Бағдарламасы (силлабус)
«Анатомия, физиология және балалар гигиенасы»
жүктеу/скачать 0,49 Mb.
|
17 Анатомия, физиология және балалар гигиенасы
лекция анатомия, «Бастауыш білім беру» мамандығы бойынша «Жаратылыстану негіздері және дүниетануды оқыту әдістемесі» пәнінен ЖҰМЫС ДӘПТЕРІ, КТЖ Анатомия, физиология және дене шынықтыру гигиенасының негіздері, млекапитающие, ıcy.Балауса
| «Анатомия, физиология және балалар гигиенасы»
ГЛОССАРИЙ Анатомия - организмнің ішкі және сыртқы құрылысын зерттейтін ғылым. Аккомодация (көздің икемділігі) - көздің түрлі қашықтықтағы нәрселерді айқын көрінуге мүмкіндік беретін сәулелерді сындыру күшінің өзгеруін атайды. Астигматизм- деп торлы қабықта нәрсе бейнесінің анық болмауын атайды. Анализ - мида әркелкі сигналдарды айыру, бөлу, организмге тиетін әралуан әсерді ажырату. Ассимиляция - жасушалар құрамына кіретін күрделі және арнайы заттардың жаңадан түзілуі (синтезделуі). Анализаторлар (талдағыштар) - белгілі ақпаратты қабылдауға және тануға арнайы құрылған құрылымдардан тұратын жүйке жүйесінің күрделі (қабылдағыш, өткізгіш жолдары, орталықтар) бөлігі. Акселерация -бала организмінің морфофункционалдық дамуының жылдамдауы. Антропометрия - дене көрсеткіштерін өлшеуді атайды. Аксон - жүйке жасушасының ұзын талшығы. Афференттік (сезімтал) жүйке - қозуды орталыққа жеткізетін жүйке. Бипорлярлы - қос тармақты нейрон . Вегетативті жүйке жүйесі -ішкі ағза қызметін, заттар алмасуын, өрбу үрдістерін реттейді. Гемостаз (грек. haemo-қан, stasis-тоқтау) деп қанның сұйық қалпын және эндотелтийдің бүтіндігін, тамырдағы қан ағысының сақталуын, сондай-ақ сыртына шықпауын не ағып тұрған қанның тоқтауын қамтамасыз ететін күрделі биохимиялық және биофизикалық үрдісін атайды. Гемоглобин - құрамында темір бар белок тектес зат. Гемолиз ( грек,. haima-қан, lysis-еру) - деп эритроциттің қабығы жарылып немесе еріп ішіндегі гемоглобиннің плазмаға шығуын атайды. Гигиена (грек. hygieinos-дені сау) - денсаулықты сақтау жөніндегі ғылым. Гормон - ішкі секреция бездері жасап шығаратын биологиялық белсенді заттар. Гомеостаз - деп қан көлемі мен құрамының және физикалық, химиялық, биологиялық қасиеттерінің тұрақтылығы, тяғни барлық биологиялық константаларды (артериялық қан қысымы, дене температурасы) атайды. Гиперметропия - көздің алыстан көргіштігі. Дендрит - жүйкенің тармақталған қысқа өсіндісі. Диастола - жүректің босаңсу кезеңі. Диссимиляция - деп зат алмасуға қатысқан заттардың тотығуы арқылы қарапайым химиялық заттарға айналуы.- Дистанциялық қабылдағыштар - бұл ақпаратты тітіркендіргіш көзінен әлдеқайда алыстан қабылдайды. Иммунитет - деп иммунды жүйенің денеден бөгде заттарды шығарып тастау қасиетін айтады. Инспирация - ол демалу. Инстинк - тұқым қуалайтын әрбір жануарға тән, оның күйіне қарай немесе тап осы жағдайда жүзеге асырылатын, күрделі туа біткен мінез -құлығының жиынтығы. Интерорецепторлар - ішкі ағзаларда, ұлпаларда, қан тамырларда орналасады, ішкі мүшелердегі өзгерістерді қабылдайды. Карбогемоглобин - гемоглобин көмірқышқылымен байланысқан тұрақсыз қосылыс. Контакты қабылдағыштар - бұл тітіркендіргішпен тікелей жанасқанда мәлімен алады. Лейкоцит (leucocytus) - қанның ақ жасушасы. Лейоцитоз - ден қанда лейкоцит санының көбеюі. Лейкоцитопения - деп қанда лейкоцит санының азаюы. Лимфоцит - анрнамалы иммунитет қалыптастырып, бүкіл ағзадағы иммунитет жайын қабылдайды. Мектеп гигиенасы - өсіп келе жатқан ұрпақтың, балалардың, жасөспірімдердің денсаулығын қорғау, нығайту және дамыту жөніндегі ғылым. Морфология (грек. morphe- форма) - деп адам және жануарлар денесінің құрылысы мен формасын зерттейтін ғылымды атайды. Миопия - көздің жақыннан көргіштік кемістігі. Медиатор - қозу үрдісін жеткізетін химиялық зат, жүйке бүршігінің везикулаларында болады. Меланхолик (саудайы) - жұмсақ мінезді, әлсіз, өкпешіл, дегбірсіз, дәрменсіз, мұңды, жасқаншақ, жауапкершілікпен сескнгіш, дегенін орындата алмайтын, шалалық қасиетті болады. жүктеу/скачать 0,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|