БАҒдарламасы «Қолданбалы психология әдістемесі бойынша практикум»



Дата07.04.2020
өлшемі60,49 Kb.
#61795
түріБағдарламасы
Байланысты:
СИЛЛ ҚОЛД пси әдіс

«Бекітемін»

« Педагогика, психология және әлеуметтік

пәндер» кафедрасының меңгерушісі

__________________

психол.ғ.к.,доцент Көмекбаева Л.К.

«___»_________2019 ж.

СИЛЛАБУС

(ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ)

«Қолданбалы психология әдістемесі бойынша практикум»

Мамандығы: ______5В050300 - Психология_








Оқыту нысаны

Күндізгі

Барлық кредит саны

3

Курс

2

Семестр

3

Емтихан (семестр)




Барлық сағаттар, соның ішінде:

135

30


Дәрістер (сағат)

Тәжірибе (семинар) сабақтары (сағат)

15

СОӨЖ (сағат)

75

СӨЖ (сағат)

30

Алматы – 2019



Пәннің коды және толық атауы

Қолданбалы психология әдістемесі бойынша практикум

Оқу нысаны

Күндізгі

Пәнді ұсынып отырған кафедра

«Педагогика, психология және әлеуметтік пәндер» кафедрасы

Оқытушы туралы мәліметтер (Т.А.Ә., лауазымы, ғылыми дәрежесі, ғылыми атауы, контактілік мәліметтер)

Бектұрсын Мира Бектұрсынқызы, психология магистрі, аға оқытушы

8708 682 85 83




Пәннің пререквизиттері

Мамандыққа кіріспе, жалпы психология, жас ерекшелік психологиясы

Пәннің постреквизиттері

Эксперименттік психология

Психология практикумы



Пәннің қысқаша сипаттамасы

Қолданбалы психология әдістемесі бойынша практикум туралы жалпы ұғым. Психологияның пәні, объектісі, міндеттері мен зерттеу әдістері Психология адам туралы ғылым ретінде. Адамның практикалық өміріндегі психологиялық білімдердің рөлі. Психологияның даму кезеңдері. Негізгі әдіснамалық қағидалар. Зерттеу әдістері мен әдістемелерінің өзара байланысы айтылады.

Курстың мақсаты, міндеттері оқудан күтілетін нәтижелер:


Курстың мақсаты:

Психология бойынша кең тұрғыда теориялық терең жан-жақты білім беру. Болашақ мұғалімдердің психологиялық жағынан даярлығын үнемі арттыру. Психология курсында алған білімдері мен зерттеу дағдылары негізінде студенттердің психологиялық ойлауын дамыту, семинар сабақтарында психологиялық құбылыстарды жүйелі талдауда ептілік пен дағдыны қалыптастыру болып табылады. Курстың міндеті:

Оқытылған психологиялық құбылыстардың заңдылықтары негізінде психологияның әр салалары бойынша студенттердің білімдерін жетілдіру.

Әр түрлі психологиялық фактілер мен теорияларды жүйелі талдау үрдісінде студенттерде танымдық дағдылар мен ептіліктерді дамыту.

Күтілетін нәтижелер: Пәннің мазмұны бойынша берілген негізгі түсініктерді қолдана отырып мысалдар келтіре алу;

- психологияның дамуының кезеңдері мен ерекшеліктеріне талдай жасай алу;

- жағдаяттарды шешу, талдау);

- күрделі мәселелерді талдай білу;

-психология мәселесі бойынша материалды логикалық (ауызша және жазбаша) ұсына алу;

- бағалаудың критерийлерін таңдау және талдауды тексеру.





1.Пәннің күнтізбелік-тақырыптық жоспары





Тақырыптар


Сағаттар

Дәріс

Семинар

СОӨЖ

СӨЖ

1

Қолданбалы психология әдістемесі бойынша практикум туралы жалпы ұғым. Психологияның пәні, объектісі, міндеттері мен зерттеу әдістері


2

2

2

2

2

Ғылымның әдіснамасы. Методологиялық принциптер, яғни зерттеудің алдына қойған талаптарын ретімен орындау.


2

2

2

2

3

Ғылыми зерттеудің әдістемелік негіздері.

2

2

2

2

4

Эмпирикалық әдістерге сипаттама, оларды психологияда

қолданудың ерекшеліктері.



2

2

2

2

5

Психология ғылымының негізгі бағыттары.


2

2

2

2

6

Зерттеудің әдістемелері:әдістің зерттеу мақсатымен сәйкестігі және нақтылы орындалуы.

2

2

2

2

7

Психологияда ғылыми зерттеуді ұйымдастыру және жоспарлаудың теориялық негіздері.


2

2

2

2

8

Психологиялық зерттеудің жүйесі.



2

2

2

2

9

Эксперимент және ғылыми психологияның қалыптасуы7

2

2

2

2

10

Тестке қойылатын негізгі талаптар.

2

2

2

2

11

Темперамент типін және адамның мінездік ерекшеліктерін анықтау.

2

2

2

2

12

Топтағы тұлғааралық қарым-қатынастарды психологиялық зерттеу.

2

2

2

2

13

Әдістемелерді қолдана отыра, сауалнама жүргізу.

2

2

2

2

14

Таңдалған әдістеменің валидтылығын,сенімділігін,объективтілігін дәлелдеу

2

2

2

2

15

Қазақстандағы эксперименттік зерттеулерді ұйымдастырудың қолданбалы аспектілері.

2

2

2

2




Барлығы:

30

30

30

30


2.Дәрістер мен тәжірибелік сабақтардың жоспары




Дәрістер тақырыптары

Тәжірибелік сабақтардың жоспары

1

Қолданбалы психология әдістемесі бойынша практикум туралы жалпы ұғым. Психологияның пәні, объектісі, міндеттері мен зерттеу әдістері


Психологияның пәні, объектісі, міндеттері мен зерттеу әдістері Психология адам туралы ғылым ретінде. Адамның практикалық өміріндегі психологиялық білімдердің рөлі. Психологияның даму кезеңдері. Негізгі әдіснамалық қағидалар. Зерттеу әдістері мен әдістемелерінің өзара байланысы.


2

Ғылымның әдіснамасы. Методологиялық принциптер, яғни зерттеудің алдына қойған талаптарын ретімен орындау.


Кез-келген психологиялық зерттеу жалпы әдіснамалық принцип негізінде құрылады. Детерминизм принципі.

Психика мен іс-әрекеттің бірлігі жөніндегі принцип.Объективтілік принципі.Даму принципі.




3

Ғылыми зерттеудің әдістемелік негіздері.

Ғылыми зерттеудің әдістемелік негіздері. Ғылыми зерттеу бағдарламасын кезең бойынша құру.Зерттеу құрылымын нақтылау.Мақсат қоя отырып,ғылым ізденудің бағытталуының мүмкіндігі. Ақпараттың шындық тұрғыдан бағалануы зерттеу құрылымы зерттеушінің алдына қойған проблемасынан бастап, іс жүзінде зерттеу нәтижелерін қолдану.


4

Эмпирикалық әдістерге сипаттама, оларды психологияда

қолданудың ерекшеліктері.



Ғылыми зерттеу бағдарламасын кезең бойынша құру.Зерттеу құрылымын нақтылау.Мақсат қоя отырып,ғылым ізденудің бағытталуының мүмкіндігі. Ақпараттың шындық тұрғыдан бағалануы зерттеу құрылымы зерттеушінің алдына қойған проблемасынан бастап, іс жүзінде зерттеу нәтижелерін қолдану

5

Психология ғылымының негізгі бағыттары.


Адамзаттың мінез-құлқын зерттеу бойынша алғашқы эксперименттік лабораторияның ашылуы. В. Вундттың құрылымдық тұрғыдағы психология сана құрылымы туралы ғылым ретінде. Функционалистік тұрғыдағы У.Джемс бойынша психология сана функциясы туралы ғылым ретінде. Бихевиоризм мінез-құлық туралы ғылым ретінде (Дж. Уотсон, Э. Торндайк, Б. Скиннер). Гештальпсихология (М. Вергеймер, В.Келер). Психоанализ және оның психология үшін маңыздылығы (З. Фрейд, Э. Эриксон). Гуманистік психология және оның қазіргі психология ғылымының дамуындағы өзектілігі (К. Роджерс, А. Маслоу). Отандық психологиядағы іс-әрекет тұрғысы (Л.С. Выготский, С.Л. Рубинштейн, А.Н. Леонтьев). Когнитивті, түсіну психологиясы және т.б. психологиялық бағыттар


6

Зерттеудің әдістемелері:әдістің зерттеу мақсатымен сәйкестігі және нақтылы орындалуы.

Мақсат:вербалдық қабілеттің даму деңгейін анықтау.Әдісі:Г..Айзенк тестісі

бойынша.Тапсырма А және Б формасында

беріледі.50 тапсырма болады.



7

Психологияда ғылыми зерттеуді ұйымдастыру және жоспарлаудың теориялық негіздері.


Ғылыми зерттеу бағдарламасын кезеңбойынша құру.Зерттеу құрылымын нақтылау.Мақсат қоя отырып,ғылыми ізденудің бағытталуының мүмкіндігі. Ақпараттың шындық тұрғыдан бағалануы зерттеу құрылымы зерттеушінің алдына қойған проблемасынан бастап, іс жүзінде зерттеу нәтижелерін қолдану.

8

Психологиялық зерттеудің жүйесі

Зерттеу объектісін анықтау.Міндеттерді ойластыру.Зерттеудің пәнін көрсету.Тақырып бойынша әдебиеттерді оқып талдау.Бұл зерттеудің дайындық кезеңі.Болжам,әдістерді таңдау. Таңдалған әдістеменің валидтылығын,сенімділігін,объективтілігін дәлелдеу. Алынған зерттеу нәтижелері белгілі бір статистикалық көрсеткіштер арқылы суреттеледі.


9

Эксперимент және ғылыми психологияның қалыптасуы7

Дәлел және себеп туралы білім.Эксперимент жорамалдарының

оқиғаға себеп-салдарлы байланысын

тексеру процедурасы ретінде эксперименттің ұғынылған түрлері.

Эксперименттің мақсаты.Эксперимент жүргізу топтары.Экспериментке дейін және

Эксперименттен кейін.Жорамалдар.


10

Тестке қойылатын негізгі талаптар.

Психологияның ілгеріде көрсетілген әдістерінен басқа әсіресе шетел психологиясында баланың білімін, не интеллектасын сынауда «тест»- /ағылшынша test –«сынау»/ тәсілін қолданады. 1910 ж. А.Бинэ баланың интеллектасын зерттеп, әр жастағы балаларға арналған сұрақтардың бұл түрін тест деп атады. Бинэ баланың жасын интеллект жасына және хронологиялық жасқа /хронологиялық жас- баланың өз жасы/бөлді. Бұдан кейін интеллектіні анықтау коэффиценті деген ұғым енгізіп, мұны IQ әріптерімен /ағылшынша intellisense quotlent- интеллект коэффициенті / белгілеп, ақыл коэффициентін білу үшін мынадай формула ұсынды:

IQ = интеллект жасы Х100

Хронологиялық жас

Сонда осы формула интеллектаны анықтау коэффициентін білу үшін интеллект жасын хронологиялық жасқа бөліп, соның нәтижесін 100-ге көбейту деген мағынаны білдіреді. Әдетте, интеллект жасы мен хронологиялық жастың бірдей келмейтіні мынадан: 9 жастағы балаға есеп беріп тексергенде, оның интеллектасы 13 жастағы баланікіндей болуы мүмкін. Ал 13 жастағы баланың интеллектасы 11 жастағыдай орын алуы ықтимал. Демек, интеллект жасы баланың нағыз өз жасына /хронологиялық/ жасына барлық жағдайда дәл келе бермейді. Сөйтіп, тест арқылы балалардың интеллектасын «өлшеуге» мүмкіндік туады. Бірақ бұл жағдайда баланың интеллектасы өлшенілмейді. Оның интеллектасы өзге балалармен салыстырғанда қандай рангалық орын алатыны ғана өлшенеді. Интеллект жасын жасау үшін әуелі бір хронологиялық жасқа жататын мыңдаған балалардың интеллектасын сынайды да, соларды шамамен тәртіпке келтіріп, интеллект жасының негізін құрады.

Тест тәсілі тек балалар үшін ғана емес, әр түрлі мамандыққа, соның ішінде шоферлыққа, ұшқыштыққа, космонавт болуға т.б. кімнің шамасы, ыңғайлы келетінін де тексеру үшін қолданылып жүр.


11

Темперамент типін және адамның мінездік ерекшеліктерін анықтау.

Темперамент типін және адамның мінездік ерекшеліктерін анықтау.

Г.Айзенк анкета-тестісіндегі А және Б фор-маларындағы 57 сұрақ беріледі,соған

Жауап жазып келу керек А және В тобында 57 сұрақ болады.

Нәтижелерді қорытындылау:

1/ «Жалған» шкаласы

2/»Экстраверси я-интроверсия» шкаласы

3/»Эмоциялық тепе-теңдік-нейротизм» шкаласы.


12

Топтағы тұлғааралық қарым-қатынастарды психологиялық зерттеу.

Қазіргі кезде әлеумет психологиясының тәсілдері жас және педагогикалық ұсынған социометрия тәсілі. Бұл тәсіл топ адамдардың татулығын не наразылығын зерттеуге арналған. Социометрия тәсілі бастауыш мектеп жасындағыларға былайша жүргізіледі: егер кластағы оқушылар саны 40 бала болса, жаңа жыл алдында солардың әрқайсысына открытка алып, кейін оларды кластан шығарып, аудиторияға бір - бірлеп жібереді. Әр оқушының қолына 39 открытка беріп, « кластағы әр оқушының орнына қажет десеңіздер бір-бір открыткадан, мейраммен құттықтау ретінде қойыңыздар» дейді. Мұны әр бала орындаған соң зерттеуші сол бала кімдердің орнына открытка қойды, кімдерге қойған жоқ, осыларды есептейді. Кейін екінші бала осындай тапсырмамен класқа жіберіледі т.с.с. 40 бала осындай тапсырманы орындап өткен соң, солардың кімге открытка қойғанын не қоймағанын математикалық статисканы қолданып есептеп, кім кіммен тату, кіммен наразы екенін біледі. Осы есептің қорытындысын кейін зерттеуші социограмма ретінде көрсетіп, белгілі тәртіпке келтіреді. Мұндай тәсілді студенттер педпрактика кезінде оқушылар арасында жүргізіп, социометрия арқылы балалардың достығын не дос еместігін біліп, солардың себебіне талдау жасайды.


13

Әдістемелерді қолдана отыра, сауалнама жүргізу.

Сауалнама жүргізудің жоспары:

1) идеялық шынығуы бойынша

2) саяси кемелденуіне

3) жоғары саналылыққа

4) моральдық тазалығына

Сауалнама ауызша және жазбаша түрде жүргіледі. Сауалнама сұрақтары алдын-ала даярланады.




14

Таңдалған әдістеменің валидтылығын,сенімділігі,объективтілігін дәлелдеу

Валидтілік (қажеттілігі,дәлелденгендігі ).Осы бойынша өзіңді қызықтырып жүрген психикалық қасиет пен әдісті қолдану арқылы алынған өлшемдердің арасындағы сәйкестіктің орнатылуы.

Критерий ретінде сапасын бағауда қолданылады.Надежность-бірнеше рет қайталап тест жүргізгенде нәтиженің тұрақты қалыпты болуы.




15

Қазақстандағы эксперименттік зерттеулерді ұйымдастырудың қолданбалы аспектілері.

Корреляциялық зерттеулер.Тікелей экспериментке жатпайтын факторларды есептеуге негізделген экспериментті жоспарлау.Тапсырма:нәтижелер көрсеткіштері аз шамада айырмашылықтар болса,онда линиялы корреляцияға мысалдар.Айырмашылықтар көп шамада болса, рангілік корреляцияға бойынша зерттеулер жүргізілуде.



3. СӨЖ бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі



Сабақ тақырыбы

СӨЖ тапсырмасы

Бақылау түрі

Тапсыру уақыты, апта №

Макси-мальді балл

Жұмыс көлемі мен оған қойылатын тапсырмалар

1

Зерттеу әдістеріне сипаттама.

10 шақты сөздерге синонимдер табу.

Реферат

2

2,5

Студентгердің өз бетінше оқыған мысалдарына пікір айту.


2

Психологиядағы

эксперименттік әдіс.



Бірнеше мәтіндерді дайындау.

Ауызша талдау жасау

4

2,5

Сауалнама (интервью), репортаж, очерк мақала жазу; радио, теле- дидардан сөйлейтін сөз (мәтін) әзірлеу.

3

Тестке қойылатын негізгі талаптар.

Бірнеше мәтіндерді дайындау. Салыстыру

Реферат

6

2,5

Жеке хат, шағын хат, SMS-хабарлама жазу.


4

С.Жақыповтың психологиялық еңбектеріне тұсаукесер (презентация).



Жалпы психология негіздері.2012ж.

Жаттығулар

8

2,5

Ғылыми мақала жазу.


5

Кәсіби сипаттағы монолог, диалог кұра білу.

Монолог, диалогқа мысалдар келтіру.

Жаттығулар

8

2,5

Студентгердің өз бетінше оқығандарына пікір жазу.


6

Корреляциялық зерттеулер


Экспериментті жоспарлау.

Линиялы корреляцияға мысалдар. Рангілік корреляцияға мысал.




Әдіснамалық

семинар


10

2,5

Интерпретацияны

жазбаша өткізу



7

Вербалдық қабілеттердің даму деңгейін

анықтау


Г.Айзенк тестері /А.В./ формалары бойынша.Әрбір 50 тапсырма

нәтижелерін белгілеу.





Топпен талдау және тал-

қылау



12

2,5

Сипаттама беру

Жазбаша


8

Адамның жоғарғы нерв қызметінің типін анықтау.

Я.Стреляу әдісіндегі сұрақтарға

жауап беру.



Кейс стадии


12

2,5

Пікірталас

9

Адамның иланымпаздық деңгейін анықтау.

Тест-сұрақтар.

Бір сан жазу, бір фраза жазу,

жазушының есімін жазу.

Гетеро,гипер және тез иланатындар айқындалады.



Тексеру.

Топта талқылау.





14

2,5

Сұрақ-жауап

10

Қысқа мерзімдік ес деңгейін анықтау.

Сыналушыға 30шақты «жеке сөздер қатары» және «жеке

сөйлемдер» қатары беріледі.



Ауызша талдау жасау

14

2,5

Тәжірибенің қорытындысын айтып беру.


4.Ұсынылатын әдебиеттер тізімі:

Негізгі әдебиеттер:

М.Байбекова, П.Ибраева. Әлеуметтік-психологиялық тренингтер, әдістемелер мен жаттығулар. Шымкент, 2009.

А.Мынбаева, З.Садвакасова. Инновационные методы обучения, или Как интересно преподавать. Алматы, 2010.

Қосымша әдебиеттер:

1.Барсукова Л.С.,Афонина И.Н.Методика психолого-педагогического исследования.М.,2001

2.Волков Б.С.,Волкова Н.В.Методы исследования в психологии.М.,2002

3. Методы определения готовности детей к школьному обучению.Сост.Баженова В.П.,

Талды-Курган,1992.

4.Горбатов Д.Практикум по психологическому исследованию.М.2006

5.Практическая психодиагностика.Методики и тесты. Сост.Д.Я.Райгородский. Самара,2006

6.Ү.Уақпаева. Педагогикалық практиканы атқарудағы психологиялық тапсырмалар.Алматы, 2011.



5. Бағалау

Семинар:

min - 0 балл

max - 100 балл

Аралық бақылау (АБ1 немесе АБ2)

min - 0 балл

max - 100 балл

СӨЖ:

min - 0 балл

max - 100 балл

Қортынды бақылау (ҚБ)

min - 0 балл

max - 100 балл

Студенттің семинарлық сабақ пен СӨЖ орындау бойынша жинаған балдары әр апта сайын жинақталып, орташа арифметикалық көрсеткіші шығарылады, бұл сумма кейіннен бір-біріне қосылып рейтинг апталарының санына бөлінеді. Қортындысында АБ1 (ағымдағы бақылау) немесе АБ2 (ағымдағы бақылау) деп аталып, әр рейтингте №1 немесе №2 аралық бақылаудың балына қосылады. №1 рейтинг 7 (жеті), №2 рейтинг 8 (сегіз) аптадан тұрады. Осы сомалардың орташа арифметикалық көрсеткіші Р1 немесе Р2 деп аталады. Р1 және Р2 орташа арифметикалық көрсеткішінің негізінде жіберу рейтінгі (ЖР) шығарылады, ол студентті қортынды бақылауға жіберу үшін 50 балдан кем болмауы тиіс. Студенттің қортынды бақылауда алған балы қортынды бағаны (ҚБ) шығаруда ескеріледі, ол келесідей формуламен есептелінеді: жіберу рейтингі 0,6-ге көбейтіліп, қортынды бақылаудың 0,4-ге көбейтіндісіне қосылады.

мазмұны

формула

мысал

АБ1

(алғашқы жеті аптаның орташа апталық көрсеткішінің суммасы) : 7

(75+80+73+75+80+83+80) : 7 = 78

546 : 7 = 78



АБ2

(8-15 апталардың орташа апталық көрсеткішінің суммасы) : 8

(75+80+73+75+80+83+80+ 90) : 8 = 80

636 : 8 = 80



Рейтинг № 1 (Р1)

(ТК1+РК1) : 2

(78 + 75) : 2 = 77

153 : 2 = 77



Рейтинг № 2 (Р2)

(ТК2+РК2) : 2

(80 + 90) : 2 = 85

170 : 2 = 85



Жіберу рейтингі (ЖР)

(Р1+Р2) : 2

(77 + 85) : 2 = 81

162 : 2 = 81



Қортынды баға (ҚБ)

(РДх0,6) + (ИКх0,4)

(81 х 0,6) + ( 75 х 0, 4) = 79

48,6 + 30 = 79



Семестр барысында тест нұсқасында екі аралық бақылау өткізіледі. Бірінші аралық бақылау алғашқы (7) жеті аптада игерген материалдардың негізінде, екінші аралық бақылау сегізіншіден он бесінші (8-15) апталар аралағында игерген материалдардың негізінде тапсырылады.

Аралық бақылаулардың өткізілу мерзімі алдын-ала хабарланады. Аралық бақылаудың сұрақтары «Бақылау-өлшеу материалдары» тарауында берілген. Аралық бақылауда Сіздің дәріс және семинарлық сабақтардағы жазбаларыңызды, басқа кез-келген кайнар көздерді қолдануыңызға тиым салынады.

Семинарлық сабақтың және СӨЖ-ның тапсырмалары арнайы дәптерде студенттің өз қолымен орындалады.

Әріптік жүйе бойынша баға

Сандық эквивалент бойынша баға

%-дық мазмұны

Дәстүрлі жүйе бойынша баға

А

4,0

95-100

Өте жақсы

А-

3,67

90-94

В+

3,33

85-89

Жақсы

В

3,0

80-84

В-

2,67

75-79

С+

2,33

70-74

С

2,0

65-69

Қанағаттанарлық



С-

1,67

60-64

D+

1,33

55-59

D-

1,0

50-54

FX

0,5

25-49

Қанағаттанарлықсыз

F

0

0-24


Құрастырушы: ___________ Бектұрсын М.Б. «Психология,педагогика және әлеуметтік пәндер» кафедрасының аға оқытушысы, психология магистрі


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет