167
Әдіснамаларды түсіну: сандық және сапалық тәсілдер
2.
Теориядан керегін алу және дедуктивті ойлау процесін (теорияға жүгіне отырып,
одан әлдеқайда нақты мысалдарды жасап шығару) қолдану, ерекше ұсыныстар
мен гипотезалар шығару.
3.
Көп жағдайда эксперименттік жоба арқылы немесе әлеуметтік ғылымдарда, кең
ауқымды сауалнамалық зерттеу жүргізу арқылы сандық деректер жинау.
4.
Деректерді статистикалық процесс арқылы талдау.
5.
Гипотезаңызды қолдайтын не қолдамайтын қорытындылар жасау.
Бұл процесс бақылау жүргізетін механизм сияқты жұмыс істеи�ді және бізге
шынаи�ы білімді өндіру құқығын береді. Бұл «маған сен, мен солаи� екенін біле-
мін», «солаи� екенін түсімде көрдім» немесе «періште аян берді» деи�тін «сәуе-
геи�лерден» ғалымдарды ерекшелеи�ді. Теория жүзінде ғылыми әдістің баста-
маларын мои�ындаи�тын, бірақ жеке қате пікірлерге, саяси өзекті мәселелерге,
үстірт процедураларға және/немесе кінәраты көп логикаға баи�лаулы, сапасы
төмен ғылыммен аи�налысатындардан бізді бекітілген стандарттар қорғаи�ды.
Әлеуметтік ғылымдарда бұл әдіснамалық тәсіл бізге тиесілі қоғамнан немесе
зерттеу нысанымыздан шегінуге мүмкіндік береді, яғни ғылыми объективті-
лікке қол жеткіземіз. Бұл өз кезегінде жарамдылық, сенімділік, жалпылау және
репродукциялылық (4-тарауды қараңыз) сияқты ақиқаттың дәстүрлі белгі-
леріне қараи� жұмыс істеуімізге жағдаи� жасаи�ды. Оған қоса, санамалау процесі
үлкен негізгі жиынтыққа қатысты мәселелерді шешуге жол ашады, статистика
мен ықтималдықты қолдану арқылы нәтижелерді сенімді етеді.
Әлеуметтік ғылымдарда сандық дәстүр пәннің негіздерінен басталады. Кең
ауқымды, сауалнамаға негізделген зерттеу арқылы эксперимент жүргізу мен
негізгі жиынтықты зерттеудің әдіснамасында маңызды орын алады.
Достарыңызбен бөлісу: