Гипотеза дилеммасы «Гипотеза керек пе?». Студенттер ең жиі қоятын сұрақтың бірі – осы. Бұл
сұраққа жауап беруде екі парадигмалық ои�лау мектебі арасында аи�ырмашы-
лықтар бар. Позитивистердің пікірінше, (1-тарауды қараңыз) гипотеза – ғылы-
ми әдістің іргетасы, зерттеу процесінің ажырамас бөлігі. Ал постпозитивистер
гипотезаға әлеуметтік зерттеуді шектеи�тін редукционистік тетік деп қараи�ды.
Өкінішке қараи�, «Зерттеуге гипотеза
керек пе?» деген сауалға жауап іздеген
студенттерге дихотомияға құрылған мұн-
даи� тенденцияның көмегі аз. Бұл сұраққа
жауап беру үшін студенттер екі нәрсені бі-
луі керек: гипотеза қандаи� міндет атқара-
ды және зерттеу мәселесі оны қажет етіп тұр ма?
Гипотеза сіз сынаққа алғалы отырған аи�нымалылар арасындағы қарым-қа-
тынасқа баи�ланысты нақты әрі қысқа сөи�лем түрінде болжам ұсынып, зерттеу
мәселесін бір қадам алға жылжытады. Алдын ала жасалған болжамды зерттеу ба-
рысында тексеріп аласыз. Контекст дұрыс болған кезде ол өте паи�далы болмақ.
Мысалы, ажырасу мәселесін зерттегіңіз келді делік. «Ерлі-заи�ыптылардың
ажырасу туралы шешіміне қандаи� факторлар ықпал етеді?» деген зерттеу
