Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

5В010300-Педагогика және психология мамандығы студенттері үшін

Педагогикалық колледждегі өндірістік практикасын өту бойынша

Бағдарлама және әдістемелік нұсқаулар

Павлодар

Практиканы өту, практикалардың бағдарламасы бойынша бағдарлама және әдістемелік нұсқаулардың парағы

Нысан ПМУ ҰСН 7.18.04/11

Педагогикалық колледждегі өндірістік практикасын өту бойынша

Бағдарлама ҚР Үкіметінің, 23.08.2012 ж. №1080 бабымен бекітілген жоғары білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты мен ҚР ҮҚ 17 мамыр 2013 ж,. №499 бекітілген жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі мекемелердің іс әрекетінің типтік ережелері негізінде құрастырылған.

Психология және педагогика кафедрасы

Кафедра отырысында ұсынылған, «___»_________20__ж. № хаттамасы
Кафедра меңгерушісі _____________Бурдина Е.И. «___» __________20__ж

ГПФ ОӘК мақұлдаған «_____»______________20__ж. №____ Хаттамасы

2. 1. КЕЛІСІЛДІ

КПжЖОБ бастығы___________Жанпеисова З.М.«____» ________20__ж.

ОӘБ бастығы _________Жуманкулова Е.Н. «____» ________20__ж.
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесі мақұлдады:

«____»______________20__ж. №____ Хаттамасы

Білім беруде 5В010300 – Педагогика және психология мамандығы бойынша болашақ бакалавр оқытушысын даярлауда Педагогикалық колледждегі өндірістік практика басым рөл атқарады. ЖОО-ң толықтай педагогикалық үдерістің негізгі бөлігі бола, ол педагог-психологтың даярлығының теориялық және практикалық бірлігін қамтамасыз етеді.

Педагогикалық қызметтің дамуының заманауи тенденциялары болашақ мамандардың жоғары біліктілігін даярлау қажет етеді.

Мамандардың ҚР ЖМБС-на сәйкес педагогикалық колледждегі өндірістік практика академиялық семестр (жылы) аралығында арнайы пәндерді немесе арнайы пәндердің циклін оқудан кейін ұйымдастырылады.

Педагогикалық практиканың бағдарламалары шығарушы немесе мамандандырылған кафедрамен бекітіледі.

Педагогикалық практиканың бағдарламасы білім алушыларда кәсіби маңызды біліктіліктерін дағдыландыру мен негізгі құзыреттіліктерді қалыптастыруға бағытталуы керек:

• 
  оқыту мен тәрбилеу үдерісінің негізгі компоненттерін жоспарлау, болжау, талдау;
  
• 
  оқыту әдістері мен құралдарының дидактикалық мақсаттарымен және міндеттерімен сәйкес келу дәрежесін анықтау;
  
• 
  оқу-танымдық, еңбектік, қоғамдық, табиғат қорғау, сауықтыру, ойындық және білім алушылардығ басқа да әрекеттерінің әртүрлі қалыптары мен әдістерін пайдалану;
  
• 
  оқу және тәрбиелеу жұмысы барысында олардың дамуының ерекшеліктері негізінже жеке дара тұрғыда жүзеге асыру;
  
• 
  педагогикалық үдеріс жағдайының педагогикалық-психологиялық диагностикасын жүргізу;
  
• 
  білім алушылардың, педагогтардың және өзінің жеке әрекеттерінің нәтижелерін бағалау.
  

Практика қажетті кадрлық және ғылыми-техникалық әлеуетіне ие, білім беру ұйымдарында немесе кафедрада және жоо-ң лабораторияларында өтуі мүмкін.

1. 
   студенттерде өзінің мамандығына тұрақты қызығушылықтары мен сүйіспеншілігін тәрбиелеу;
   
2. 
   студенттер өздерін толықтай педагогикалық үдерістің субъекті ретінде тану, педагогикалық құзыреттілігін меңгеруде қажеттіліктерін қалыптастыру;
   
3. 
   Студенттердің теориялық білімдерін бекіту және тереңдету;
   
4. 
   Педагогиклық қызметке шығармашылық, зерттеушілік амалын дамыту;
   
5. 
   Студенттермен оқытушы қызметінің әлеуметтік маңыздылығын мойындау және оның студент тұлғасының қалыптасуына әсері;
   

Орта-арнайы кәсіби білім беру орнының жұмыс жүйесін бекітілген нормативтік құжаттарына сәйкес таныстыру:

• 
  Оқу пәнінің типтік бағдарламаларымен, мемлекеттік стандартпен;
  
• 
  Оқу орнының (директордың қызметі, директор орынбасарларының және т.б.);
  
• 
  Оқыту мен тәрбиелеу үдерісін бағыттаушы құжаттарымен (оқу орнының жұмыс жоспарымен, тәрбиелеу шараларының жоспарлары);
  
• 
  Әртүрлі әдістерді қолдану негізінде оқытушы қызметімен (бақылау, анкета жүргізу, сауалнама жүргізу, мектеп құжаттарын зерттеу және т.б.);
  

• 
  Психолог қызметімен;
  
• 
  Оқу орнының санитарлық-гигиеналық шарттарымен;
  
• 
  Қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау ережелерімен;
  
• 
  Оқу орнының материалды-техникалық қамтылуымен.
  

- оқытушының нақты сабаққа дидактикалық материалдарды жинастыруға;

- сыныптан тыс шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге;

- оқу сабақтарының жоспарын дайындауға және сабақтан тыс шараларға;

- оқу сабақтарын талдаудың сызбасымен және құрылымымен таныстыру; педагогикалық пәндер бойынша ақпараттарды өзіндік алу мақсатында студенттердің мүмкіндіктерін кеңейту ретінде.
Тәжірибе тарауларының орындалу нұсқаулары:

Практиканың өтетін алдында студент бағдарламанны мұқият оқып білу керек, сонымен қатар тәжірибе жетекшінің берілген арнайы тәжірибелік нұсқауларды орындауға дайын болу керек. Педагогикалық практиканың негізі бойынша студент- практикант пен практика жетекшісі екеуінің нақты педагогикалық тәжірибеге арналған жоспар құрылу керек.

Бірінші аптасынан бастап студент білім беру мекемесімен, оның педагогтармен, топпен- сыныппен танысуы болады, яғни үйреншілік кезеңі басталады. Үйреншілік кезеңі эмоционалды- психологиялық қарбаластықпен өтуі мүмкін. Бұл жаңа ортаға келіп, таныс емес адамдармен қарым- қатынасуы. Практиканың бірінші күннен-ақ бастап келген білім беру мекеменің ұйымдастыру ережелермен жақынрақ танысуы қажет. Оның ішінде практиканттың сырт бейнесі, сабақтан қалмауы, білім беру ережелерін сақтау, өзін- өзі мәдениетті ұстауы. Осы кезде бұрын өткен (ІІ-ІІІ курста) тәжірибені қолдануы керек. Сынып ішінде дұрыс қарым- қатынас орнатқаннан кейін білм беру мен тәрбиелеу жағынан жетестіктерге жетуге болады. Сондықтан 1 аптасынан бастап сынып балаларман әңгімелесу арқылы дұрыс қарым- қатынасты орнату, басқа сабақтарға қатысу арқылы бақылау жұмыстарын жүргізу.

1 аптаның аяғында тәжірибе жұмысының жеке жоспары құрылу керек. Бұл жоспар курстың білім беруіне сай болу тиісті. Арнайы курс бойынша нақты тақырыптарды шешіп, олардың сағат санын, пән олардың ерекшелігін анықтау. Курс бойынша студент пен білім беру мекеменің психологы берілетін сабақтардың тақырыптарын, мерзімін, уақытын анықтау керек. Аталған барлық мағлұматтар студенттің тәжірибе жеке жоспарына кіру керек.

Педагогикалық тәжірибенің жеке жоспарының үлгісі:

Жоспарланған жұмыс түрлері (сабақтар, тыс сабақтар, психолог манның нұсқауы бойынша жүргізілетін жұмыс)	Жоспарланған жұмыстың календарлық мерзімі	Орындалғанның бағасы
«Ес» тақырыбына арналған семинарлық сабақ	12.03.2014 ж.	орындалды

Келесі негізгі жағдай- жеке жоспарының құрылуы. Жеке жоспарды құрған кезде белгілеген мерзімі бойынша аудиториядан тыс шаралардың өтілуін талқылауы жатады. Аудиториядан тыс шаралардың ішіне әртүрлі психологиялық тренингтерді, психологиялық викториналар, т.б. түрлерін ұсынуға болады. Егер тәжірибелікті бір уақытта бір неше студент өтсе, сонда олардың білімдерін бірігуі арқылы психология пәні бойынша олимпиадаларды, «психология пәннің апталығы» өткізуге болады.

Сонымен қатар педагогикалық тәжірибенің жеке жоспарында жұмыстың негізгі түрлерін (сабақ, сабақтан тыс шаралар) және жұмыстың ағымды түрлерін (әдіскер мен мұғалімнен ақыл- кеңес алу, оқушылармен әңгімелесу) кіргізу керек.

Апта сайын университеттің әдіскер мен оқытушының кеңес сабақтарына қатысады. Бұл кеңестерде практика бойынша пайда болған қиындықтардың талдауы мен саралауы, олардан жеңіп шығатын жолдарын қарастыру, келешекте өткізетін сабақтардың, сабақтан тыс шараларының жоспарларын құрастыру. Әдіскердің кеңесі үйрететін, дамытатын, бақылайтын қызметін атқарады.

Өзінің бірінші сабағын студент оның басталуына 4 күн кем қалмайтын уақытта дайындау керек. Дайындықты берілген ұсыныстар бойынша өткізілуі қажет: тақырыптық жоспарлау (мұғаліммен бірге дайындалу керек, сабақ сайын әрқарай құрастыруды студент өзбетінше жүргізу керек), сабаққа дайындылық жүргізу (оқулықтарды, қажетті, қосымша әдебиетті оқу, практикалық тапсырмаларды, арнайы сұрақтарды қарастыру, сабақ жоспарын құрастыру), сабақ жоспарын мекеменің психологтың бекітуі, қажет болса сабақ жоспарының түзетуі.

Практика бойынша студент кем дегенде 4 сағат (академиялық) өткізу керек. Тәжірибелік күнделігінде күн сайын өзінің куні бойы істеген жұмысының қысқаша мәліметтер жазылу керек. Өткізген жұмысының негізгісі ғана жазылуы қажет.

Студент практиканың бағдарламасымен қарастырылған, барлық жұмыс түрлерін уақытында орындауы керек.

Практика барысында ол қоғамдық белсенділігін, терең қызығушылық пен оқушыларға, педагогикалық кәсіпке сүйіспеншілігін көрсетіп, педагогикалық тактын ұйымдастырушылық үлгісі болуы керек.

Студент ата-аналар мен мұғалімдер тобымен бекітілген, практика бағдарламасына сәйкес өзінің жеке жоспарын оқу-тәрбиелеу жұмысына оқушылармен жасайды. Практика барысында студент өндірістік, оқу және оқу-танымдық практика бойынша күнделік жүргізіп, балаларға бақылау жүргізгендерін белгілеп өзінің оқу-тәрбиелік жұмысына талдау жасайды.

Практика өтуші әкімшілік пен практика жетекшісімен ұсынылған, мекеменің ішкі тәртібінің ережелеріне бағынады. Практика өтушіге қойылған талаптарды орындамаған жағдайда, ол практика өтуде шығарылуы мүмкін. Практикадан шығарылған немесе жұмысынан екілік баға алған жағдайда студент, оқу жоспарын орындамаған болып есептелінеді. Практика қорытындысы блйынша студентке сынақ кітапшасына сараланған сынақ қойылады.

Мекемеде практика барысында студенттердің бірі топ старостасы болып тағайындалады. Старостаның міндетіне студенттердің практикаға келулері, топтың жұмысын жалпы ұйымдастыру, практика жетекшісінің берген жұмыстарын орындау кіреді.

1. 
   Титулдық бет.
   
2. 
   Оқу және оқу-танымдық практика бойынша күнделік;
   
3. 
   Сыныптан тыс сабақтарды (әңгімелесу, сынып сағаттары және т.б.) өз бетінше жүргізген конспекттері;
   
4. 
   Практика базасындағы тәжірибе жетекшісінің студентке берген мінездемесі (ресми мөрмен расталған)
   

Практиканы аяқтағаннан соң жазылатын, есеп практиканың қысқаша мақсаттарының қойылуын, білім беру мекемесінің нақты сипаттамалары мен оның жұмысының шарттарын, педагогикалық микроклиматтың бағасын, орындалған шаралардың жалпылама мазмұндалуы болуы керек.

Қорытынды конференция үшін, студентке бес минуттық шығу сөзін дайындап, онда студентке практика барысында орындалған жұмыстары мен оның соның нәтижелерге қатынасын көрсетіп, дайындауы керек. Міндетті түрде, ол әлеуметтік мекеменің қызметін жақсарту үшін өзінің ұсыныстарын, сонымен қатар алған білімдері мен біліктерін, қойылған мақсаттарды орындай алғандарын, көрсетулері керек.
Практика нәтижелерінің бағалау критерийлері.

Білім алушының есебі кафедра меңгерушісімен бекітіліп құрылған, комиссия алдында қорғалынады және практика жетекшісімен тексеріледі. Есепті қорғау нәтижесі баллдық-рейтингілік әріп жүйесі бойынша сараланған сынақпен бағаланады.

• 
  Сипаттауда айтылған, пікірлер;
  
• 
  Күнделіктегі жазбалардың мазмұны мен оны кірістіру ұқыптылығы;
  
• 
  Есептің сапалығы;
  
• 
  Қорытында конференциядағы сөз сөйлеуі.
  

1. 
   Иванон И.11. Методика коммунарского воспитания. - М, 2009.
   
2. 
   Классному руководителю. Учебно-методическое пособие / Под ред. М.И.Рожкова - М. Туманит, изд. центр ВЛАДОС, 2009.-280 с.
   
3. 
   Конаржевский К).А. Анализ урока - М.:Центр «Педагогический поиск», 2009. - 336 с.
   
4. 
   Методика воспитательной работы: Учебное пособие для студентов высш. пед. учеб.заведений /Л.А.Байкова, Л.К.Гребенкина, О.В.Еремкина и др.; Под ред. В.А.Сластенииа - М.: Издат. центр «Академия», 2010. - 144с.
   
5. 
   Педагогика. Курс лекции. — Алматы: «Нурлы элем», 2012.
   
6. 
   Селевко Г.К. Педагогические технологии на основе дидактического и методического усовершенствования УВП - М.: Серия: Энциклопедия образовательных технологий, 2005.
   
7. 
   Хмель Н.Д. Теория и технология реализации целостного педагогического процесса: Учебное пособие (В помощь преподавателям, аспирантам, магистрантам, студентам) - Алматы: АТУ им.Абая, 2009. - 90с.
   
8. 
   Чернявская А.П. Педагогическая техника в работе учителя - М.: Центр «Педагогический поиск, 2011. - 176 с.
   
9. 
   Щуркова Н.Е. Классное руководство: игровые методики. - М: Педагогическое общество России, 2012. - 224с.
   

11.Бондаревская Е.В. Смыслы и стратегии личностно-ориентированного воспитания // Педагогика. - № 1, 2009. - С. 17-24.

13. Рогов Е.И. Настольная книга практического психолога в образовании. - М., 2006.