Жоспарлау және дайындық
378
сыныпта өзін оқшауланып қалғандаи� сезінбеуі керек. Жалпы мақсат –
барлық оқушыны сабаққа қатыстыру. Сондықтан атқарылатын жұмыс
оқушыларды жеткен нәтижелерді оқу мақсаттарымен салыстырып
талқылау сияқты сабақтың негізгі элементтерінен
алыстатып жібер
-
меуі керек.
Басқалардың көмегіне жүгіну
Сонымен қатар балалардың оқуын қалаи� қолдаи�тынын ескере
отырып, басқа ересектердің үлесін жоспарлау да маңызды. Олар оқуға
қолдау көрсететін көмекшілер, ата-аналар, басқа оқушылар мен ерікті
көмекшілер болуы мүмкін. Винсетт және басқалар (2005) сыныптар
-
дағы топтық жұмыс модельдерін және мұғалімдердің көмекшілерін
қалаи� тиімді жұмыс істету тәсілдерін талқылаи�ды. «Аи�маққа бөлу мо
-
деліне» сәи�кес сыныптың сурет салу және тамақ жасау сияқты әртүрлі
іс-әрекеттер өтетін белгілі бір аи�мағына
көмекші бөліп қоюға бола
-
ды. Сондаи�-ақ аи�маққа бөлу әдісінде футбол матчтарындағы аи�мақ
-
тық белгілеуге ұқсас ересектер өз аи�мағы арқылы өтетін оқушыларды
жауапкершілігіне алады.
Еңбек ресурстарындағы реформалар мен оқу бағдарламасындағы
өзгерістер, әсіресе алғашқы жылдарында мұғалімдердің көмекшілер
санының соңғы жылдары күрт артуына алып келді (Sage and Wilkie,
2004). «Ислиңтон балдырғандар қоры» ( Islington Early Years Foundation)
командасы (2009) ересектерді бір апта ішінде жұмысқа тартудың келе
-
сі нұсқаулығын ұсынады:
олардың уақытының бестен екісі балалар бастаған ои�нау мен оқуды
қолдаумен өтеді;
олардың уақытының бестен екісі ересектердің басқаруымен өтеді
(соның ішінде сауат ашу сабақтары, мүмкіндіктері, 3–5 жасар бала
-
лар үшін топ пен үи�ірмелер);
олар уақыттарының бестен екісінде балаларды бақылаи�ды.
Мұғалім көмекшісінің міндеті белгілі бір баламен, топпен жұмыс
істеу немесе жалпы бақылаушының рөлін атқару болуы мүмкін. Мы
-
салы, сырттағы жаттығу кезінде басқа ересек адамнан ұлдар мен қыз
-
дардың ои�ынын мұқият бақылауды сұрауға болады. Өи�ткені зерттеу
деректері бои�ынша, ұлдар сырттағы ои�ындарда
және құрал-жаб
-
дықты паи�далануда басымдық танытады (Hobart and Frankel, 2005).
Мұғалімнің көмекшісі компьютермен жұмыс істеи�тін немесе (кітап)
оқитын оқушыларға қолдау көрсете алады. Көп жағдаи�да көмекші мек
-
тепке қосымша оқу қажеттіліктері бар адамды қолдау үшін беріледі.
Жоспарлау және дайындық
379
Мұны оқу жоспарында атап өткен жөн. Қолдау көрсететін ересектер,
балалар, сынып жетекшісі және оқушы арасындағы баи�ланыс өте ма
-
ңызды. Баи�ланыс анық болмаған жерде командадағы рөл қақтығысы
және сонымен баи�ланысты стресс болу мүмкіндігі туындаи�ды. Адам
-
дарды басқару педагогика курстарының негізгілері қатарына кірмеуі
мүмкін көптеген дағдыны қамтиды. Винсетт пен басқалар (2005)
1970 жылдары мектептерде тараған командалық жұмыс ең ақырын
-
да мұғалімнің оңаша қалуға немесе тәуелсіз болуына қажеттілігі үшін
емес, күрделі факторлар себепті тоқтатылды. Авторлар қосымша кө
-
мектің артықшылығы туралы риториканың күшті болғаны сонша,
сыныптағы өзгеріс динамикасына және басқа ересектердің әлеуетті
қолдауын қалаи� барынша арттыруға болатынына аз көңіл бөліне
-
тінін қоса аи�тады. Тағылымдамадан өткен мұғалімдер үшін
көбіне
жасы үлкен әрі тәжірибелі қолдаушы көмекшілерімен бірге жұмыс
істеу қиын. Сонымен қатар баланың көзқарасы бои�ынша, сыныпта
-
ғы ересектер санының артуының олардың бастамаларын шектеуге
әсері әлі толық зерттелген жоқ.
Достарыңызбен бөлісу: