрнекілей көрсетеді. Саясат Билік теңсіздігі әлеуметтік институттардың бәрінде кездеседі. Мектеп пен отбасы сияқты алуан түрлі құрылымдарда биліктің әр қилы қа- тынастары (мысалы, мүғалім мен оқушының арасындағыдай) қалып- ты жағдай ретінде қабылданады. Қорытындылай келгенде, әлеуметтік құрылымдық билігі бар бар- лық мекемелерге (отбасы, мектеп, жұмыс орны, шіркеу немесе синаго га) с а я с а т т ы ң қатысы бар. Алайда ең ірі саяси институт - мемлекет. Б и л і к ж ә н е м е м л е к е т М емлекет Мемлекет дегеніміз - өз аумағында күш көрсету мен мәжбүрлеуді заң жүзінде қолдана алатын қоғамдық құрылым. Ол басқа саяси инсти- САЯСАТ ЖӘНЕ ЭКОНОМИКА 371 туттардан екі сипатымен ерекшеленеді: (1) басқа құрылымдармен са- лыстырғанда, заңды шешім қабылдау құзыреті жоғары болады және (2) заңды мәжбүрлеудің қолданылуын бақылайды. АҚШ-та «мемле- кет» терминінің әлеуметтік мағынасы ұлтқа да, мемлекет пен жер- гілікті билік өкілдеріне де қатысты қолданылады. Үлттық мемлекет - мемлекеттің маңызды түрі. Бүрынғы кездері көптеген мемлекеттердің заңдары дәстүрлі билік тарапынан орын- ды саналған. Қазіргі таңда мемлекет өз билігін ұлтшылдық арқылы ақтайды. Үлтшылдық - белгілі бір аумақта түратын барлық адам «үлт» деген жалғыз атауға ие болып, ортақ мәдениет пен тарих төңіре- іінде бірігетіндіктен, жеке мемлекетке лайықты екендігін білдіретін тұжырым. Заңды мемлекеттің билігі кеңтаралған сенімге негізделсе, азаматгарға пайдасын тигізу үшін қызмет етеді. Әлеуметтанушылар мұндай мемлекетті «ұлттық мемлекет» деп атайды. Соңты 200 жы лда 145 мемлекетте зерттеу жүргізіл іп, ұлттық мемле- кеттер империяның құлдырауынан және ұзақ уақытқа созылған сотые салдарынан империя ресурстарының сарқылуынан пайда болады деп пайымдалды (Wimmer & Feinstein, 2010). Бұл жағдайда түрлі этникалық топтардың белсенділері халыққа ұлтшылдықты қалай қолдага алса, империялық үкіметке қарсылығында солай түтандыра алады. жүктеу/скачать 30,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|