БАҒдарламасы семей 2014 Алғы сөз Әзірлеген «Экология және қоршаған ортаны қорғау»

ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН

БАҒДАРЛАМАСЫ

«Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының м.ғ.д., профессор Апсаликов Қ.Н. 02.09.2014ж

2.1 Семей қаласындағы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отырысында

Хаттама №1 02.09.2014 ж.,

Кафедра меңгерушісі Артамонова Е.Н.

2.2 Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында

Хаттама №1 09. 09.2014 ж.,

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға ұсынады

Хаттама №1 11. 09. 2014 ж

Оқу- әдістемелік кеңестің төрағасы,

оқу-әдістемелік жұмысы

бойынша проректор _________ Искакова Г.К.

1. 
   Қолданылу саласы
   
2. 
   Нормативтік сілтемелер
   
3. 
   Жалпы ереже
   

5. Магистранттардың өзіндік жұмыстарының тақырыптары

6. Оқу әдітемелік бағдарламасының әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы

7. Әдебиеттер

Бұл «Қоршаған ортаға әсерді бағалау» пәні бойынша оқу - әдістемелік кешен құрамына енетін оқытушының жұмыс оқу бағдарламасы төмендегі құжаттар талаптарына сай, осы бойынша оқу үрдістерін ұйымдастыру тәртібін белгілейді:

- №1080. 23.08.2012ж. Жоғары білімнен кейінгі Мемлекеттік жалпы білім беру стандарты.

-6М060800- «Экология" мамандығы бойынша элективті пәндер каталогі.

- СТУ 042-ГУ-4-2014 Университет стандарты «Пәнні оқу әдістемелік кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»

- ДП 042-1.01-2014 Құжат «Пәннің оқу әдістемелік кешенінің құрылымы мен мазмұны»

3.1 Пәннің жалпы мазмұны

   Қоршаған ортаға әсерді бағалау - шаруашылық және өзге де қызметтің қоршаған орта мен адам денсаулығына ықтимал салдарлары бағаланатын, Қазақстан Республикасы экологиялық заңнамасының талаптары ескеріле отырып, қолайсыз зардаптарды (табиғи экологиялық жүйелер мен табиғи ресурстардың жойылуын, жұтаңдауын, бүлінуін және сарқылуын) болдырмау, қоршаған ортаны сауықтыру жөніндегі шаралар әзірленетін рәсім.

«Қоршаған ортаға әсерді бағалау» пәні экологиялық жобалау және экологиялық экспертиза саласына негізделген.

 Қоршаған орта (ҚОӘБ) бойынша жобалық қызметтердің әсерін бағалау, жоба құжаттамасын құрамын дайындау әдістері қарастыру. Әсіресе қоршаған ортаға қолданыстағы инженерлік объектілерді әсеріне төленеді. Қоршаған ортаға теріс әсер ететін кәсіпорындарды, құрылыстар мен өзге де объектілерді қайта бейімдеу және жобалау принциптері мен сараптама жүргізудің өзара байланыстарын ашып көрсету. Сонымен қатар ірі жобаларға жасалған сараптамаларға мысалдар көрсетілген. Экологиялық сараптаманың және жобалаудың нормативтік негіздерін, құқықтық негіздерін меңгереді.

3.2. Пәнді оқытудың міндеттері:

1. Экологиялық қызметтің қоршаған ортаға негіздеу тәсілдері мен әдістерін меңгеру, қоршаған ортаға әсерін бағалау.

2. Берілген курстың мақсаты болып магистранттар өздік творчествалық жұмыстарға баулу және өз мамандықтары бойынша жоғары жалпы ғылыми және профессионалды дайындау.

3. 
   Курсқа тапсырмалар
   

3. 
   Пәнді оқығанда студент білу керек:
   

• 
  қоршаған ортаны қорғаудың нормативті құқықтарын білу;
  
• 
  қоршаған ортаға әсерді бағалаудың сын базасын қалыптастыра білу;
  
• 
  қоршаған ортаға әсерді бағалаудың дағдыларын өткізе білу;
  

шаруашылық қызметтің экологиялық зерттеу тәжірибелік әдістерін меңгере білу;

табиғатты тиімді қолдану

экологиялық процесстердің ағымын, антропогенді әсерлердің сыртқы ортаға әсерлерін қорытындылау;

тәжірибелі түрде тірі ағзалардың сыртқы отаға асері

3.6 Пәннің постреквизиті

• 
  Аграрлық экология
  
• 
  Инженерлік экология
  

Кесте 1

Курс	Семестр	Кредит	Дәріс (сағ.)	ТС (сағ.)	ЗС (сағ)	ОМӨЖ (сағ)	МӨЖ (сағ)	Барлығы (сағ)	Қорытынды бақылау формасы
1	2	2	15	15	-	15	45	90	емтихан

4 ОҚУ ПӘНІНІҢ (модульдің) МАЗМҰНЫ

Кесте 2

Тақырыптың атауы және оның мазмұны	Сағат саны
1-модудь. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы нормативті-құқықтық қызмет.
Дәрістер
Қазақстанда ҚОӘБ нормативтік базасы.	2
Қоршаған ортаға жоспарланатын қызметтің әсерін бағалау шарттары.	1
Тәжірибелік сабақ
ҚОӘБ қоршаған ортаны қорғау заңдары мен нормативтік-құқықтық актілер.	2
ҚОӘБ құрамы және негізгі ережелері.	1
2-модуль. Шаруашылық қызметтерде геоэкологиялық зерттеуді алдын-ала инвестициялау мен құжатнаманың жобалары
Дәрістер
Инвестициялық жобаның экологиялық классификациясы.	1
Инвестициялық жобаның бөлігі ретінде қоршаған ортаны қорғау мәселелері.	1
Жобалық құжаттар және алдын ала жобалаудың негізгі экологиялық шектеулері.	1
Тәжірибелік сабақ
Табиғи-шаруашылықтық жүйелердің геоэкологиялық типологиясы	1
Экологиялық бағалауды жобалау және жалпы талаптары	1
Экологиялық жобаларды қамтамасыз ету құралы ретінде кеңістікті жоспарлау	1
3-модуль. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы экологиялық жобалардың әдістері
Дәрістер
Экологиялық қауіпсіздіктің техникалық жүйесі	1
Жобалау және табиғатты қорғау нысандарының экологиялық негізі	1
Мониторинг және бақылау мәселелері: технологиялық және экологиялық аспектілері	1
Тәжірибелік сабақ
Өнеркәсіп өндірісі жүйесінде тәжірибелік пайдалану	1
Қазақстандағы ерекше қорғалатын аумақтарды дамытудың перспективася және жай-күйі	1
Экологиялық мониторинг және қоршаған ортаны бақылау түрлері	1
4-модуль. ҚОӘБ және қоршаған ортаны қорғау, болжау әдістері мен құралдары
Дәрістер
Критерилік базадағы әсерді бағалау	2
Қоршаған ортаға антропогендік қысымның әсерін бағалау әдістері	1
Тәжірибелік сабақ
Экологиялық бағалау критерилері мен көрсеткіштері	2
Қоршаған ортаға антропогендік қысымның әсерін бағалау әдістерін жіктеу	1
5-модуль. ҚОӘБ және экологиялық жобаларды негіздеу
Дәрістер
ҚОӘБ кезеңдері мен сатылары	1
ҚОӘБ бойынша материалдар құрастыру	1
Қорытынды экологиялық бағалау құжаттарды дайындау	1
Тәжірибелік сабақ
ҚОӘБ жоспарлау	1
Қоршаған ортаны бағалау және шешім қабылдау	2

5. МАГИСТРАНТТАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

5.2 Табиғатты пайдалануды болжамдау

5.3 Экологиялық картографиялау

5.4 ҚОӘБ Қазақстан мен ЕО процедурасы: салыстырмалы аспекті

Кесте 3

Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың атауы	Даналардың саны	Магистранттар саны	Қамтамасыз етілуі пайызы
1	2	3	4
1.Панин М.С. Экология Казахстана. Семипалатинск. 2005ж.	50	2	100
Загрязнение окружающей среды/Панин М.С. / - 2011.	15	2	100
Методы экологического исследования окружающей среды/ Б.Ж. Кожебаев / - 2009.	30	2	100
Охрана окружающей среды [Текст]: Сборник нормативных правовых актов / -	2	2	100
Оценка воздействия на окружающую среду: учеб. пособие / [авт.: В.К.Донченко, В.В.Иванов, В.М.Питулько, В.В.Растоскуев]; под ред. В.М.Питулько.- М.: Академия, 2013.- 395 с.	2	2	100
Приборы и средства измерений для контроля за состоянием окружающей среды: учебник / М. Дуамбеков / - 2008.	5	2	100
Редина, М.М. Нормирование и снижение загрязнений окружающей среды: учебник / М.М. Редина, А.П. Хаустов; Российский ун-т дружбы народов.- М.: Юрайт, 2014.- 431 с.	10	2	100
Федоров, В.В. Планировка и застройка населенных мест: учеб. пособие / В.В. Федоров.- М.: ИНФРА-М, 2010.- 132 с.	1	2	50
Экологическая экспертиза: учеб.пособие / под ред. проф. В.М. Питулько.- 3-е изд., стер.,.- М.: Академия, 2006.- 480 с.	1	2	50
Экологический кодекс Республики Казахстан / - 2012	Электронный ресурс	2	100
Экологическое право Республики Казахстан: особенная часть: учеб. /С.Т.Культелеев / - 2007	3	2	100

7 ӘДЕБИЕТТЕР

7.1 Негізгі әдебиеттер

7.1.1 Оценка воздействия на окружающую среду: учеб. пособие / [авт.: В.К.Донченко, В.В.Иванов, В.М.Питулько, В.В.Растоскуев]; под ред. В.М.Питулько.- М.: Академия, 2013.- 395 с.

7.1.2 Редина, М.М. Нормирование и снижение загрязнений окружающей среды: учебник / М.М. Редина, А.П. Хаустов; Российский ун-т дружбы народов.- М.: Юрайт, 2014.- 431 с.

7.1.3 Экологическая экспертиза: учеб.пособие / под ред. проф. В.М. Питулько.- 3-е изд., стер.,.- М.: Академия, 2006.- 480 с.

7.2.1 Загрязнение окружающей среды/Панин М.С. / - 2011.

7.2.2 Методы экологического исследования окружающей среды/ Б.Ж. Кожебаев / - 2009.

7.2.3 Охрана окружающей среды [Текст]: Сборник нормативных правовых актов / - 2006.

7.2.4 Приборы и средства измерений для контроля за состоянием окружающей среды: учебник / М. Дуамбеков / - 2008.

7.2.5 Федоров, В.В. Планировка и застройка населенных мест: учеб. пособие / В.В. Федоров.- М.: ИНФРА-М, 2010.- 132 с.