Бағдарламасы студенттері үшін шымкент, 2023 2
жүктеу/скачать 4,58 Mb. Pdf көрінісі
|
1o8jpdncqJpB9LArsctL2Ms8POaKSemXzuEP9c14
| 1.2. Полимерлердің жіктелуі.
Заттардың қасиеттерін зерттеулерді оңайлату үшін қосылыстарды әр түрлі топтарға бөледі. Шығу тегіне байланысты полимерлер табиғи, синтетикалық және жасанды болып бөлінеді. Синтетикалық полимерлерді , төмен молекулалық заттарды, мономерлерді синтездеу арқылы алады. Жасанды полимерлерді табиғи полимерлерді химиялық өңдеу арқылы алады. Мысалы, целюлозаның азот қышқылды эфирлері былай алынады: [(C 6 H 10 O 5 )] n → [C 6 H 7 O 2 (OH) 3 ] n + 3nHNO 3 → 1) [C 6 H 7 O 2 (OH) 2 ONO 2 ] n + nH 2 O 186 2) [C 6 H 7 O 2 (OH) 2 (ONO 2 ) 2 ] n + 2nH 2 O 3) [C 6 H 7 O 2 (ONO 2 ) 3 ] n +3 nH 2 Негізгі тізбектің құрамына қарай полимерлік молекулалар екіге бөлінеді: гомотізбекті және гетеротізбекті. Гомотізбекті деп макромолекуласының негізгі тізбегі бірдей атомдардан құралған полимерлерді айтады. Егер ол көміртек атомдарынан тұрса, онда мұндай полимерлер карботізбекті деп аталады. Мысалы: полиэтилен H H H H │ │ │ │ │ │ │ │ H H H H полипропилен H H H H │ │ │ │ │ │ │ │ H CH 3 H CH 3 Егер молекуланың негізгі тізбегі кремний атомдарынан тұрса, онда полимер кремнийтізбекті болады: CH 3 CH 3 CH 3 CH 3 │ │ │ │ │ │ │ │ CH 3 CH 3 CH 3 CH 3 Негізгі тізбегі әр түрлі атомдардан құралған полимерлер гетеротізбекті деп аталады. Гетеротізбекті полимерлерге жай полиэфирлер, мысалы, полиэтиленгликоль және полиамидтер жатады: H H H H │ │ │ │ │ │ │ │ H H H H O H O H O H Макромолекула тізбектерінің құрылымына байланысты полимерлер үш топқа бөлінеді: сызықты, тармақталған және торланған (үш өлшемді) (1-сурет). Асимметрия дәрежесі өте жоғары ұзын тізбекті макромолекулалар сызықты полимерлер деп аталады. Мысалы ретінде поливинил спиртін келтіруге болады: жүктеу/скачать 4,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|