042 – 18-34.1.98 / 01-2013
|
Редакция № 1
от. 18.09.2013 г.
|
стр. из 11
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
сЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ атындағы
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3 деңгейлі СМК құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК
042 – 18-34.1.98 / 01-2013
|
ПОӘК
Оқытушыға арналған пәннің бағдарламасы
«Топырақ географиясы»
|
№ 1 басылым
18.09.2013 ж.
|
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Топырақ географиясы»
5В011600 – «География» мамандығы үшін
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
Кіріспе
1. ӘЗІРЛЕНГЕН
Құрастырушы: « 02 »_09___2013ж. С.С. Тулеугалиева
«Химия және география» кафедрасының доценті, б.ғ.к.
2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 «Химия және география» кафедрасы отырысында
«__02___»___09______2013 ж., № 1 хаттама
Кафедра меңгерушісі, п.ғ.к. Д.Р. Онтагарова
2.2 Жаратылыс ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының
отырысында
« 03 » 09 2013ж. ,№ 1 хаттама
Төрайымы, б.ғ.к., доцент _____________З.В. Абдишева
3. БЕКІТІЛДІ
Университететің Оқу-әдістемелік Кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған
« 18 » 09 2013ж., № 1 хаттама
ОӘК төрағасы, проректор Г.К. Искакова
4. АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛІП ОТЫР
Мазмұны
Қолдану саласы
Нормативтік сілтемелер
Жалпы ережелер
Оқу пәннің (модульдің) мазмұны
Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі
Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
Әдебиеттер
1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
«Топырақ географиясы» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің кұрамына енгізілген оқытушыға арналған пәннің бағдарламасы «5В011600» – «География» мамандығы студенттеріне арналған.
2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР
«Топырақ географиясы» пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы келесі құжаттар талаптары мен ұсыныстарына сәйкес құрастырылған және аталған пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
- ҚР «Мемлекеттік жалпы міндетті жоғары білім беру стандарты». Бакалавриат. Негізгі ережелер. 5.04.019-2011, 07.06.2011 №261 қаулысымен іске қосылған және бекітілген;
«5В011600» – «География» мамандығының Типтік оқу жоспары, 31.08. 2011 ж. № 349 бұйрығымен іске қосылған және бекітілген;
- СТУ 042-СГУ-5-2012«Пәндердің оқу- әдістемелік кешенін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
- ДП 042-1.07-2012 «Пәндердің оқу- әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1. Пәннің қысқаша мазмұны:
Топырақ географиясы. Топырақ гоеграфиясы пәні, міндеттері және әдістері. Топырақ географиясы ғылымының даму тарихы. Қазақстанның топырақ географиясы ғылымының даму тарихы. Топырақ туралы түсінік, топырақ түзілуі, топырақ түзіші факторлар. Адам өмірінде, экожүйеде, биосферада топырақтың орны мен маңызы. Топырақтың экологиялық функциялары. Топырақтың құрамы, қасиеттері. Топырақтардың жіктемесі, таралу заңдылықтары. Қазақстан, ТМД, әлемнің табиғи зоналары. Топырақ деградациясының факторлары, топырақ жамылғысының экологиялық жағдайы. Топырақтардың құнарлығын арттырудың, тиімді пайдаланудың, қорғаудың жолддары.
3.2 Пәнді оқып-білудің мақсаты:
Студенттер топырақ туралы білімді меңгеру керек: олардың қалыптасуын, жіктемесін, географиясын, экологиясын және даладағы, зертханадағы топырақ қасиеттерін аңықтау үшін суреттеу, үлгілерін алу дағдыларын қалыптастыру қажет.
3.3 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
Жердің тірі қабаты - топырақ, табиғи дене, қасиеттері, түзілуі, эволюциялық дамуы туралы күрделі білімнің негізін қалыптастыру, топырақтың түзілу процесстерін, оның Жер бетінде пайда болуын, топырақтың түзілуіне экологиялық факторлардың әсерлері, биосфераның тұрақтылығын сақтауда және адамның шаруашылық іс әрекеттерінде және табиғаттағы топырақтың маңызын түсіндіру.
3.4 Оқып-білудің нәтижелелері:
Курс оқудың нәтижесінде студент білуі тиіс:
- топырақтың биосферадағы және адам өміріндегі маңызы;
- топырақтың құрылымы мен қасиеттері, олардың биологиялық алуантүрлілікті сақтаудағы маңызы;
- жер қабатындағы топырақтың зоналық таралуының заңдылықтары және табиғи аймақтармен байланысын;
- топырақтану ғылымының даму тарихын;
- топырақ түзілу процесін, топырақтың қасиеттері және оларға экологиялық факторлардың әсерін;
- топырақтың құнарлылығы; категориялары, элементтері, сонымен қатар топырақтың жерді игеру кезіндегі өзгерістерін.
Курс оқудың нәтижесінде студент істей білуі тиіс:
- алғаш білімдерді шаруашылықта және топырақ географиялық, экологиялық зерттеу әдістерінде пайдалана білу.
Курс оқудың нәтижесінде студент тәжірибе жинақтауы тиіс:
- теориялық және практикалық дағдыларды, топырақтың профилін, топырақтың түрін және картаға салу, экологиялық әдістер мен топырақ диагностикасын анықтау және зерттеу; лабораториялық - талдау жұмыстарын жүргізу.
3.5 Курстың пререквизиттері:
Экология және тұрақты даму, геология, тіршілік кауіпсіздіктін негіздері, жалпы жер тану, картография және топография негіздерімен, географиялық ортаның химиясы.
3.6 Курстың постреквизиттері:
География оқытудың әдістемесі, геоморфология, ландшафттану және физико-географиялық аудандастыру, материктер мен мұхиттар физикалық географиясы, Қазақстанның физикалық географиясы.
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:
1кесте
Курс
|
Семестр
|
Кредит
тер
|
сағат саны
|
Қорытынды бақылау түрі
|
ДР сағ.
|
СПС сағ.
|
ЗС сағ.
|
ОСӨЖ (сағ)
|
СӨЖ сағ.
|
Бар-лығы
сағ.
|
2
|
4
|
3
|
15
|
-
|
30
|
30
|
60
|
135
|
емтихан
|
4 ОҚУ ПӘННІҢ (МОДУЛЬДІҢ) МАЗМҰНЫ
2 кесте
Тақырыптардың атауы және олардың мазмұны
|
Сағат саны
|
1 МИКРОМОДУЛЬ
«Топырақтану ғылымы. Топырақ түзілу процесі»
|
Дәріс сабақтары
|
Кіріспе. Курстың мақсаты мен міндеттері, негізгі бағыттары және басқа ғылымдармен байланысы. Топырақ зерттеулерінің тарихы. Қазақстандағы топырақтанудың дамуы.
|
1
|
Топырақ түзілу процесі. Үгілу, оның түрлері. Топырақ түзілу процесі туралы түсінік. Топырақ профилінің қалыптасуы. Топырақ түзілу факторлары. Топырақ түзілудің экологиялық факторлары. Топырақ жамылғысына антропогендік факторлардың әсері.
|
1
|
Топырақ түзуші тау жыныстарының және топырақтың механикалық, гранулометриялық құрамы. Топырақтардың қалыптасуында гранулометриялық құрамының маңызы. Топырақтардың биологиялық, физикалық, химиялық қасиеттеріне механикалық құрамының әсері. Топырақтардың минералогиялық құрамы. Әр түрлі топырақ түзуші тау жыныстарының топырақтың минералогиялық құрамы.
|
1
|
Топырақ морфологиясы. Топырақтың физикалық, физико- механикалық қаситеттері. Топырақ профилінің құрылысы. Топырақтың генетикалық горизонттары. Топырақтың профиль құрылысының типтері, және олардың топырақ - экологиялық жағдайларымен байланысы.
|
1
|
Топырақтың ылғалы. Топырақтың су қасиеттері. Топырақтың ауасы. Топырақтың ауа қасиеттері. Топырақта ауаның мөлшері. Топырақтың аэрациясы. Топырақтың температурасы. Топырақтардың жылу режимін реттеу әдістері. Топырақтың су, ауа, жылу режимдері.
|
1
|
Зертханалық сабақтар
|
Механикалық құрамы бойынша топырақтың диагностикасы (құрғақ, ылғал әдісі).
|
2
|
Топырақтың дала ылғалдылығын анықтау.
|
2
|
Топырақтың көлемді салмағын анықтау.
|
2
|
Топырақта және шыны түтікте судың капиллярлы көтерілуінің биіктігін анықтау.
|
2
|
2 МИКРОМОДУЛЬ «Топырақтардың компоненттік кұрамы және қасиеттері. Топырақтардың зоналылығына
экологиялық факторлардың әсері»
|
Дәріс сабақтары
|
Топырақтардың химиялық құрамы.
Топырақтың сіңіру қабілеті. Тотығу - тотықсыздану процестері. Топырақтың органикалық бөлігі. Топырақтың құнарлығы.
|
1
|
Топырақтың систематикасы және классификациясы. Топырақтардың зоналылығы. Топырақтардың көлденең зоналылығы. Топырақтардың тік зоналылығы.
|
1
|
Зертханалық сабақтар
|
Өсімдіктердің өнімі және топырақтың түсі бойынша, топырақтың құнарлығын анықтау.
|
2
|
Топырақтың органикалық заттың ыдырауы, және оның соңғы өнімдерін анықтау.
|
4
|
Топырақтағы микроағзалардың сандық көрсеткіштерін анықтау.
|
4
|
3 МИКРОМОДУЛЬ «Әлемнің топырақ жамылғысы»
|
Дәріс сабақтары
|
Топырақ типтерінің зоналық таралуына шолу.
Қалыптасуының экологиялық жағдайлары.
Арктикалық және тундралық зоналарының топырақтары. Тайгалы-орманды, батпақты, су қоймалы топырақтары.
|
1
|
Жалпақ жапырақ ормандардың құба топырағы. Орманды дала зонасының сұр орманды топырақ.
|
1
|
Орманды - дала, дала зоналарының қара топырақтары. Құрғақ дала зонасының топырақтары. Құрғақ, шөлді дала зонасының қара - қоңыр топырағы.
|
1
|
Шөлейттің қоңыр топырағы. Шөлді сұр-қоңыр топырағы, тақырлар, сорланған топырақтар, сортаң, солодтар.
|
1
|
Субтропиктің құрғақ дала, тау етегі, шөлді құба топырағы. Тау топырағы.
|
1
|
Құрғақ субтропиктік даланың сұр-күрең топырағы. Ылғалды субтропикалық орманның топырақтары.
|
1
|
ҚР топырақтары. Топырақ жамылғысының экологиялық жағдайы.
|
2
|
Зертханалық сабақтар
|
Карталармен жұмыс.
Арктикалық және тундралық зоналарының криогенді топырақтары. Тайгалы-орманды, батпақты, су қоймалы топырақтары.
Жалпақ жапырақ ормандардың құба топырағы. Орманды дала зонасының сұр орманды топырақ.
|
2
|
Карталармен жұмыс.
Орманды - дала, дала зоналарының қара топырақтары. Құрғақ дала зонасының топырақтары. Құрғақ, шөлді дала зонасының қара - қоңыр топырағы.
|
2
|
Карталармен жұмыс.
Шөлейттің қоңыр топырағы. Шөл зонасының топырақтары. Шөлді сұр-қоңыр топырағы, тақырлар, сорланған топырақтар, сортаң, солодтар.
|
2
|
Карталармен жұмыс.
Субтропиктің құрғақ дала, тау етегі, шөлді құба топырағы. Тау топырағы.
|
2
|
Карталармен жұмыс.
Құрғақ субтропиктік даланың сұр-күрең топырағы. Ылғалды субтропикалық орманның топырақтары. Қызыл, сары топырақтар.
|
2
|
Карталармен жұмыс.
ҚР топырақтары. Топырақ жамылғысының экологиялық жағдайы.
|
2
|
5 СТУДЕНТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
Топырақ зерттеулерінің тарихы. Қазақстандағы топырақтанудың дамуы.
|
Топырақтану бойынша глоссарий.
|
Топырақтың су, ауа, жылу режимі.
|
Топырақтың сіңіру қабілеті.
Топырақтың тотығу- тотыксыздану процестері.
|
Топырақта және топырақ түзуші тау жыныстарда химиялық элементтердің мөлшері.
|
Топырақтың органикалық заты және топырақ құнарлығының қалыптасуында оның маңызы.
|
Экожүйелердегі және биосферадағы топырақтардың экологиялық функциялары.
|
Топырақтың деградациясы – глобальды экологиялық мәселе. Шөлейттену.
|
Топырақтың дегумификациясы – маңызды экологиялық мәселе.
|
Қазақстанның көлденең және тік белдеулердің топырақ - экологиялық сипаттамасы. ҚР топырақ ресурстары, оларды пайдалану және қорғау.
Топырақтың деградациясы – глобальды экологиялық мәселе. Топырақтардың химиялық ластану.
|
Қазақстанның және ТМД топырақтарының радиоактивтік ластану.
|
ШҚО топырақтары.
|
6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
3 кесте
Тақырыбы
|
көрнекті құрал-дар, ТОҚ,
зертхана-лық тақталар, стенд
|
өздік меңгерілетін сұрақтар
|
бақылау нысана
сы
|
дәрістер
|
зертханалық
сабақтар
|
Кіріспе. Топырақтану ғылымы. Курстың мақсаты мен міндеттері. Топырақ зерттеулерінің тарихы.
|
Механикалық құрамы бойынша топырақтың диагностикасы (құрғақ, ылғал әдісі).
|
Кестелер,
Топырақтың үлгілері, алюминий бюкстер, реактивтер, хим. ыдыстардың комплекті және т.б.
|
Топырақ зерттеулерінің тарихы. Қазақстандағы топырақтанудың дамуы.
|
кезектік бақылау
|
Топырақ түзілу процесі. Топырақ түзілу факторлары.
|
Топырақтың дала ылғалдылығын анықтау.
|
Кестелер,
Топырақтың үлгілері, алюминий бюкстер, реактивтер, кептіру шкафы, техникалық өлшегіштер хим. ыдыстардың комплекті және т.б.
|
Топырақтану бойынша глоссарий.
|
кезектік бақылау
|
Топырақ түзуші тау жыныстарының және топырақтың механикалық, гранулометриялық құрамы.
|
Топырақтың көлемді салмағын анықтау.
|
Кестелер,
Топырақтың үлгілері, алюминий бюкстер, реактивтер, кептіру шкафы, техникалық өлшегіштер хим. ыдыстардың комплекті және т.б.
|
Топырақтың минералогиялық құрамы.
|
кезектік бақылау
|
Топырақта және шыны түтікте судың капиллярлы көтерілуінің биіктігін анықтау.
|
Кестелер,
Топырақтың үлгілері, штатив, алюминий бюкстер, реактивтер, кептіру шкафы, техникалық өлшегіштер хим. ыдыстардың комплекті және т.б.
|
Топырақтың су, ауа, жылу режимі.
|
кезектік бақылау
|
Өсімдіктердің өнімі және топырақтың түсі бойынша, топырақтың құнарлығын анықтау.
|
Кестелер,
Топырақтың үлгілері, алюминий бюкстер, реактивтер, кептіру шкафы, техникалық өлшегіштер хим. ыдыстардың комплекті және т.б.
|
Топырақта және топырақ түзуші тау жыныстарда химиялық элементтердің мөлшері.
|
кезектік бақылау
|
Топырақ морфологиясы. Топырақтың физикалық, физико- механикалық қаситеттері.
|
Топырақтың органикалық заттың ыдырауы, және оның соңғы өнімдерін анықтау.
|
Кестелер,
Топырақтың үлгілері, алюминий бюкстер, реактивтер, кептіру шкафы, техникалық өлшегіштер хим. ыдыстардың комплекті және т.б.
|
Топырақтың сіңіру қабілеті. Топырақтың тотығу- тотыксыздану процестері.
|
кезектік бақылау
|
Топырақтың су, ауа, жылу режимдері.
|
Топырақтағы микроағзалардың сандық көрсеткіштерін анықтау.
|
Кестелер,
Топырақтың үлгілері, алюминий бюкстер, реактивтер, кептіру шкафы, техникалық өлшегіштер хим. ыдыстардың комплекті және т.б.
|
Топырақтың органикалық заты және топырақ құнарлығы.
|
Топырақтардың химиялық құрамы.
Топырақтың сіңіру қабілеті. Тотығу - тотықсыздану процестері. Топырақтың органикалық бөлігі. Топырақтың құнарлығы.
|
Топырақтағы микроағзалардың сандық көрсеткіштерін анықтау.
|
Кестелер,
Топырақтың үлгілері, алюминий бюкстер, реактивтер, кептіру шкафы, техникалық өлшегіштер хим. ыдыстардың комплекті және т.б.
|
Экожүйелердегі және биосферадағы топырақтардың экологиялық функциялары.
|
Топырақтың систематикасы және классификациясы.
Топырақтың географиялық таралуын заңдылықтары.
|
Карталармен жұмыс.
Әлем топырақтары. |
Әлемнің топырақтар картасы. Кестелер, схемалар, презентациялар.
|
Топырақтың деградациясы – глобальды экологиялық мәселе. Шөлейттену. Топырақтың дегумификациясы – маңызды экологиялық мәселе. Топырақтардың химиялық ластану.
|
кезектік бақылау
|
Топырақ типтерінің зоналық таралуына шолу.
Қалыптасуының экологиялық жағдайлары.
|
Карталармен жұмыс.
ТМД топырақтары.
|
ТМД топырақтар картасы. Кестелер, схемалар, презентациялар.
|
Қазақстанның және ТМД топырақтарының радиоактивтік ластану.
|
ҚР топырақтары.
|
Карталармен жұмыс.
ҚР топырақтары
|
ҚР топырақтар картасы. Кестелер, схемалар, презентациялар.
|
Қазақстанның көлденең және тік белдеулердің топырақ - экологиялық сипаттамасы. ҚР топырақ ресурстары, оларды пайдалану және қорғау.
ШҚО топырақтары.
|
7 ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРІМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ КАРТАСЫ
4 кесте
оқулық және оқу- әдістемелік құралдардың атаулары
|
кітап саны
|
сту
дент саны
|
қамтамасыз ету (%)
|
География почв с основами почвоведения: учебник для вузов / В.В. Добровольский.- М: ВЛАДОС, 1999
|
3
|
8
|
37,5
|
Общее почвоведение: учеб. пособие. / В.Г. Мамонтов, Н.П. Панов, И.С. Кауричев, Н.Н. Игнатьев.- М.: Колос, 2006
|
1
|
8
|
12,5
|
Орысша-қазақша топырақтану түсіндірме сөздігі / Русско-казахский словарь почвоведческих терминов/ Т. Тазабеков; Е.Тазабекова.- Алматы: Ана тілі, 1994
|
3
|
8
|
37,5
|
Почвоведение / Под. ред. И.С. Кауричева. - М., 1969, 1975, 1982
|
3
|
8
|
37,5
|
Почвоведение / Под. ред. В.А. Ковды, Б.Г. Розанова. - М., 1988
|
3
|
8
|
37,5
|
Жамалбеков Е., Бильдебаева Р. Топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000
|
5
|
8
|
62,5
|
Никольский Н.Н. Практикум по почвоведению. М., 1965
|
1
|
8
|
12,5
|
Добровольский В.В. География почв с основами почвоведения. М., 1999
|
1
|
8
|
12,5
|
Добровольский В.В. Практикум по географии почв с основами почвоведения. М., 1982
|
8
|
8
|
100
|
Розанов Б.Г. Морфология почв. М., 1983
|
1
|
8
|
12,5
|
Тулеугалиева С.С. Краткий курс лекций по почвоведению. – Алматы, ТОО «Международное Агентство подписки» 2008
|
8
|
8
|
100
|
Панин М.С. Экология почв. - Семипалатинск, 2008
|
8
|
8
|
100
|
Почвы пустынной зоны Казахстана / К.Ш. Фаизов.- Алма-Ата: Наука, 1980
|
1
|
8
|
12,5
|
Глазовская М.А. Общее почвоведение и география почв - М., 1981
|
6
|
8
|
75
|
Герасимова М.И. География почв СССР - М.,1987
|
1
|
8
|
12,5
|
Виленский Д.Г. География почв - М.,1962
|
1
|
8
|
12,5
|
Никольский Н.Н. Почвоведение. М., 1963
|
3
|
8
|
37,5
|
Добровольский В.В. География почв с основами почвоведения - М.,1989
|
1
|
8
|
12,5
|
Цыганенко А.Ф. География почв - Л., 1972
|
1
|
8
|
12,5
|
Панин М.С. Экология Казахстана - Семипалатинск, 2005
|
8
|
8
|
100
|
Панин М.С. Химическая экология - Семипалатинск, 2002
|
8
|
8
|
100
|
Аваев М.Г. Жизнь почвы - М.,1953
|
1
|
8
|
12,5
|
Атлас почв СССР/ Под общ. ред.
И.С. Кауричева - М.,1974
|
1
|
8
|
12,5
|
Тулеугалиева С.С. Светло-каштановые почвы Семипалатинского Прииртышья как объект орошения - Алматы, ТОО «Международное Агентство подписки» 2004г.
|
8
|
8
|
100
|
Терминологический словарь по экологии, почвоведению - Л., 1988
|
1
|
8
|
12,5
|
8 ӘДЕБИЕТ
8.1 Негізгі әдебиет пен ресурстар:
8.1.1 География почв с основами почвоведения: учебник для вузов / В.В. Добровольский.- М: ВЛАДОС, 1999
8.1.2 Общее почвоведение: учеб. пособие. / В.Г. Мамонтов, Н.П. Панов, И.С. Кауричев, Н.Н. Игнатьев.- М.: Колос, 2006
8.1.3 Орысша-қазақша топырақтану түсіндірме сөздігі / Русско-казахский словарь почвоведческих терминов/ Т. Тазабеков; Е.Тазабекова.- Алматы: Ана тілі, 1994
8.1.4 Почвоведение / Под ред. И.С. Кауричева. - М., 1969, 1975, 1982
8.1.5 Жамалбеков Е., Бильдебаева Р. Топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000
8.1.6 Почвоведение / Под ред. В.А. Ковды, Б.Г. Розанова. - М., 1988
8.1.7 Никольский Н.Н. Практикум по почвоведению.- М., 1965
8.1.8 Добровольский В.В. География почв с основами почвоведения. - М., 1999
8.1.9 Добровольский В.В. Практикум по географии почв с основами почвоведения. - М., 1982
8.1.10 Розанов Б.Г. Морфология почв. М., 1983
8.1.11 Тулеугалиева С.С. Краткий курс лекций по почвоведению. – Алматы, ТОО «Международное Агентство подписки» 2008
8.1.12 Панин М.С. Экология почв. - Семипалатинск, 2008
8.1.13 www.soils.org
8.1.14 Почвы пустынной зоны Казахстана/ К.Ш. Фаизов.- Алма-Ата: Наука, 1980.
8.2 Қосымша әдебиет пен ресурстар:
8.2.1 Глазовская М.А. Общее почвоведение и география почв - М., 1981
8.2.2 Герасимова М.И. География почв СССР - М.,1987
8.2.3 Виленский Д.Г. География почв - М.,1962
8.2.4 Никольский Н.Н. Почвоведение.- М., 1963
8.2.5 Добровольский В.В. География почв с основами почвоведения - М.,1989
8.2.6 Цыганенко А.Ф. География почв - Л., 1972
8.2.7 Панин М.С. Экология Казахстана - Семипалатинск, 2005
8.2.8 Панин М.С. Химическая экология - Семипалатинск, 2002
8.2.9 Аваев М.Г. Жизнь почвы - М.,1953
8.2.10 Атлас почв СССР/ Под общ. ред. И.С. Кауричева - М.,1974
8.2.11 Тулеугалиева С.С. Светло-каштановые почвы Семипалатинского Прииртышья как объект орошения - Алматы, ТОО «Международное Агентство подписки» 2004
8.2.12 Терминологический словарь по экологии, почвоведению - Л., 1988
8.2.13 www.soils.org
Достарыңызбен бөлісу: |
