Гепатопротекторлар (эссенциале, легалон). Жалпы сипаттамасы. Анықтамасы. Жіктелуі. Әсер етуі мезанизмдері. Өсімдіктік дэрі-дэрмектер. Дэрі-дэрмектердің салыстырмалы сипаттамасы. Қолдануға көрсету. Кері эсерлері. ¥йқы безінің экскреторлық жүйесінің бұзылуы кезінде қолданылатын заттар (панкреатин, апротинин (контрикал). Қоспа препаратгар (панзинорм, фестал). Қолдануға қерсету, кері әсерлері.
Ішек моторикасына әсер ететін заттар (атропин сульфаты, папаверин гидрохлориды, ацеклидин, прозерин, магний сульфаты, кастор майы, ревень таблеткалары, крушина экстракты, сенна экстракты, фенолфталеин). Ішек моторикасын басатын заттар, олардың әсерінің ерекшеліктері. Қолдануға қөрсету. Кері әсерлері. Ішек моторикасын арттыру. М-холиномиметиктерді қолдануы.
Ішті айдаушы дэрмектер. Жіктелуі. Механизмі. Қолдануға қерсету. Кері әсерлері. Өсімдікті дэрі-дермектердің колданылуы (ревень қабығы, крушина қабығы, сенна жапырақтары и др.), синтетикалық заттар (фенолфталеин,
14
изафенин, бисакодил, кастор майы). Дэрі-дермектерге салыстырмалы сипаттамасы. Қолдануға көрсету. Кері эсерлері.
ЖҮРЕК ҚАН ТАМЫРЛАРЫ ЖҮЙЕСШЕ ӘСЕР ЕТЕТШ ДӘРМЕКТЕР
Жүрек гликозидтері (строфантин К, корглюкон, горицвет шөбінің тұн-басы, дигоксин, дигитоксин). Жұрек гликозидтерінің фармакодинамика-сы. Кардиотоникалық эсер ету механизмі. Дэрі-дермектерге салыстыр-малы сипатгамасы. Қолдануға көрсетулер. Кері әсерлері. Жүрек гликозид-термен қатты улану, улануға экелетін факторлар жэне ЖГ тағайындау принциптері. Аритмияға қарсы заттар (хинидин сульфаты, новокаинамид, лидокаин, пропранолол, амиодарон, этмозин, верапамил).
Тахиаритмияда жэне экстрасистолияда колданылатын препараттар. Жіктелуі. Негізгі фармакологиялық белгілер. Қолдануға керсету. Кері эсерлері. Антиаритмияға қарсы эрекетінің ерекшеліктері. Кальций каналдарының тежеушілері, фенилалкиламин тобынан (верапамил) жэне беизодиазепиннің туындысы (дилтиазем). Қолдануға керсету. Кері әсерлері. Калий препараттарға қолдануға көрсету. Брадиаритмияға қолданылатын препараттар. Мүмкін болатын асқынулар.
Жүректің ишемиялық ауруына қолданылатын дәрілер (нитроглицерин, изосорбид динитраты, изосорбид мононитраты) Стенокардия кезінде оттегінің жегіспеушілігін жою шарттары. Стенокардияның үстамасын токтату пріэфилактикасына арналған дэрмектер. Органикалық нитраттар. Нитраттармен улану және көмек.
Антигипертензивті (гипотензивті) заттар. Жіктелуі, орналасуы жэне эсер ету механизмы, белсенділігі, эсер ету жылдамдығы және эсер ету ұзақтығы бойынша антигипертензивті әсерлерін салыстыру. Кері эсерлер, оларды алдын алу және көмек. Гипертониялық криз кезіндегі көмек. Клофелинмен улану. Кемек шаралары.
Антиатеросклероздық заттар (холестирамин, ловастатин, клофиб-рат, пармидин). Жіктелуі. Гиполипидемиялық заттар (статиндер, фибрат-тар, никотин қышқылы, пробукол). Дәрі-дэрмектерге салыстырмалы сипатгамасы. Энцотелиотроптық заттар. Антиагрегантгар мен антиокси-дантгардың эрекет механизмі ерекшеліктері. Қолдануға керсету. Кері әсерлері. Зәр шығаратын дәрілер (диуретиктер) - гидрохлортиазид, фуросе-мид, спиронолактон, триамтерен, маннит. Жіктелуі. Әсер ету механизм-дері. Салыстырмалы сипаттама. Альдостеронның антагонистері, ионды балансқа эсері. Осмостық диуретиктердің эсер ету механизмі. Карбоангидраза ингибиторы (диакарб). Зэр шығаратын дэрілерді қолдану. Кері әсерлері. Препараттарды біріктіріп қолдану принциптері.
Мяометрийге әсер ететін препараттар (эргометрина малеат, окситоцин, питуитрин, динопрост): Жіктелуі. Тууды күшейтетін заттар. Окситоциннің миометрийге әсері. Простагландиндердің фармакологиясы. Препараттгардың салыстырмалы сипатгамасы. Қолдану. Жатырдың моыйнның тонусын төмендететін затгар. Наркозға арналған, бета-адреномиметиктерді және басқа топтың препараттарын миометрийді босаңсыту үшін қолдану.
Қастауыш алкалоидтарының фармакологиялық қасиетгері, жатырдан қан кеткенде олардың қан тоқгатушы эсері. Миометрийдың тонусын жоғарлататын синтетикалық препаратгар жэне өсімдіктен алынған заттар, (котарнина хлорид). Қолдануы. Мүмкін болатын кері әсерлері.
Қан жұйесіне әсер ететін дәрі дәрмектер
Эритропоэзге эсер ететін заттар (железа лактат, коамид, цианокобала-мин, кислота фолиевая, феррум лек). Эритропоэзге эсер ететін заттар. Жіктелуі. Анемиямен бірге созылмалы аурулар кезінде қолданатын заттар (эпоэтин-Ь). Гипохромды анемиялар кезінде қолданатын заттар. Темір жэне кобальт препараттарының салыстырмалы сипаттамасы. Организмде темірдің сіңіруіне жэне пайдалануына эсер ететін факторлар. Қолдануға қерсету. Кері эсерлері. Эритропоэзді тежейтін заттар (имифос). Әсер ету механизмі. Қолдануға көрсету. Кері әсерлері. Гиперхромды анемия кезінде қолданатын препараттар. Цианокобаламин жэне фолий кышқылының фармакодинамикасы. Қолдануға қөрсету. Кері эсерлері.
Лейкопоэзге эсер ететін заттар (натрия нуклеинат, метилурацил). Лейкопоэзды ынталандыратын заттар. Дәрі-дермектерге салыстырмалы сипаттама. Қолдануға керсету. Кері эсерлері. Лейкопоэзды тежейтін заттар (ісіктерге қарсы препараттар).
ГЕМОСТАЗҒА ӘСЕР ЕТЕТІН ЗАТТАР
Агреганттар (кальция хлорид, кальция глюконат, адроксон). Қан ұйыған кездегі агрегация дамуындағы тромбоксан-простациклан жүйесінің орны. Жіктелуі. Дэрі-дермектерге салыстырмалы сипаттамасы. Қолдануға көрсету. Кері эсерлері.
Коагулянттар (викасол, тромбин, фибриноген) Жіктелуі. Дэрі-дэрмек-тердің салыстырмалы сипаттамасы. Қолдануға көрсету. Кері эсерлері. Қан тоқгатуға арналған жергілікті эсер ететін препараттар. Резорбтивті эсері бар коагулянттар. Препараттардың салыстырмалы сипаттамасы. Қолдануға керсету. Кері эсерлері. Фибринолиз ингибиторлары (аминокапрон қышқылы, калыдия глюконат, контрикал). Жіктелуі. Дәрі-дәрмектердің салыстырмалы сипаттамасы. Са препаратгарының қолдануға көрсетулер. Мүмкін болатын кері әсерлері.
АНТИТРОМБОТИКАЛЫҚ ЗАТТАР
Антиагреганттар (кислота ацетилсалициловая, дипиридамол, пентокси-филлин). Жіктелуі. Дэрі-дэрмектерге салыстырмалы сипаттамасы. Қолда-нуға қөрсету. Кері эсерлері. Тандамалы антиагрегант-тиклопидин. Антикоагулянттар (гепарин, этилбискумацетат (неодикумарин). Фенин-дион (фенилин). Жіктелуі. Темен молекулярлы гепарин (фраксипарин) жэне гепариннің, тікелей емес антикоагулянттардың эсер ету механизмі. Тікелей емес антикоагулянтгардың антагонистері. ¥зақ эсер ететін натрий гидроцитраты жэне кумарин туындылары. Кері эсерлері. Фибринолитикалық заттар (фибринолизин, стрептокиназа, урокиназа).
Жіктелуі. Фибринолитикалық активтілігінің механизмы. Дэрі-дэрмек-терге салыстырмалы сипаттамасы. Урокиназаның эсерінің ерекшеліктері. Тіндік прсфибринолизиннің активаторлары (актилизе, алтеплаза), Қолда-нуға керсету. Кері эсерлері.
Витаминдер препараттары және коферменттер
Витаминдер мен витамин тэріздес қосылулардың жіктелуі, алу көздері.
Витаминдердің ағзаға спецификалық жэне спецификалық емес эсері.
Поливитаминдерді препараттар. Антивитаминдер. Жіктелуі. Қолданудың
көрсеткіштері. Витаминнің жеспеушілігі, туу себептері. Гипервитаминоз,
Витаминді дәрі-дәрмектермен интоксикациялау.
Суда еритін витаминді дәрі-дәрмектері жэне коферментгер (бромид тиамині,
кокарбоксилаза, рибофлавит, кальция пантотенат, фолий қышқылы,
пиридоксина хлорид, пиродоксалъфосфат, никотин кышқылы, цианокобаламин,
аскорбин қышқылы, кальций пангамат).
Заттек алмасуында В тобы витаминдердің ролі. Әсер ету механизмі.
Фармакокинетикамен фармакодинамика өзгешеліктері. Дэрі-дәрмектердің
салыстармалы белгілері. Аскорбин қышқылы, негізгі фармакологиялық
эффектілер. Антиоксидантты эсер ету. Биофлавиноидтер, алу көздері, негізгі
фармакологиялық эффектілер.
Суда еритін витаминдерді, олардың коферменттерін қолдану. Болуы мүмкін
қосымша эффектілер.
Майда еритін витаминді дэрі-дэрмектері (ретинола ацетат, эргокальци-ферол,
токоферол, фитоменадион, викасол). Ретинол. Фармакокинетка мен
фармакодинамика өзгешеліктері. Гипервитаминоз дамуының мүмкіндігі. Д
витаминді дэрмектері, олардың кальций мен фосфор алмасуына әсері.
Токоферолдар, олардың биологиялық мэні. Дәрі-дэрмектердің фармакоди-
намикасы. Антиоксидантты қасиеттері.
К витаминнің дэрі-дэрмектері. Фармакодинамикасы. Әсер ету езгеше-ліктері.
Майда еритін витаминді дэрі-дэрмектерін қолдану. Болуы мүмкін қосымша
эффектілер. Витамин тэріздес қосылулар (кофакторлар). Каротин және орот,
липофильдік қышқылдар фармакодинамикасы. Қолдану көрсеткіштері.
ИММУНДЫ ЖҮЙЕГЕ ӘСЕР ЕТЕТІН ЖӘНЕ ҚАБЫНУҒА ҚАРСЫ ДӘРІЛЕР Стероидты қабынуға қарсы дәрілер (гидрокортизон, преднизолон, дексаметазон, триацинолон, флуметазона пивалат). Дэрі-дермектердің қабынуға карсы әрекетінің механизмі. Фармакодинамикасы. Қолданудың көрсеткіштері. Қосымша эффектілері.
Стероидты емес қабынуға қарсы дәрілер (ацетил салицил кышқылы, бутадиоң, ибупрофен, индометацин, пироксикам, диклофенак-натрий, напроксен, кеторолак). Милоксикам, целекоксиб- ЦОГг таңцаусыз ингибиторлары. Дэрі-дәрмектердің қабынуға қарсы әрекетің механизмі. Дэрі-дэрмектердің салыстырмалы белгілері. Қолданудың көрсеткіш-тері. Қосымша эффектілері.
Баяу эсер етеін қабынуға қарсы дэрілер (хингамин, пеницилламин, кризанол). Қолданудың көрсеткіштері. Қосымша эффектілері.
17
ИММУНДЫҚПРОЦЕСТЕРГЕ ӘСЕР ЕТЕТІН ДӘРІЛЕР Иммуностимуляторлар, иммуномодуляторлар және иммунодепрес-санттар
(пирогенал, нуклеинат натрия, метилурацил, левамизол, Т-активин, циклоспорин) Иммуностимуляторлар. Жіктелуі. Әсер ету меха-низмі мен дэрі-дәрмектерінің салыстырмалы белгілері. Ағзаның специ-фикалық емес резистенттігін жоғарылатып эртурлі фармакологиялық топтардан алынған дэрі-дэрмектер (витаминдер, лизоцим, эубиотики). Қолданудың керсеткіштері. Қосымша эффектілері. Иммунодепрессанттар. Жіктелуі. Әсер ету механизмі мен дәрі-дермектерінің салыстырмалы белгілері. Жалпы иммунодепрессанттар - цитостатиктер (қараңыз «Бластомды қарсы заттар»). Азатиоприн, циклоспорин' жэне глюкокортикоидтар әрекетінің ерекшеліктері. Иммунодепрессантарды қолдануға керсеткіштері. Терапияның асқынулары (ерте және кеш). Иммуностимуляциялайтын дэрілер.
Достарыңызбен бөлісу: |