Бағдарламасы (Syllabus)


гипертония   (грекше «hyper» – үсті, жоғары), ал қан қысымы төмен ауруларды гипотония



Pdf көрінісі
бет39/49
Дата22.11.2022
өлшемі385,53 Kb.
#159306
түріБағдарламасы
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   49
гипертония
 
(грекше «hyper» –
үсті, жоғары), ал қан қысымы төмен ауруларды
гипотония
(«hupo» –
асты, төмен) дейді. Қанның қантамырлардың бойымен қозғалуы
вегетативті жүйке жүйесі арқылы реттеледі. Оның орталығы сопақша
мида орналасқан.
Тамырдың соғуы
(пульс) жүректің сол жақ қарыншасы
жиырылған сайын артериялардың қабырғасы оқтын-оқтын серіппелі
кеңейеді (латынша «pulsus» – соғу, итеру). Жүрек қарыншалары
жиырылғанда қанды қолқа мен өкпе артерия қантамырларына күшпен
айдайды. Күшпен айдалған қан ары қарай артерия қантамырларының
қабырғасын керіп жібереді де, тербеліс толқыны пайда болады.
Тербеліс толқыны артерия қабырғаларының бойымен тез таралады.
Артерия қабырғаларының ырғақты тербелісі –
тамырдың соғуы
деп
аталады. Тамырдың соғуын білектің ішкі жағының төменгі бөлігінен
саусақпен басып, мойынның екі жағы мен самайдан білуге болады.
Тамырдың соғуына қарап 1 минутта жүректің қанша рет жиырылғанын
біледі. Ересек адамдарда жүрек минутына 70–75 рет соғады. Адам дене
еңбегімен шұғылданғанда жүрекке күш түскендіктен, тамырдың соғуы
жиілейді.
Әдебиет: [
1-9]
Мультимедиялық құралдар тізімі:


1. Адамның қан жүйесі
1. Қан жүйесінің эволюциясы
2. Жүрек құрылысы мен қызметі
Тақырып 8.
Жүйке жүйесіне жалпы сипаттама.
1. Орталық жүйке жүйесі. Жұлын. Ми (соңғы, орталық, аралық, мишық, сопақша).
2. Шеткі жүйке жүйесі. 
Адамның жүйке жүйесінің маңызын оның қызметіне қарай былай
анықтауға болады:
-
мүшелерді бір-бірімен байланыстырып, организмнің бір
түтастығын іске асырады;
-
денедегі барлық мүшелердің және мүшелер жүйелерінің
қызметтерін реттейді;
-
организмді сыртқы ортамен байланыстырады;
-
сыртқы ортаның өзгермелі жағдайларына организмді бейімдейді;
-
денедегі барлық клеткалардың, үлпалардың, мүшелердің, бүкіл
организмнің тірлігін қамтамасыз етеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   49




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет