Баламасыз лексика және олардың басқа тілге аударылуы- күрделі мәселе, себебі олар бір халыққа, ұлттық, тілдік ортаға арналған



Дата07.02.2022
өлшемі13,38 Kb.
#85265
Байланысты:
лакуна
лакуна

баламасыз лексика және олардың басқа тілге аударылуы- күрделі мәселе, себебі олар бір халыққа, ұлттық, тілдік ортаға арналған. Сондықтан аудармашы аудару амал-тәсілін дұрыс пайдаланса, түпнұсқаның ұлттық мәдени ерекшеліктері толығымен сақталады.
Тіл қоғам өмірімен тығыз байланысты бола отырып, оның әлеуметтік, экономикалық және саяси өмірін бейнелейді. Қоғамның дамуымен тіл жаңа ұғымдар мен терминдермен байытылады. Әрбір бөлек алынған әлеуметтік жүйенің өзіндік даму ерекшеліктері бар, олар бірден тілдің лексикалық құрамынан көрінеді.
Лексикалық топқа енетін, нақты, нақты қабылданған әлеуметтік жүйе үшін ғана тән процестер мен құбылыстарды сипаттайтын бірліктер лакунарлы және эквивалентті емес деп аталады.
Жүргізілген жұмыс нәтижесінде эквивалентсіз лексика және олқылықтар сияқты құбылыстар мәдениеттер арасындағы түсініспеушіліктің буыны бола алатындығы анықталды. Кейде олар белгілі бір мәдениет өкілдерінің сол немесе басқа этникалық топтардың мәдени дәстүрлерін көрсететін ұлттық ойлау ерекшеліктеріне байланысты түсінбеушілік, келіспеушілік, қақтығыс көзі болып табылады. Өз тілінде сөйлейтін адамдар үнемі белгілі ассоциацияларды құратын белгілі түсініктер мен пайымдауларды пайдаланады. Оларды тілде білдіру үшін белгілі бір лексикалық құралдар бар, олар сөзбен немесе тұрақты тіркестермен көрсетілуі мүмкін.
Біздің заманымызда, әлем жақындаған сайын, айналаңыздағы адамдармен қай тілде сөйлесетініне және сенетіндеріне қарамастан қақтығыстардан аулақ болу, олармен ортақ тіл табу өте маңызды бола бастайды.
Әлеуметтік-мәдени лакуналар сөздің ұлттық және мәдени ерекшеліктері маңызды болатын мәдениетаралық және тіларалық қатынас процесінде пайда болады.
Көбірек дәрежеде ұлттық және мәдени өзіндік ерекшеліктер әлеуметтік-мәдени лакуналар арқылы көрінеді - жүйеде «тесіктер» деп аталады, яғни. лексикалық парадигма құрылымында белгілі бір жерде лексеманың болмауы. Әр түрлі тілдерде лексика-семантикалық олқылықтардың болуы бір тілден екінші тілге толық адекватты аударма жасау мүмкін еместігінің себебі болып табылады. Әңгіме дәл сипаттауға және анықтауға болатын ұғымдар мен заттар туралы болып жатқан сияқты. Оларды басқа тілге ауыстыру айтарлықтай өзгерулермен мүмкін. Мұның себебі, қолдану жиілігі, олардың тілдегі рөлі, мазмұны бойынша жалпы маңыздылығы немесе тұрмыстық сипаты тұрғысынан, мұндай шындықтардың атауы болып табылатын сөздер түпнұсқа тілге тән болғандықтан, аудармада қиындық тудырады.
Қазіргі тіл білімі бұл мәдениеттің сөйлеушілерінің тілінде тиісті көрініс тапқан, қатынас кезінде басқа мәдениет пен тілдің сөйлеушілері толық түсінбеген немесе дұрыс түсінбеген бос орындарды мәдениеттің ұлттық ерекшелік элементтері ретінде қарастырады
Сонымен, зерттеу жұмысының нәтижесінде біз мақсатымызға жеттік - тақырыптық тобының мысалын пайдалана отырып, салыстырмалы талдау арқылы салыстырылған тілдердегі олқылықтарды анықтау. Біз тіл мен мәдениет арасындағы байланысты анықтадық және «лакуна» сияқты ұғымға анықтама бердік.
«Тілдегі ең жақсы сөздер аударылмайды»
С.С.Аверинцев

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет