Балтабай Байзакова

Қабылдаған
: 
Нурымова
 
ГК
Дайындаған
:
Балтабай
 
Нұрайлым
, 
Байзакова
 
Ақмарал
Тобы
: 
ЖМ
-202
Та
қ
ырып:
Жасуша патофизиологиясы.
МАРАТ ОСПАНОВ АТЫНДАҒЫ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН 
МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Кіріспе
• Жасуша 
– тірі организмдердің 
құрылымының ең қарапайым 
бөлігі. Жеке тіршілік ете алатын 
қарапайым тірі жүйе.

Жасуша бүліністерінің 
этиологиясы
• Жасуша бүліністеріне көптеген себепкер 
ықпалдар əкеледі. Оларды сырттан əсер 
ететін- 
экзогендік
жəне организмнің өзінде пайда 
болатын – 
эндогендік
– деп екі үлкен топқа 
ажыратады.

 Экзогендік 
▪
●
биологиялық ықпалдар 
(микробтар, вирустар, қарапайым 
жəндіктер, майда саңырауқұлақтар, аутоантиденелер мен 
цитотоксиндік иммундық глобулиндер т.б.);
▪
физикалық ықпалдар 
(иондағыш сəулелер, ыстық немесе 
суық температуралар, электр соққы, электромагниттік 
толқындар т. б.);
▪
 механикалық ықпалдар 
(жарақат, жаншылу, қысылу т.б.);
▪
химиялық ықпалдар 
(органикалық немесе бейорганикалық 
улы заттар, кейбір дəрі-дəрмектер, гипоксия, реоксигенация т.
б.)
▪
психогендік ықпалдар 
( жан жарақаты, рухани күйзелістер, 
ауыр эмоциялар т.б.) – жатады.

Эндогендік 
Туа біткен 
себепкер 
ықпалдарға жасуша 
мембранасындағы тұқым 
қуалайтын ақаулардың болуы 
жатады. Бұл кезде 
мембрананың құрамында 
кейбір нəруыздар, 
фосфолипидтер немесе 
ферменттер болмауы ықтимал.
Жүре пайда болған эндогендік 
себепкер ықпалдарға:
● жүйкелік эндокриндік реттелулердің 
біріншілік бұзылыстары;
● иммундық бұзылыстар немесе 
аллергиялық үрдістер;
● зат алмасу өнімдерінің (Н+, К+, Са2+, 
асқын тотықтар т. б.) жиналып қалуы;
● организмде су мен электролиттер 
алмасуының бұзылыстары;
● бүйрек қызметінің жеткіліксіздігі;
● ағза қызметінің тым қатты көтерілуі 
немесе ұзақ мерзім болмауы;
●
жасушаның қартаюы т. т. - жатады

 
Жасуша бүліністерінің жалпы даму жолдары мына 
бұзылыстардан байланысты болады:

Жасушаның энергиямен қамтамасыз етілуінің бұзылыстары 
мына жағдайларда байқалады:

МЕМБРАНА БҰЗЫЛЫСТАРЫНЫҢ 
ДАМУ ЖОЛДАРЫ (ПАТОГЕНЕЗІ).
.
Биологиялық мембраналардың бүліністері мына 4-жолмен 
дамуы ықтимал:
● мембранадағы еркін радикалды тотығу мен майлардың 
асқын тотығуынан;
● фосфолипаза, липаза, протеаза ферменттерінің артық 
əсерленіп кетулерінен;
● мембраналардың механикалық (осмостық) 
бүліністерінен;
● иммундық (аллергиялық) əсерлерден

 Жасуша мембраналарының бүліністерінде майлардың 
асқын тотығуы екі түрлі жағдайларда болуы ықтимал:
●