8) http://ivanovff.21419s01.edusite.ru/uchin/p10aa1.html Кодировка информации
Қорытынды: Тақырып бойынша теорияны, практиканы және келген акпаратты қорғау
Тақырып 3. Мәтіндік ақпаратты кодтау
Тапсырмалар.
1. Абстрактты әліпби. Теориялық мәліметтер
2. Шеннон теоремалар туралы үғым. Негізгі теориялық мәліметтер
3. Мәтіндік берілгендердің универсал жүйе кодтауы. Теория
4. Мәтіндік ақпаратты кодтауы бойынша моделдеу программасын құру
Түсініктеме. Келесі әдебиетті қолдану:
1) Брукшир, Дж. Введение в компьютерные науки. Общий обзор, 6-е издание.: Пер. с англ. — М.: Издательский дом «Вильямс», 2001. — 688 с.: ил.
2) А.В. Могилев, Н.И. Пак, Е.К. Хеннер Информатика: Учеб. пособие для студ. пед. вузов. — М.: Академия, 2004. — 816 с.
3) http://school497.ru/download/u/02/les10/ Кодирование текстовой информации
4) http://comp-science.narod.ru, раздел «Дидактические материалы по информатике».
5) Информатика: Базовый курс: Учебное пособие для втузов / Под ред С.В. Симоновича – СПб. : Питер, 2005. – 640 с.
Қорытынды: Тақырып бойынша теорияны, практиканы және келген акпаратты қорғау
Тақырып 4. Графикалық ақпаратты кодтау
1-мысал. 1024 x 768 Графикалық рұқсаттылығы бар экран мониторында 256 түс палитрасы бар сурет құрылған.Осы суретті сақтау үшін арналған жад көлемін есепте.
Шешуі: 256=2I I=8
V=1024 * 768 * 8 бит = 1024 * 768 байт = 768 Кбайт.
Жауабы: 768 Кбайт.
2-мысал. 800 x 600 графикалық рұқсаттылығы 32 түс палитрасы бар суретті сақтауға арналған жад көлемін есепте.
Шешуі:
800 * 600 *5 бит = 100 * 3000 байт 300 Кбайт
3-мысал. Егер кітаптың ішінде 200 бет мәтіні (әрбір бетте 50 жол 80 таңба) және 10 түсті суреттері бар кітаптың ақпараттық көлемі қандай? Әрбір сурет 800х600 графикалық рұқсаттылығы бар экран мониторында 16 түс палитрасымен құрылған.
Шешуі:
1 символ – 1 байт
80 * 50 * 200 байт 80 * 10 Кбайт = 800 Кбайт – мәтінді сақтау үшін
16 = 24
10 * (800 * 600 * 4) бит = 10 * 100 * 2400 байт 2400 Кбайт сурет сақтау үшін
2400 + 800 = 3200 Кбайт 3, 2 Мб
Жауабы: 3, 2 Мб
Теориялық мәлімет және шешілген мысалдарға шығармашылық жұмысты доклад түрінде дайындап, оны қорғау.
Келесі әдебиетті қолдану:
1) А.В. Могилев, Н.И. Пак, Е.К. Хеннер Информатика: Учеб. пособие для студ. пед. вузов. — М.: Академия, 2004. — 816 с.
2) Информатика: Базовый курс: Учебное пособие для втузов / Под ред С.В. Симоновича – СПб. : Питер, 2003. – 640 с.
3) http://ivanovff.21419s01.edusite.ru/uchin/ Кодирование графической информации
Қорытынды: Тақырып бойынша теорияны, практиканы және келген акпаратты қорғау
Тақырып 5. Дыбыстық және видео ақпаратты кодтау
Есеп 1.1 секундқа созылатын дыбыс сапасы жоғары (16бит,48кГЦ) Стерео-аудио файлдың ақпараттық көлемін анықтау.
Жазылу шарты:
Т=1сек
I= 16 бит
H=48кГц
V=?
|
Шешуі:
V= T ×I × H × 2
V=1 ×16 × 48 000 × 2=
1536000 бит/8 =192000 байт/1024 = 187,5 Кбайт
|
Есеп 2. Жиілігі 22,05кГц рұқсаттылығы 8 бит, дыбысталу ұзақтығы 10 сек. болатын цифрлік аудио файлдың ақпататтық көлемін анықтау.
Жазылу шарты:
T=10 сек
I=8 бит
H= 22,05 кГц
Моно- ×1
V=?
|
Шешуі:
V= T ×I × H × 1
V=10 ×8 × 22,05 × 1=
10 × 8 × 22 050 бит/8 = 220500 байт/1024 = 215,332/1024 Кбайт = 0,21 Мбайт
|
Есеп 3. Дыбыстық жиілігі 2 минут, дискретілік жиілігі 44,1кГц, рұқсаттылығы 16бит болатын цифрлік аудиофайлдың жад көлемін анықтау.
Жазылу шарты:
T=2 мин
I= 16 бит
H= 44,1 кГц
Моно- ×1
V=?
|
Шешуі:
V= T ×I × H × 2
V=2×60 ×16 × 44,1 × 1=
(120 × 16 × 44 010) бит = 84672000 бит/8= 10584000байт/1024 = 10335,9375 Кбайт/1024 = 10,09 Мбайт
|
Есеп 4. Тұтынушы рұқсатында көлемі 2,6Мб жад бар.Ұзақтығы 1минут болатын цифрлік аудиофайлды жазу қажет.Дискреттілік жиілігі мен разрядтылығы қандай болу қажет.
Жазылу шарты:
V=2,6 Мб
T=1 мин
Моно- ×1
I= ?
H= ?
|
Шешуі:
V= T ×I × H × 1; I × H= V / T
I × H= 2,6 Мб/1 мин. = 2,6×1024×1024×8 бит/ 60 сек=21810380,8/60=
363506,237
363506,237/8=45438,3
363506,237/16=22719,15=
жауабы
Егер I=8 ,бит, то H=44,1 кГц.
Егер I=16 бит, то H=22,05 кГц.
|
Тапсырмалар.
№ 1.
1. Дисктегі еркін жаттың көлемі – 5,25 Мб, дыбыстық платаның разрядтілігі – 16. Дискретизацияның жиілігі 22,05кГц- пен жазылган аудиофайлдың цифрлік дыбысталуының жалғасуы каншаға созылады?
2. Дискретизацияның қандай жиілігінде дыбыс жазылған? Цифрлік аудиофайлдың жазбасы 1 минутта 1,3 Мб дискіде орын алады, дыбыстық платаның разрядтілігі – 8.
3. Егер жоғары сапалы дыбысталудың уақыты 3 минутты құраса, онда цифрлік файлдың сақталуына қандай көлем қажет?
4. Цифрлік аудиофайл төменгі сапалы жазылған дыбысты қамтиды(дыбыс шытулы және күңгір). Егер файлдың көлемі 650Кб болса, онда файлдың дыбысталуы қаншаға созылады?
5.Дискіде файлдың 2 минуттік дыбысталуы 5,05 Мб орын алады. Дисретизацияның жиілігі – 22050 Гц. Аудиоадаптердің разрядтілігі қандай?
6.Дисктегі еркін жадтың көлемі -0,1 Гб, дыбыстық платаның разрядтілігі – 16. Дискритизацияның жиілігі 44100 Гц- пен жазылған болса, онда цифрлік аудиофайлдың дыбысталуы қаншаға созылады
Жауаптары.
1. 124,8 секунды.
2. 22,05 кГц.
3. Егер дискретизацияның жиілігі 44,1 кГц және аудиоадаптердің разрядтілігі 16 тең болса, онда дыбысталу жоғарғы сапаға жетеді. Қажетті жадтың көлемі -15,1Мб.
4. Басыңқы және қоңыр дыбыстар үшін келесі параметрлер тиісті : дискретизацияның жиілігі — 11 кГц, аудиоадаптер разряды — 8. Дыбыстың ұзақтылығы 60,5 с-қа тең
5. 16 бит.
6. 20,3 минут.
№ 2.
1. Сандық дыбыстың бір минуты қатқыл дискте немесе кез - келген сандық жеткізушіде қанша орын алатындығын санау, жиілікпен жазылған
а) 44.1 кГц;
б) 11 кГц;
в) 22 кГц;
г) 32 кГц
және разряды 16 бит.
Шешімі
а) Егер моносигналды жазу жиілігі 44.1 кГц, разрядтығы 16 бит (2 байт) болса, онда әр минуты аналогтық – сандық жүйеде былай шығарылады 441000 * 2 * 60 = 529 000 байт ( 5 Мб шамасында ) компьютерде қатқыл дискіге жазылатын аналогтық амплитуданың сигналы туралы мәлімет
Егер стереосигналды жазса , онда 1 058 000 байт (шамамен 10 Мб).
б) 11, 22, 32 кГц жиілігі үшін есеп аналогты түрде жүргізіледі
2. имеет моноаудиофайл қандай көлемде мәлімет ала алады, дыбыс ұзақтығы 1 секундта, орта сапалы дыбыс (16 бит, 24 кГц) болғанда ?
Шешімі
16 бит * 24000 = 384 000 бит = 48 000 байт = 46 875 килобайт.
№ 3.
Шешілген тапсырмаға анализ жасау . өздігімен тапсырманы жауабымен орындау.Теориялық сұрақтарға дайындалу .
№ 4.
Компьютерлік видео. Баяндама дайындау.
Келесі әдебиетті қолдану
1) Брукшир, Дж. Введение в компьютерные науки. Общий обзор, 6-е издание.: Пер. с англ. — М.: Издательский дом «Вильямс», 2001. — 688 с.: ил.
2) А.В. Могилев, Н.И. Пак, Е.К. Хеннер Информатика: Учеб. пособие для студ. пед. вузов. — М.: Академия, 2004. — 816 с.
3) Введение в информатику. Лабораторные работы. Ч. I / Авт.-сост. А.П. Шестаков; Перм. ун-т. — Пермь, 1999. — 56 с.
4) http://www.metod-kopilka.ru/ Лекция на тему «Кодирование звуковой информации. Форматы звуковых файлов» Использование инструментов специального программного обеспечения и цифрового оборудования для создания и преобразования звуковых файлов.
5) http://comp-science.narod.ru, раздел «Дидактические материалы по информатике».
6) http://programming-lang.com/ Статья: Форматы файлов и форматы кодирования: Владимир Дронов
7) Информатика: Базовый курс: Учебное пособие для втузов / Под ред С.В. Симоновича – СПб. : Питер, 2003. – 640 с.
Қорытынды: Тақырып бойынша теорияны, практиканы және келген акпаратты қорғау
8. СӨЖ –ның тапсырмалары
Тақырып 1. Санау жүйелері
1. Санды ондық санау жүйесінен екілік, сегіздік және оналтылық санау жүйелеріне аудару 2. Берілген санды ондық санау жүйесіне аудару
3. Сандарды қосу
4. Азайтуды орындау
5. Көбейтуды орындау
6. Бөлуды орындау
1. а) 164(10); б) 255(10); в) 712,25(10); г) 670,25(10); д) 11,89(10)
2. а) 1001110011(2); б) 1001000(2); в) 1111100111,01(2); г) 1010001100,101101(2); д) 413,41(8);
е) 118,8C(16).
3. а) 1100001100(2)+1100011001(2); б) 110010001(2)+1001101(2);
в) 111111111,001(2)+1111111110,0101(2); г) 1443,1(8)+242,44(8); д) 2B4,C(16)+EA,4(16).
4. а) 1001101100(2)-1000010111(2); б) 1010001000(2)-1000110001(2); в) 1101100110,01(2)-111000010,1011(2); г) 1567,3(8)-1125,5(8); д) 416,3(16)-255,3(16).
5. а) 100001(2) 1001010(2); б) 1723,2(8) 15,2(8); в) 54,3(16) 9,6(16).
6. а) 10010100100(2) : 1100(2); б) 2760(8) : 23(8); в) 4AC(16) : 17(16);
«Санау жүйесі» такырыбы бойынша рефератты қорғау.
Тақырып 2. Кодтау және декодтау
1. Ақпаратты кодтау және декодтау. Өз бетімен есеп құрастыру. Орындаған жұмыс бойынша ауызша және жазбаша есеп беру
2. «Кодтау және декодтау» тақырыбы бойынша реферат. Рефератты қорғау
3. Өздік жүмыс бойынша сұрақта дайындау
Тақырып 3. Мәтіндік ақпаратты кодтау
1. Мәтіндік ақпаратты кодтау. Өз бетімен есеп құрастыру. Орындаған жұмыс бойынша ауызша және жазбаша есеп беру
2. «Кодтау және декодтау» тақырыбы бойынша реферат. Рефератты қорғау
3. Өздік жүмыс бойынша сұрақта дайындау
Тақырып 4. Графикалық ақпаратты кодтау
1. Растрлық графика. Мәлімдемені қорғау
2. Векторлық графика. Мәлімдемені қорғау
3. Өздік жүмыс бойынша сұрақта дайындау
Тақырып 5. Дыбыстық және видео ақпаратты кодтау
1. Дыбыстық және видео ақпаратты кодтаужәне өндеу. Рефератты қорғау
2. Компьютерлік сигналдарды өндеу. Жалпы хабар беру
3. Өздік жүмыс бойынша сұрақта дайындау
Пәннің күрделі сұрақтары:
1. Санау жүйесі
2. Декодтау
3. Дыбыстық және видео ақпаратты кодтау. Компьютерлік сигналдарды өндеу
9. ОСӨЖ консультациясының графигі (СӨЖ 25% ОСӨЖді құрайды)
№
|
Тапсырма түрі
|
дүйсенбі
|
сейсенбі
|
сәрсенбі
|
бейсенбі
|
жұма
|
сенбі
|
1.
|
Дәріс сұрақтарына арналған консультация
|
|
|
10.25
11.15
|
|
|
|
2.
|
Семинар сұрақтарына арналған консультация
|
|
|
10.25
11.15
|
|
|
|
3.
|
СӨЖ сурақтарына арналған консультация
|
|
|
|
|
11.30
12.20
|
|
4.
|
Курстық жұмыс тақырыбы бойынша сурақтар
|
|
|
|
|
|
|
5.
|
Тест жумыстары бойынша сұрақтар
|
14.45
15.35
|
|
|
|
|
|
Барлық сұрақтар бойынша кеңес ОСӨЖ-дің кестесіне сай орындалады.
10. Оқушылардың білім тексерісінің кестесі.
Дәріс пен практикаға қатысу (семинарлық, зертханалық, индивидуалдық,студиялық) 0-100 балмен бағаланады.
Пән бойынша тапсырмалардың орындалуы мен тапсырылуының кестесі:
№
|
Жұмыс түрі
|
Тапсырманың тақырыбы, мақсаты мен мазмұны
|
Ұсынылатын әдебиет
|
Орындалу уақыты
|
Бақылау түрі
|
Тапсыру мерзімі
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Реферат
|
Санау жүйес
|
|
3 апта
|
|
4-ші апта
|
2
|
Реферат
|
Кодтау және декодтау
|
|
2 апта
|
|
6-ші апта
|
3
|
Межелік бақылау
|
Модуль 1,2
|
|
|
Коллоквиум
|
8- ші апта
|
4
|
Реферат
|
Мәтіндік ақпаратты қорғау
|
|
1 апта
|
|
10-ші апта
|
5
|
Реферат
|
Дыбыстық және видео ақпаратты кодтау және өндеу
|
|
2 апта
|
|
12-ші апта
|
6
|
Межелік бақылау
|
Модуль 3,4
|
|
|
коллоквиум
|
15-ші апта
|
11.Оқушылардың білім бағасының критерийлері
Дисциплина білімінің соңында барлық өтілген тақырыптар бойынша тест түрінде экзамен тапсырылады.Емтиханға кіру рұқсатын алу үшін, берілген тапсырмалардың барлығы тақырып бойынша орындалуы керек.
Әрбір тапсырма 0- 100 балмен бағаланады.
Рұқсаттама рейтингі орындалған тапсырмалардың арифметикалық ортасын шығарады(лекцияға қатысуы,үй жұмысы,СӨЖ бойынша тапсырмалар,практикаға арналған тапсырмалар және т.б.,рубеждік бақылау)
Қорытында бақылауға, ереже бойынша, барлық оқу бағдарламасының талаптарын орындаған (барлық зертханалық жұмыстың тапсырылуы, СӨЖ бойынша тапсырмалар мен жұмыстың орындалуы), курс жұмысын (жоба) қорғап, тиісті бағасын алған және тиісті рейтингін жинаған (50 балдан кем болмауы керек) студенттер жіберіледі.
Студенттердің оқу табысының деңгейі әр дисциплина сайын қорытынды бағамен анықталып , жиберілу рейтинги мен қорытынды емтиханның бағаларымен есептеледі
Қ = ЖР*0,6 + ҚБ*0,4
Салмақтың сыбағалары жыл сайын институттың ғылыми алқасы орнықтырады және жіберілу рейтинги 0,6 астам, ал қорытынды бақылау 0,3 астам болуы тиіс.
Курс жобасы/ курс жумысы комиссия алдында қорғалады. Баға сәйкесінше, көрсетілген білімге, мұғалімнің пікірімен қойылады.
Қорытынды баға дисциплина бойынша қойылады, егер студентте тиісті баға болса, рейтинг бойынша және қорытында баға бойынша. Қорытынды бақылауға себепсіз босатылу болса «қанағаттандырылмаған» деген баға қойылмауы мүмкін. Емтиханның және кезеңдік аттестацияның нәтижелері тәртіп бойынша сол күні немесе келесі күні студенттерге айтылады, егер жазбаша емтиханы екінші күні өткізілсе.
Қорытынды бағаны дұрыс есептеу үшін студенттің білімі, межелі бақылауда және қорытынды емтиханда 0 ден 100 % дейін бағалайды.
Межелік бақылаудың бағасы, ағымдағы бағамен және межелік бақылаудан жиналады.
Оқу табыстары, яғни білім, студенттің дағдылары мен құзырлары ереже бойынша «Информатиканың математикалық негіздері» деген цифрлық баламасымен және әріптік жүйесімен бағаланады
Әліпби жүйемен бағалау
|
Үпайдың цифрлік эквиваленті
|
Пайыздық мазмұны
|
Келісім жүйе бойынша бағалау
|
A
|
4,0
|
95-100
|
Өте жаксы
|
A-
|
3,67
|
90-94
|
B+
|
3,33
|
85-89
|
Жаксы
|
B
|
3,0
|
80-84
|
B-
|
2,67
|
75-79
|
C+
|
2,33
|
70-74
|
Қанағат
|
C
|
2,0
|
65-69
|
C-
|
1,67
|
60-64
|
D+
|
1,33
|
55-59
|
D
|
1,0
|
50-54
|
F
|
0
|
0-49
|
Қанағаттандырылмаған
|
12. Оқытушының талаптары, саясаты және рәсімдері
Оқытушылардың барлық аудиториялық сабақтарды босатпауы талап етіледі. Сабақты босатқан жағдайда студент босатқан сабақтың орнын толтыру керек. Студенттің екі сабақтан артық босатуға құқысы жоқ. Екі реттен артық кешіккен жағдайда оқытушы студентті аудиторияға кіргізбеуге құқылы. Лекцияға бөгде адамның қатысуына қатаң тыйым салынады.
Берілген жұмысты өз уақытында тапсыру керек. Тапсырманы экзаменге 3 күн қалғанда тапсыруы шарт.
Тапсырманы уақытында орындамай, курстық жұмысты тапсырмаған студенттер экзаменге жіберілмейді.
Студенттің өтілген материалды оқып, тақырыпты қайталауы міндетті. Оқу материалының игерілуі арнаулы теттер мен жазба жұмыстарымен тексеріледі. Тестілеу алдын ала хабарланусыз өткізілуі мүмкін.
Студенттердің оқытушымен бірге өздік жұмысын (СӨЖМ)орындау барысында келесі төрт қағидаттарға сүйенуі шарт:
Бірінші, оқу курсында оқытылған білімнің студенттің қабылдап, оны пайдаға асыруы.
Екінші, студент өз еркімен оқытушының жетегінде оқу материалын талдап, қажетті әдебиеттерді қарастырып, үйге берілген тарсырманы, бақылау және курстық жұмыстарын, т.б. орындайды. Студенттерден бұл кезеңде білімнің жұмыс амалдарын игеріп, оқудағы өз қиыншылығыңды талдап, бекіту, өз-өзіңді ұстай білу, ұйымдастырушылық қабілетті қажет етеді.
Үшінші, студенттерде қиын жағдай туындаса, ол сол мәселенің жауабын тауып, сол сұраққа жауап табуы керек.
Төртінші, студенттер оқытушыға өзіндік мәлімдемелерімен, сұрақтарымен жақындап, кеңес алуы керек.
13. Әдебиеттер тізімі
Негізгі
1) А.В. Могилев, Н.И. Пак, Е.К. Хеннер Информатика: Учеб. пособие для студ. пед. вузов. — М.: Академия, 2004. — 816 с.
2) Информатика: Базовый курс: Учебное пособие для втузов / Под ред С.В. Симоновича – СПб. : Питер, 2005. – 640 с.:ил.
Қосымша
3) http://comp-science.narod.ru//didakt_i.html Позиционные системы счисления. Перевод чисел из одной позиционной системы счисления в другую. Арифметические операции с числами в позиционных системах счисления. (из сборника "Введение в информатику. Лабораторные работы. / Авт.-сост. А.П. Шестаков; Перм. ун-т. — Пермь, 1999. (Ч. I — 56 с.)")
4) http://www.metod-kopilka.ru/ Лекция на тему «Кодирование звуковой информации. Форматы звуковых файлов» Использование инструментов специального программного обеспечения и цифрового оборудования для создания и преобразования звуковых файлов. 5) http://programming-lang.com/ Статья: Форматы файлов и форматы кодирования: Владимир Дронов
6) Брукшир, Дж. Введение в компьютерные науки. Общий обзор, 6-е издание.: Пер. с англ. — М.: Издательский дом «Вильямс», 2001. — 688 с.: ил.
7) Введение в информатику. Лабораторные работы. Ч. I / Авт.-сост. А.П. Шестаков; Перм. ун-т. — Пермь, 1999. — 56 с.
8) Информатика: Учебник / Под ред. Н.В. Макаровой. – 3-е изд. – М.: Финансы и статистика, 1999. – 768 с.
Достарыңызбен бөлісу: |