БАҒдарламасы семей 2013 Алғы сөз Әзірлеген құрастырған

Семей 2013

2.ТАЛҚЫЛАНҒАН

«__»______________20__ ж. № ___ хаттама.

«___»_____________20___ ж. № ___ хаттама

3 БЕКІТІЛГЕН

«___»_______________20___ ж. № ___ хаттама.

4 АЛҒАШ РЕТ ЕҢГІЗІЛГЕН

1 Қолдану саласы

2 Ереже белгілейтін сілтемелер

3 Жалпы ереже

4 Оқытушыға арналған пәнің жұмыс оқу бағдарламасының мазмұны

5 Магистранттардың өз бетімен істейтін жұмыстары тақырыбының тізімі

6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы

7 Оқу-әдістемелік эдебиеттермен қамтамасыз етілуінің қартасы

8 Әдебиеттер

1. 
   ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
   

«Молекулалық биологияның қазіргі заманғы мәселелері» пәніне арналған оқу-әдістемелік кешеннің құрамына еңгізілген оқытушыларға арналған пәннің бағдарламасы 6М060700 «Биология» мамандығының магистранттарына арналған.

2. 
   ЕРЕЖЕ БЕЛГІЛЕЙТІН (НОРМАТИВТІК) СІЛТЕМЕЛЕР
   

«Молекулалық биологияның қазіргі заманғы мәселелері» пәнінің оқытушыларға арналған осы пәннің бағдарламасы келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін белгілейді:

• 
  Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік университетінің элективті пәндер каталогы;
  
• 
  «Молекулалық биологияның қазіргі заманғы мәселелері» пәнінің оқу бағдарламасы;
  
• 
  СТУ 042-СГУ-4-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
  
• 
  ДП 042-1.01- 2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.
  

«Молекулалық биологияның қазіргі заманғы мәселелері» пәні 6М060700 «Биология» мамандығының магистранттарына арналған.

Молекулалық биология пәні және міндеттері, негізгі даму бағыттары. Молекулалық биологияның басқа биологиялық ғылымдардың ішіндегі алатын орны. Тұқым қуалаушылық ақпараттың жүзеге асуының молекулалық механизмдері. Биомембраналардың құрылысының молекулалық принципі және заттардың мембраналар арқылы тасымалдану механизмі. Жасушалық цикл және оның реттелуінің молекулалық механизмі. Тұқым қуалаушылық өзгергіштік. Комбинативті өзгергіштік. Мутациялық өзгергіштік. Адамның тұқым қуалау патологиясының дамуындағы мутацияның рөлі. Молекулалық-генетикалық зерттеу әдістері. Мағлұматтардың электрондық орталығы және биологиялық сайттар. Жеке дамудың генетикалық механизмдері. Популяциялық генетика негіздері. Экогенетика негіздері.
3.2 Пәнді оқытудың мақсаты

Мақсаты – магистранттарда организмнің қызметінің негізгі молекулалық-генетикалық және жасушалық механизмдері туралы қазіргі заманғы білімді қалыптастыру.

• 
  организмнің қызметіндегі молекулалық-генетикалық және жасушалық механизмдердің рөлі туралы түсінік қалыптастыру;
  
• 
  заманауи молекулалық-генетикалық әдістер мен технологияларды биологияда қолданудың негізгі принциптері туралы түсінік қалыптастыру;
  
• 
  молекулалық-генетикалық зерттеу жетістіктерін биологияда қолданудың этикалық және құқықтық нормалары туралы түсінік беру;
  
• 
  молекулалық биология бойынша ғылыми әдебиеттермен және мағлұматтардың электронды орталықтарымен жұмыс істеуді үйрету.
  

3.3 Пәнді оқып-меңгерудің нәтижелері

Оқып-меңгерудің нәтижесінде магистрант мыналарды білуі тиіс:

• 
  тірі организмдердің ұйымдасуындағы молекулалық-генетикалық, жасушалық және популяциялық деңгейлерін;
  
• 
  гендік, хромосомдық және геномдық деңгейдегі тұқым қуалаушылық материалдарының құрылымдық-функционалдық ұйымдасуын;
  
• 
  жасуша аралық қарым-қатынаста қамтамасыз етудегі биологиялық мембраналардың рөлі, мембраналық тасымалдау механизмдері және қалыпты күйдегі сигналдар;
  
• 
  адамның тұқым қуалау патологиясындағы негізгі белгілер;
  
• 
  биологияда молекулалық-генетикалық әдістер мен технологияларды қолданудың негізгі принциптерін;
  
• 
  молекулалық биологияның негізгі терминдері мен ұғымдары;
  

Оқып-меңгерудің нәтижесінде магистрант мыналарды істей алуы тиіс:

• 
  молекулалық-генетикалық процестер туралы білімдерін биологиялық механизмдерді түсіндіру барысында қолдану;
  
• 
  хромосомалардың әр түрлі типтерін дифференциалдап, адам мен жануарлардың қалыпты және патологиялық кариотиптерін ажырата алу;
  
• 
  тұқым қуалаушылықты қоюда генеалогиялық әдісті қолдану;
  
• 
  арнайы анықтамалық материалдарды, молекулалық-биологиялық және генетикалық терминологияны, генетикалық мағлұматтардың электронды орталығын және т.б. қолдану;
  
• 
  молекулалық биология бойынша ғылыми әдебиеттермен және геномдық мағлұматтардың электронды орталығымен жұмыс істеу;
  

2. Вирустардың генетикалық аппаратының ерекшеліктері. ДНҚ-сы бар және РНҚ-сы бар вирустар

3. ДНҚ репарациясы

4. Апоптоз

5. Канцерогенез негіздері

6. генетикалық инженерия негіздері

7. Трансгенді организмдер, медицинада қолдану

8. Геномика, протеомика және метаболономика

9. Жасушаның биологиялық мембраналарының молекулалық құрылымы және қызметтері.

10. Мембраналық тасымалдау: активті, пассивті. Везикулярлық тасымалдау туралы түсінік.

11. Жасушаға берілетін сигналдардың реттелу ерекшеліктері және кезеңдері

12. Адамның жыныс генетикасы

13. Генетика врожденных пороков развития Тератогенез. Тератогенные факторы

14. Организмдер мен жасушаларды клондау.

15. Қартаюдың молекулалық-генетикалық механизмдері

16. Бағаналы жасушалар және олардың медициналық маңызы

17. Қазақстанның экологиялық қауіпті аймақтары және халықтың денсаулығы.
Орындау түрі: реферат, презентация, глоссарий құрау, ситуациялық тапсырмалар, тесттер және т.б.

6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА

4-кесте

Тақырыбы		Көрнекі құралдар,ТСО,плакаттар,зертханалық тақталар	Бақылау түрі
Дәрістер	Практикалық сабақтар
1	2	3	4
Кіріспе. Молекулалық биологияға кіріспе	Молекулалық биологияға және генетикаға кіріспе	Слайд-дәріс, плакаттар	Ауызша сұрау
Тұқым қуалаушылықтың молекулалық негіздері.	Тұқым қуалаушылықтың молекулалық негіздері	Плакаттар, макро-және микропрепараттар, слайдтар	Ауызша сұрау
Геннің молекулалық биологиясы	Геннің молекулалық биологиясы		Ситуациялық тапсырманы шешу.
Тұқым қуалаушылық ақпараттың жүзеге асуы (репликация)	ДНҚ репликациясы	Плакаттар, кестелер, слайдтар	Жеке тапсырмаларды орындау
Тұқым қуалаушылық ақпараттың жүзеге асуы (транскрипция)	Гендер экспрессиясы: транскрипция	Плакаттар,	Ауызша сұрау
Тұқым қуалаушылық ақпараттың жүзеге асуы (трансляция)	Гендер экспрессиясы: трансляция	Плакаттар, зертханалық қабырға тақталары	Жеке тапсырмаларды орындау
Прокариоттар мен эукариоттардағы гендер экспрессиясының реттелуі.	Прокариоттар мен эукариоттардағы гендер экспрессиясының реттелуі	«Сүтқоректілердің эмбриондарының дамуы» кафедраның қабырға тақтасы	Жеке тапсырмаларды орындау
Жасушаның генетикалық аппараты	1 МБ	Плакаттар, кесте-шкала	Жеке тапсырмаларды орындау
Тұқым қуалаушылық өзгергіштік	Жасушаның генетикалық аппараты	Плакаттар, кестелер	Ауызша сұрау.
Жасушалық циклды реттеуші молекулалық-генетикалық механизмдер.	Тұқым қуалаушылық өзгергіштік	Кестелер	Ауызша сұрау.
Апоптоз	ДНҚ репарациясы	Плакаттар, рДНК кестесі	Ауызша сұрау.
Геннің әрекеті	Тұқым қуалаушылық. Белгілердің тұқым қуалауы. Тіркесіп тұқым қуалау. Гендер әрекеті.	Плакаттар, рДНК кестесі	Ауызша сұрау.
Даму генетикасы	Даму генетикасы. Популяциялық генетика негіздері	Плакаттар, микроманипулятор	Ауызша сұрау.
Популяциялық генетика негіздері	2 МБ	Молекулалық зерттеулер бойынша слайдтар, плакаттар	Ауызша сұрау

7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы

Оқулықтардың, оқү-әдістемеліқ құралдарының атаулары	Экземпляр саны	Магистранттар саны	Қамтамасыздану %
Албертс Б., Брей Д. и др. Молекулярная биология клетки. М., 1994, 1 т., 223 с.	2	2	100
Жимулев И.Ф.Общая и молекулярная генетика. Новосибирск, 2003, 478 с.	3	2	100
Мушкамбаров Н.Н., Кузнецов С.Л. Молекулярная биология. М., 2003, 544 с.	2	2	100

8. 
   Әдебиеттер
   

1. 
   Айала Ф., Кайгер Дж. Современная генетика. М., 1988, т. 1, 288 с.
   
2. 
   Албертс Б., Брей Д. и др. Молекулярная биология клетки. М., 1994, 1 т., 223 с.
   
3. 
   Биология. Под ред. Ярыгина В.Н. М., 2001, кн. 1, 431 с.; кн. 2, 320 с .
   
4. 
   Бочков Н.П. Клиническая генетика. М., 2006, 477 с.
   
5. 
   Введение в молекулярную медицину. Под ред. Пальцева М.А. М., 2004,
   

6. 
   Генетика. Под ред. Иванова В.И. М., 2006, 638 с.
   
7. 
   Геномика – медицине. Под ред. Иванова В.И. М., 2006, 220 с.
   
8. 
   Гинтер Е.К. Медицинская генетика. М., 2003, 446 с.
   
9. 
   Жимулев И.Ф.Общая и молекулярная генетика. Новосибирск, 2003, 478 с.
   
10. 
    Коничев А.С., Севастьянова Г.А. Молекулярная биология. М., 2005, 397 с.
    
11. 
    Муминов Т.А., Куандыков Е.У. Основы молекулярной биологии (курс лекций). А., 2007, 222 с.
    
12. 
    Мушкамбаров Н.Н., Кузнецов С.Л. Молекулярная биология. М., 2003, 544 с.
    
13. 
    Фаллер Д.М., Шилдс Д. Молекулярная биология клетки. М., 2003, 272 с.
    

1. 
   Медицинская биология и генетика. Под ред. проф. Куандыкова Е.У. Алматы, 2004, 444 с.
   
2. 
   Уилсон Дж., Хант Т. Молекулярная биология клетки. Сборник задач. М., 1994, 520 с.