Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of



Pdf көрінісі
бет89/529
Дата10.09.2023
өлшемі30,13 Mb.
#180626
түріБағдарламасы
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   529
76
2-ТА РАУ

Билікқүзыретініңкүшімен 
I жәнесанкциясыменбекітілген 
ережелерді 
заңдар 
дейміз. Заңдардың 
барлығы халықтың нормалары мен 
қүндылықтарына сәйкес келе бермейді. 
Мысалы, көлік жүргізіп келе жатып SMS 
жазу - заңға қайшы болғанымен, кең 
тараған норма.
Ү ғы м д а р д ы ң қоры ты нды сы
Құндылықтар, нормалар, заңдар
Ұғым
А н ы қт а м а с ы
Неке т а қ ы р ы б ы н а н
м ы с а л
Қ ү н д ы л ы қ қ а
қ аты сы
Қ ү н д ы л ы қ т а р
Қажетті 
мақсаттар 
туралы ортақ 
идеялар
Ерлі-
зай ып тылардың 
бірге, бақы тты өмір 
сүруі, араларында 
ж ы н ы сты қ 
қатынастың болуы- 
жағымды.
Н ормал ар
Жалпы
мінез-құлық
ережелері
Баскалармен емес, 
жүбайыңызбен 
үнемі ж ы н ы сты қ 
қатынаста болыныз.
Жалпы 
қабылданған 
қүнд ы лы ққа жету 
тәсілі
Дастүрлер
Күнделікті 
немесе әдеттегі 
нормалар
Балаларыңызбен 
емес, жүбайыңыз- 
бен бір бөлмені, бір 
төсекті бөлісесіз.
Құндылыққа жету 
үшін қосымша, 
бірақ әдеттегі тәсіл
Ғүрыптар
Жағымды және
жағымсыз
нәрселерді
білдіретіи
нормалар
Некеге адалдықты 
бүзбайсыз.
Моральдык 
жағынан 
қүнд ы лы ққа қол 
жеткізудің қажетті 
қүралдары
Заңдар
Мемлекеттік 
органдардың 
күші бар ресми 
мінез-қүлық 
нормалары
Біреудің ж үбайын 
ұрып-соғу заңсыз.
Қүқықтық 
қүндылыққа 
қол жеткізудің 
қажетті қүралдары 
(нормалар арқылы 
негізделуі міндетті 
емес)


МӘДЕНИЕТ
77
не және т.б. байланысты ережелер түріндегі ресми шаралар енгізіледі. 
Алайдакейбіртиімдішаралардыңресмисипатыжоқ.Ықылас,мақұлдау 
және ниеттестік сияқты жағымды шаралар нормативтік мінез-қүлық- 
тың сақталуына көмектессе, суық қабылдау, жақтырмау және бөлектеу 
сияқты жағымсыз шаралар нормативтердің бұзылуына әкеліп соғады.
Осы шараларға қарамастан, нормалар әрдайым адамның іс-әре- 
кегтеріне жақсы нұсқаулық бола алмайды, сондықтан нормативтік 
мінез-құлықты нақты мінез-құлықтан ажырата білу қажет. Мысалы, 
америкалық қоғамда некедегі адалдыққа байланысты ғұрыптар бар. 
Алайда жүргізілген зерттеулер нәгижесі Құрама Штаттардағы не- 
кедегі ерлер мен әйелдердің жартысына жуығы (Laumann және т.б., 
1994) отбасылық өмірде тұрақсыз (адюльтер) екендігін көрсеткен. 
Бүл жағдайда мәдениет күтілетін нәтижені білдіреді, сондай-ақ ол 
нақты мінез-қүлықтан айтарлықтай өзгешеленеді. Бірақ бұл норма- 
ның маңыздылығын жоққа шығармайды. Кейбір адамдар көпшілік 
норманы тіитен үстана алмайтын жағдайларда, ол - мінез-құлық- 
тың маңызды бағыттарына айналады. Нақты мінез-қүлық пен нор- 
мативтік мінез-қүлықтың ауытқуы арасындағы сәйкессіздік - яғни 
девиантты мінез-құлық әлеуметтік ізденістер мен зерттеулердің бас- 
ты тақырыптарының бірі болып табылады (6-тарауды қараңыз).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   529




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет