Бағдарламасы аясында іске асырылды The Essential Guide to zina o’leary 3 rd Edition
жүктеу/скачать 7,43 Mb. Pdf көрінісі
|
oliri zina zertteu zhobasyn zhurgizu negizgi nuskaulyk (2)
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдістер: кең ауқымды, сауалнамалар, кездейсоқ жолмен таңдалған бақылаумен жүргізілген сынақ Деректер түрі: жалпы сандық Талдау түрі
- Парадигма/ұйғарым: субъективизм, интерпретивизм, конструктивизм Әдіснама
- Әдістер: шағын ауқымды, сұхбат алу, бақылау, құжатты талдау Деректер түрі: жалпы сапалық Талдау түрі
- Сандық дәстүр
| Сандық дәстүр
Сапалық дәстүр Парадигма/ұйғарым: позитивизм, эмпирицизм Әдіснама: ғылыми әдіс, гипотезаға негіздел- ген, дедуктивті, сенімді, жарамды, репродуктивті, объективті, жалпылауға икемді Әдістер: кең ауқымды, сауалнамалар, кездейсоқ жолмен таңдалған бақылаумен жүргізілген сынақ Деректер түрі: жалпы сандық Талдау түрі: статистика Парадигма/ұйғарым: субъективизм, интерпретивизм, конструктивизм Әдіснама: этноәдіснама, феноменология, этнография, әрекетті зерттеу, индуктивті, субъективті, идиографи- калық, интуитивті Әдістер: шағын ауқымды, сұхбат алу, бақылау, құжатты талдау Деректер түрі: жалпы сапалық Талдау түрі: тақырып бойынша зерттеу 8.1-сызба. Сандық және сапалық зерттеу дәстүріндегі ұйғарымдар Сандық және сапалық дәстүр арасынан таңдау жасауым керек пе? Өзімді сандық не сапалық зерттеуші деп ерекшелеуге аса құлықты емес- пін. Алаи�да әр зерттеуші жұмыс барысында жинаи�тын деректеріне қатысты қолданатын әдіснамасына, әдістеріне және дерек түрлеріне қатысты тү- бінде бір шешімге келеді. Өзіңіз құрастырған зерттеу сұрағына ең оңтаи�лы жолмен қалаи� жауап табуға болады деген шешімге баи�ланысты таңдау жасалады. Ендігіде олар не сандық (көбіне сандық деректерді жинақтаи�- ды, сонымен бірге сапалықты да қамтиды, сауалнамада қои�ылатын ашық сұрақтарды еске түсіріңіз), не сапалық (бірақ ол сандық деректерді де жи- науы мүмкін, жекелеген жағдаи�ларды зерттеу кезіндегі белгіленген сауал- наманы еске түсіріңіз), не екі әдістен/деректер түрінен де керегін алатын аралас зерттеу әдіснамасы болуы мүмкін (9-тарауды қараңыз). Бастысы, парадигмамен шектеліп қалмаи�, ең оңтаи�лы жолмен жүріп отыру керек. Сұрағым бар 166 ЗЕРТТЕУ ЖОБАСЫН ЖҮРГІЗУ: НЕГІЗГІ НҰСҚАУЛЫҚ Сандық және сапалық дәстүрлердің іргелі дәстүрлер екені және білімді өнді- руде (1-тарауды қараңыз) маңызды пікірталас тудыратыны даусыз. Сондаи�-ақ сандық және сапалық терминдерін, әсіресе әдіснамаға қатысты қолданғанда шатастыратын, бөлетін және шектеи�тін ұғымдар да бар. «Шын мәнінде, сандық талдау аясында жүргізілген зерттеу жобалары сөздерді қалдырып кетіп отыра- ды, ал сапалық талдау аясындағы зерттеудің сандармен жұмыс істеудің уақыты не кеңістігі болмаи�ды». Мен бұл пікірмен келіспеи�мін. Түптеп келгенде, сандық деректер сапалық ұғымдарды кодтауға арналған жүи�е ғана емес пе? Сапалық зерттеуде де санаудан немесе санақ жүргізуден бои�ды аулақ ұстау керек деген пікірдің өзі ақылға қонымсыз. Әлеуметтік ғылымдар алаңын сипаттаи�тын анықтамалар – осы. Сондықтан осы әдістерді, ұи�ғарымның негізінде жатқан дәстүрлерді ұғу, осы дәстүрлер жақсылап орнықтырған әрі маңызы жоғары зерттеу стратегияларын түсіну өте маңызды екені еш күмән тудырмаи�ды. Сандық дәстүр Сандық дәстүр «қоғамды зерттеу – қоршаған әлемнің кіп-кішкентаи� мақұл- қаттарынан жануарларына деи�інгі кез келген бөлігін зерттеуге қолданылатын ғылыми жұмыстан еш өзгешеленбеи�ді» деген сенімге негізделген. Әлеуметтік ғылымдар (ғылымдар сөзіне мән беріңіз) физика немесе биология сияқты ғы- лымдарда қолданылатын қағидалармен зерттеу жүргізеді. Ғылыми әдісте гипо- тезаны, дедуктивті логиканы тексеру керек, объективті және аты аи�тып тұрған- даи�, сандық бағалаудың құны болуы керек деген зор сенім бар. Бұл дәстүрде сандар- дың сиқырына, оның әлемді нақты әрі дәл көрсете алатынына сенім артады. Әлеуметтік ғылымдарда сандық зерт- теу дәстүрінің негізін ғылыми немесе ги- потезалық-дедуктивті әдістер, оның ішінде эксперименттік және квази-экспе- рименттік дизаи�ндар құраи�ды. Бұл тәсілдер адам мен қоғамдық құбылыстарды зерттегенде, физикалық құбылыстарды зерттеуде қолданылатын қағидалар мен заңдылықтар бои�ынша жүруге тырысады. Сандық тәсілді қолданатын әлеумет- тік саладағы ғалымдар адамның өмір шындығын зерттегенде және қамтығанда қолда бар деректер мен сауалнама техникасына да жүгінеді. жүктеу/скачать 7,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|