Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Физика және аспап жасау кафедрасы
5B071600– «Аспап жасау» мамандығының студенттеріне арналған
«Ақпарат алудың физикалық негіздері»
ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ
(Syllabus)
Павлодар, 2013
Пән бойынша оқыту бағдарламасын бекіту парағы
(Syllabus)
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.4/19
|
БЕКІТЕМІН
Физика, математика және ақпараттық технологиялар факультетінің деканы
________________Испулов Н.А.
«__»__________________2013 ж.
Құрастырушы: аға оқытушы _________________Искакова А.Б.
FOPI 3205- «Ақпарат алудың физикалық негіздері»пәнінен
күндізгі оқу нысаны бойынша 5В071600– «Аспап жасау» мамандығы студенттеріне арналған
ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)
Бағдарлама 2010 ж. «__»______бекітілген оқу жұмыс бағдарламасының негізінде әзірленді.
Кафедра отырысында ұсынылды 2013ж. «___» _________ № ____ Хаттама
Кафедра меңгерушісі _________Жукенов М.К. 2013ж. «____»_____________
ФМжАТ факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
2013ж. «____»_____________№_____Хаттама
ОӘК төрағасы _______________А.Б.Искакова2013ж. «____»_____________
1. Оқу пәнінің паспорты
Пәннің атауы FOPI 3205- «Ақпарат алудың физикалық негіздері»
Кредиттер саны және оқу мерзімі
Барлығы – 3 кредит
Курс: 3
Семестр: 5
Барлық аудиториялық сабақтар – 45 сағат
Дәрістер - 15 сағат
Дәрістік сабақтар - 30 сағат
Зертханалық – 0 сағат
СӨЖ – 90 сағат
Соның ішінде ОСӨЖ – сағат
Жалпы сағат көлемі - 135 сағат
Бақылау түрі
Қорытынды бақылау түрі: емтихан – 5 семестр
Преквезиттер
«Физика», «Информатика», «Электротехника».
Постреквезиттер
2. Оқытушы туралы мәлімет және байланыс ақпараты
Аты-жөні, тегі: Искакова Анаргуль Батырбаевна
Қызметі: аға оқытушы
Кафедра «Физика және аспап жасау», аудитория А-407А
телефон: 67-36-26
3. Пәні, мақсаты мен міндеттері
Пәннің мақсаты
Пәннің оқыту мақсатына электронды және жартылайөткізгіштік элементтердің жұмыс істеу принципі мен олардың классификациясы, маркировкасы, принциптік сұлбалардағы олардың шартты графикалық бейнелеулерді зерттеу.
Сонымен қатар жартылай өткізгіштік аспаптардың негізгі параметрлерін, олардың вольтамперлік сипаттамаларын және радиоэлектронды аппаратурада қолдану мүмкіндіктерін зерттеу.
Пәннің міндеті
4. Міндеттері
аспаптар мен жүйелерді құрудың принциптері мен физикалық негіздері және олардың даму перспективасы туралы негізгі мағлұматтар беру;
аспаптар мен аспаптық жүйелердегі сигналдар мен ақпараттарды түрлендіру модельдерін оқып үйрену;
аспаптарды жобалауға жүйелік келіс беру;
аспаптардың негізгі сипаттамаларын оқу және оларды есептеудің, талдаудың әдістерін игеру;
аспаптарды жобалаудың негізгі қадамдарын және олардың даму тенденцияларының негізін оқу.
5 Пәнді игерудің тақырыптық жоспары
Сабақ түрлеріне байланысты академиялық сабақтардың үлестірілуі
№ п/п
|
Тақырыптардың атауы
|
Сабақ түрлеріне байланысты академиялық сабақтардың саны
|
СӨЖ
|
дәріс
|
тәжірибелік
|
зертханалық
|
барлығы
|
Соның ішінде СӨЖС
|
1
|
1 тақырып
|
3
|
3
|
|
10
|
|
2
|
2 тақырып
|
4
|
4
|
|
10
|
|
3
|
3 тақырып
|
4
|
3
|
|
10
|
|
4
|
4 тақырып
|
4
|
3
|
|
10
|
|
5
|
5 тақырып
|
3
|
4
|
|
10
|
|
6
|
6 тақырып
|
3
|
4
|
|
10
|
|
7
|
7 тақырып
|
3
|
3
|
|
10
|
|
8
|
8 тақырып
|
3
|
4
|
|
10
|
|
9
|
9 тақырып
|
3
|
3
|
|
10
|
|
|
барлығы: 135
|
15
|
30
|
|
90
|
|
6. Дәрістік сабақтардың мазмұны
Тақырып 1. Бұрыштық орын ауыстырулардың цифрлік кодтайтын түрлендіргіштер. Түйісетін кодтайтын түрлендіргіштер. Оқу мәселелері. Бұрышты кодтаудың магниттік құрылғылар. Бұрыштың оптикалық кодтайтын түрлендіргіштер. Күшейткіштер. Қосымша құрылғылар. Оптикалық интерполяторлар.
Тақырып 2. Жиіліктік шығыспен датчиктер. Температура – жиіліктік термисторлық түрлендіргіш. Газ қысымының датчигі. Газ тығыздықтың датчигі. Массалық шашыраудың өлшеуі. Сұйық тығыздықтың датчигі.
Тақырып 3. Температура датчиктері. Платина мен никельден жасалынған температура датчиктері. Термопаралар. Кремнийден жасалынған температура датчиктері. Интегралдық температура датчиктері.
Тақырып 4. Оптикалық датчиктер. Фотодиодтар. Фоторезисторлар. Сәулеленуді жылулық қабылдағыштар. Талшықты-оптикалық датчиктер
Тақырып 5. Аналогтық түрленудің әдістері. Механикалық қосқыштар. Реледегі коммутациялық құрылғылар. Транзисторлік коммутациялаушы құрылғылар. Коммутациялаушы құрылғылардағы шулар.
Тақырып 6. Сызықтық орын ауыстырулардың цифрлік түрлендіргіштері. Жинақтаушы типті кодттау түрлендіргіші. Конструкцияның ерекшеліктері. Индуктосиндер.
Тақырып 7. Сельсиндегі және синус-косинустық шешу құрылымдардағы түрлендіргіштер. Сельсиндік қосалқы. Басқарылатын дифференциалдық сельсин. Синустық-косинустық айналатын трансформатор (СКАТ). Индикаторлық сельсин-қабылдағыш. Түйіспейтін сельсиндер.
Тақырып 8. Ылғалдылық датчиктері. Сыйымылық ылғалдылық датчиктері. Калибровка.
Тақырып 9. Датчиктердің басқа түрлері. Индуктивтік сезімталдық элементтер. Сыйымдылық датчиктер. Магниттік матрицалық датчик. Магниттік цифрлік жазылуымен датчик. Радиациялық датчиктер. Құйынды датчиктер. Пьезоэлектрлік аспаптар. Датчиктер жүйелері.
7. Тәжірибелік сабақтар (семинар, зертхана), олардың сағаттық көлемі
Тақырыптардың атауы
| Мазмұны |
Сағат саны
|
Бұрыштық орын ауыстырулардың цифрлік кодтайтын түрлендіргіштер.
|
Күшейткіштер. Қосымша құрылғылар. Оптикалық интерполяторлар.
|
3
|
Жиіліктік шығыспен датчиктер
|
Температура – жиіліктік термисторлық түрлендіргіш.
|
4
|
Температура датчиктері.
|
Термопаралар. Кремнийден жасалынған температура датчиктері.
|
3
|
Оптикалық датчиктер
|
Талшықты-оптикалық датчиктер.
|
3
|
Аналогтық түрленудің әдістері
|
Транзисторлік коммутациялық құрылғылар. Коммутациялық құрылғылардың шулар.
|
4
|
Сызықтық орын ауыстырулардың цифрлік түрлендіргіштер
|
Жинақтайтын типті кодтайтын түрлендіргіш.
|
4
|
Сельсиндегі және синус-косинустық шешу құрылымдардағы түрлендіргіштер
|
Сельсиндік қосалқы. Басқарылатын дифференциалдық сельсин.
|
3
|
Ылғалдылық датчиктері
|
Калибровка
|
4
|
Датчиктердің басқа түрлері
|
Индуктивтік сезімталдық элементтер. Магниттік цифрлік жазылуымен датчик. Пьезоэлектрлік аспаптар.
|
3
|
№
|
СӨЖ тақырыптары
|
СӨЖ тақырыптарының мазмұны
|
Әдебиеттер
|
1
|
Бұрыштық орын ауыстырулардың цифрлік кодтайтын түрлендіргіштер.
|
Оптикалық интерполяторлар.
|
[3], [6], [20]
|
2
|
Жиіліктік шығыспен датчиктер.
|
Газ қысымының датчигі. Газ тығыздықтың датчигі.
|
[3],[10]
|
3
|
Температура датчиктері.
|
Кремнийден жасалынған температура датчиктері.
|
[15], [9]
|
4
|
Оптикалық датчиктер.
|
Фотодиодтар. Фоторезисторлар.
|
[4], [9], [19]
|
1
|
Аналогтық түрленудің әдістері.
|
Коммутациялаушы құрылғылардағы шулар.
|
[12]
|
2
|
Сызықтық орын ауыстырулардың цифрлік түрлендіргіштері.
|
Индуктосиндер.
|
[13]
|
3
|
Сельсиндегі және синус-косинустық шешу құрылымдардағы түрлендіргіштер.
|
Синустық-косинустық айналатын трансформатор (СКАТ).
|
[2]
|
4
|
Ылғалдылық датчиктері
|
Сыйымылық ылғалдылық датчиктері.
|
[3]
|
6
|
Датчиктердің басқа түрлері.
|
Пьезоэлектрлік аспаптар. Датчиктер жүйелері.
|
[9], [16]
|
9. СОӨЖ кеңесінің кестесі
№
|
Сабақ түрі
|
дүйсенбі
|
сейсенбі
|
сәрсенбі
|
бейсенбі
|
жұма
|
сенбі
|
2.
|
ЗЖ бойынша кеңес
|
12.35
13.25
|
|
|
|
|
|
3.
|
СӨЖ тапсырмалары бойынша кеңес
|
|
19:05-19:55
|
|
|
|
|
5.
|
Тест тапсырмалары бойынша кеңес
|
|
|
19:05-19:55
|
|
|
|
10. Білім алушылардың білімін тексері кестесі
Тәжірибелік және зертханалық сабақтарға қатысу, тапсырмаларды орындау 0-100 баллмен бағаланады
Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі
Тақырыптардың атауы
| Мазмұны |
Бақылау түрі
|
Орындау мерзімі
|
Бұрыштық орын ауыстырулардың цифрлік кодтайтын түрлендіргіштер.
|
Күшейткіштер. Қосымша құрылғылар. Оптикалық интерполяторлар.
|
Жазба есеп
|
1-5 апталар
|
Жиіліктік шығыспен датчиктер
|
Температура – жиіліктік термисторлық түрлендіргіш.
|
Жазба есеп
|
6-9 апталар
|
Температура датчиктері.
|
Термопаралар. Кремнийден жасалынған температура датчиктері.
|
Жазба есеп
|
10-12 апталар
|
Оптикалық датчиктер
|
Талшықты-оптикалық датчиктер.
|
Жазба есеп
|
13-15 апталар
|
Аналогтық түрленудің әдістері
|
Транзисторлік коммутациялық құрылғылар. Коммутациялық құрылғылардың шулар.
|
Жазба есеп
|
1-3 апталар
|
Сызықтық орын ауыстырулардың цифрлік түрлендіргіштер
|
Жинақтайтын типті кодтайтын түрлендіргіш.
|
Жазба есеп
|
4-7 апталар
|
Сельсиндегі және синус-косинустық шешу құрылымдардағы түрлендіргіштер
|
Сельсиндік қосалқы. Басқарылатын дифференциалдық сельсин.
|
Жазба есеп
|
8-10 апталар
|
Ылғалдылық датчиктері
|
Калибровка
|
Жазба есеп
|
11-12 апталар
|
Датчиктердің басқа түрлері
|
Индуктивтік сезімталдық элементтер. Магниттік цифрлік жазылуымен датчик. Пьезоэлектрлік аспаптар.
|
Жазба есеп
|
13-15 апталар
|
11 Курстың саясаты
Оқу пәні толық өтілген матриалдарды қамтитын емтиханмен қорытындылады. Обағдарламада көрсетілген барлық тапсырмаларды орындау емтиханға жіберілудің басты талабы болып саналады.
Әр тапсырма 0-100 баллмен бағаланады.
Жіберу рейтингі ағымды сабақтарда орындалған тапсырмалардың орташа арифметикасынан шығарылады.
Кешіктіріліп орындалған тапсырмалар тапсыру мерзіміне байланысты автоматты түрде төмендетілетін болады. Студент СӨЖ тапсырудың күнтізбелік графигіне сәйкес орындау керек. Егер студент тапсырманы 1 аптаға кешіктіріп тапсыратын болса, ол осы тапсырмаға берілген баллдың төрттен бір бөлігін жоғалтады, егер бір аптадан көп уақытқа кешіксе баллдың тең жартысын жоғалтады (мұндай ықпалшаралар дәлелді себеп жоқ студенттерге арналған).
Қорытнды баға салмақтық үлесі ЖР үшін 0,6-дан кем, ал ҚБ үшін 0,4-тен кем болмау қажет.
Пән бойынша қорытынды рейтинг 1 кестеге сәйкес сандық, әріптік және дәстүрлік бағаға айналдырылып, «Студенттердің оқу жетістіктерінің журналы» мен «Рейтинг парағына» енгізіледі.
Кесте 1
Балл түріндегі қорытынды бағалау (И)
|
Балдардың сандық белгілері (Ц)
|
Әріптік жүйеде бағалау
|
Дәстүрлік жүйеде бағалау
|
Емтихан
|
Сынақ
|
95 - 100
|
4
|
A
|
Өте жақсы
|
Сынақталды
|
90 - 94
|
3,67
|
A-
|
85 - 89
|
3,33
|
B+
|
Жақсы
|
80 - 84
|
3,0
|
B
|
75 - 79
|
2,67
|
B-
|
70 - 74
|
2,33
|
C+
|
Қанағаттанарлық
|
65 – 69
|
2,0
|
C
|
60 – 64
|
1,67
|
C-
|
55 – 59
|
1,33
|
D+
|
50 – 54
|
1,0
|
D
|
0 - 49
|
0
|
F
|
Қанағаттанарлықсыз
|
Сынақталған жоқ
|
12 Әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиет:
Баканов М.В. Информационные микромашины следящих и счетно-решающих систем (вращающиеся трансформаторы, сельсины). –М.: Советское радио, 1977-86с.
Баканов М.В. и другие. Информационные микромашины следящтх и счетно-решающих систем. М., «Сов.радио», 1977-88с.
Бриндли Кейт. Измерительные преобразователи: справочное пособие./ Бриндли Кейт. –М.: Энергоатомиздат, 1991-143с.
Бусурин В.И. Волоконно-оптические датчики: физические основы, вопросы расчета и применение./ Бусурин В.И. – М.: Энергоатомиздат, 1990-254с.
Волович Г.И. Схемотехника аналоговых и аналоговых электронных устройств/ Волович Г.И. 2-еизд. М.: Додэка-21, 2007-528с.
Зверев А.Е., Максимов В.П., Мясников В.А. Преобразователи угловых перемещений в цифровой код. – Л.: Энергия, 1974. – 184 с.
Келим Ю.М. Типовые элементы систем автоматического управления: Учебн. пособие/ Келим Ю.М. – М.: Форум-Инфра-М. 2004-383с.
Келим Ю.М. Электромеханические и магнитные элементы систем автоматики: Учебное пособие для студ. проф.оброзования по спец./ Келим Ю.М. –2-е изд, М.: Высшая школа, 2004-352с.
Клаассен К.Б. Основы измерений. Электронные методы и приборы в измерительной технике. М.: Постмаркет, 2002-352с.
Новицкий П.В., Кнорринг В.Г., Путников В.С. Цифровые приборы с частотными датчиками. – Л.: Энергия, 1970 – 424 с.
Қосымша әдебиет:
Антипенский Р. Схемотехническое проектирование и моделирование радиоэлектронных устройств.- Под.ред. Антипенский Р. –.: Техносфера, 2007-127с.
Бахтиаров Г.Д., Малинин В.В., Школин В.П. Аналого-цифровые преобразователи / Под ред. Г.Д. Бахтиарова. – М.: Советское радио, 1960. – 280 с.
Безуглов Д.А. Цифровые устройства и микропроцессоры./ Под.ред. Безуглов Д.А. –Феникс, 2006-469с.
Бейли Д. Волоконная оптика: теория и практика./ Бейли Д. –М.: КУДИЦ-ПРЕСС. 2008-320с.
Датчики температуры: каталог продукции. –М.: [б.и.]/ Ч1.–2006.
Шарапов В. Пьезоэлектрические датчики./ Шарапов В. –М.:Техносфера, 2006-628с.
Котюк А.Ф. Датчики современных измерениях./ Котюк А.Ф. –М.: Радио и связь: Горячая линия – Телеком, 2006-96с.
Пилипович В.А. и др. Многоэлементные фотоприемники в преобразователях перемещений./ Пилипович В.А. и др. –М.: Наука и техника, 1991-182с.
Рогов В.А., Позняк Г.Г. Методика и практика технических экспериментов: Учеб. Пособие для студ.Высш.учеб.заведений . – М.: Издательский центр «Академия», 2005-228б.
Электромеханические преобразователи угла с электрической редукцией / Под ред. А.А. Ахметжанова. – М.: Энергия, 1978. – 224 с.
Достарыңызбен бөлісу: |