Балалар әдебиетінің БӘйтерегі. Бердібек Соқпақбаевтың туғанына – 90 жыл. Мақсаты

Бердібек Соқпақбаевтың туғанына – 90 жыл.

1. Оқушыларға жазушы өмірі мен шығармашылығымен таныстыра отырып, әлемге танылған әйгілі шығармасы туралы білімдерін толықтыру;

2. Оқушылардың ой-өрісін, қызығушылығын ояту, сөйлеу мәдениетін қалыптастыру;

3. Оқушыларды тәртіптілікке, адамгершілікке тәрбиелеу. Көркем шығармаларды оқуға деген қызығушылығын ояту.

1. 
   Алғы сөз.
   
2. 
   «Бәйтерек» өлеңі – А.Зүбайділдә.
   
3. 
   «Сен білесің бе?» анимациялық фильм.
   
4. 
   Жазушының өмірбаяны - Д.Туғанбаев.
   
5. 
   «Бердібек атаға арнау» өлеңі – Д.Қуат.
   
6. 
   «Менің атым Қожа» повесті туралы –Е. Нысанбаев.
   
7. 
   «Қожаның тентектігі» шағын көріністер – 5 сынып оқушылары.
   
8. 
   «Менің атым Қожа» фильмінен үзінді: «Жабық кеңес».
   
9. 
   Қорыту.
   

Бейсебай Кіріспайұлының «Бәйтерек» өлеңі.

«Бастан кешкен» шындық шымыр екшеліп, 

Аспантаудан ақ бұлақтар атқылап, 

Кейіпкермен бірге тұрып, жүресің, 

Ту етіпті тектілікті бұл ағай, 

«Сен білесің бе?» анимациялық фильм.

Жазушының өмірбаяны - Д.Туғанбаев.

БЕРДІБЕК  СОҚПАҚБАЕВ  1924 жылы 15 қазанда Алматы облысының Нарынқол ауылында туған. Абай атындағы Қазақ педагогикалық институтын, кейіннен Мәскеуде Жоғары әдеби курсты бітірген. Біраз жыл ауыл мектебінде бала оқытқан. «Қазақ әдебиеті» газетінде, «Балдырған» журналында, Ш.Айманов атындағы «Қазақфильм» киностудиясында істеген. Қазақстан Жазушылар одағында балалар әдебиеті жөніндегі әдеби кеңесші болған. Шығармашылық жолын өлеңмен бастап, 1950 жылы «Бұлақ» атты жыр жинағын шығарған. Кейін балалар мен жасөспірімдерге арналған 20-дан астам әңгіме, повесть, роман кітаптарын ұсынды. «Менің атым Қожа», «Балалық шаққа саяхат», «Бозтөбеде бір қыз бар», «Өлгендер қайтып келмейді» және «Қайдасың, Гауһар» секілді туындылары КСРО халықтарының және шетелдердің көптеген тілдеріне аударылып, сахналық, экрандық нұсқаға айналған. 1967 жылы Балалар мен жасөспірімдерге арналған фильмдердің Канн қаласында (Франция) өткен халықаралық фестивалінде «Менің атым Қожа» фильмі (Б.Соқпақбаевтың сценарийі) арнаулы жүлдеге ие болды. Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Құрмет Грамотасымен марапатталған.

Балалардың бал мінезін ішкі дүниесімен жақсы сезіне білген жазушы әрбір шығармасында өзі туып өскен Нарынқол таулы өңір табиғатының жанды суреттерін оқырманға үлкен шеберлікпен жеткізе білген. Б.Соқпақбаевтың әңгіме, повесть, романдары және пьесаларында балғын шаққа батыл саяхаттар жасап, таңдандырып, тамсантып, бал дәурен әсерлерінің қаймағын бұзбай, ақиқаттан алшақтамай, балаға тән қиялдап, өмірдің өз болмысын тебірене толғайды. Оқысаң еріксіз езу тарттырып, кейде күрсінтіп терең ойға жетелейді. Лезде кейіпкерлермен етене араласып, олар өзің күнде көріп жүрген адамдардай Беркен, Қожа секілді кейіпкерлерімен жадыңда жатталып қалады...

«Менің атым Қожа» повесті туралы –Е. Нысанбаев.

Бердібек Соқпақбаев «Менің атым Қожа» повестін басуда алғашында өз елінен қолдау таба алмайды. «Кеңестік тәрбиеге қайшы. Біздің оқушылар Қожаның сотқар қылығына еліктеп,тәрбиеден аттап кетеді. Мұғалімнің сөмкесіне бақа салған оқушы ертең қандай азамат болады?» - деген сөздер желдей есті. Бірақ оған мойымаған жазушы шығармасын Мәскеуде шығатын «Детская литература» баспасына апарып береді.Сөйтіп бірінші «Менің атым Қожа» кітабы орыс тілінде басылып шығады. Екінші болып француздар өз тілдеріне аударады. Одан бірден 30 шақты тілге аударылып, бүкіл әлемге танылады. Содан кейін ғана өз еліміз Б.Соқпақбаевті мойындайды. Кітап 1957қазақ тілінде жарық көріп, 1963 жылы «Қазақ фильм» киностудиясы осы повесті көркемфильм етіп шығарады.Бүл киноны 28 елдің балалары тамашалады. Биыл «Менің атым Қожа» фильміне 51 жыл толып отыр.

(Слайдта көрсетіліп тұрады)

Былтыр 2013 жылы осы фильмнің 50 жылдық мерейтойы Жамбыл атындағы Қазақ Мемлекеттік филармониясында аталып өтті. Өз сөзімді «Менің атым Қожа» фильмінің режиссері Абдолла Қарсақбаевтың ұлы Тоқтар Қарсақбаевтің сөзімен аяқтағым келеді. «Менің атым Қожа» — таза классикалық туынды. Ерекшелігі де осында. Қанша көрсең де жалықпайсың. Қайта-қайта тыңдай бергің келетін әсем әуен сияқты. Әкеміздің осы ғажап туындысы әлі де өміршең. Мұны сіздердің балаларыңыз, немерелеріңіз тамашалайтын болады. Бұл өйткені — таза шедевр.

- Ендігі кезекте «Бердібек атаға арнау» өлеңін тыңдайық.

«Бердібек атаға арнау» өлеңі – Д.Қуат.

Қожаның тентектігі» шағын көріністер – 5 сынып оқушылары.

1. 
   Жантасты сабап кетуі.
   
2. 
   Сөмкеге бақа салуы.
   
3. 
   Темекі шегуі.
   

«Менің атым Қожа» фильмінен үзінді: «Жабық кеңес».

«Менің атым Қожа» фильмінен үзінді: «Қалай да сенімдеріңді ақтаймын».