Сабақтың тақырыбы: Алкендердің физикалық және химиялық қасиеттері.Марковников ережесі.Алыну әдістері.
Сабақтың мақсаты: Білімділігі:Қанықпаған көмірсутектердің физикалық және химиялық қасиеттерімен, Марковников ережесімен таныстырып,қолданылу жағдайын және алыну әдістерін мысалдар арқылы түсіндіру.
Дамытушылығы: Оқушылардың алкандер мен алкендердің химиялық қасиеттері мен алыну жолдарын салыстырып,химиялық реакция теңдеуі арқылы өрнектеу дағдысын дамыту .
Тәрбиелілігі: Оқушыларды шығармашылыққа, ізденімпаздыққа, жауапкершілікке тәрбиелей отырып пәнге деген қызығушылығын арттыру.
Сабақтың типі : Жаңа білім беру Сабақтың түрі: Ұжымдық шығармашылық сабақ.
Күтілетін нәтиже: Алкендерді жүйелеу номенклатурасы бойынша атай алады,
Изомерлердің формуласын құрастыра алады,
Химиялық қасиеті бойынша алкандар мен алкендерді ажырата алады,
Химиялық қасиеттерін реакция теңдеулері арқылы өрнектей біледі.
Пәнаралық байланыс: биология, математика
Сабақ жоспары: 1. Ұйымдастыру бөлімі
2. Үй тапсырмасын тексеру.
3. Жаңа білімді меңгеру бөлімі.
4. Бекіту бөлімі
5. Қорытындылау -- (бағалау парағы арқылы сынып оқушыларын бағалау)
Үй тапсырмасын тексеруге арналған сұрақтар:
1.Алкендердің құрылысына сипаттама – Қасиет Қ
2.Алкендердің гомологтық қатары – Ұлпан Т
3. Алкендердің номенклатура бойынша аталу ерекшелігі – Рысгүл Х
4.Изомериясы – Арман З
5.Циклоалкандарға жалпы сипаттама – Алтынай Х.-
6. Алкандар мен алкендердің құрылыс ерекшеліктерін салыстыру – Шаттық Ә
7.Алкандардың химиялық қасиеттерін сипаттау- Гүлім Қ.
Жаңа білімді меңгерту: Блум таксономиясы элементтерін пайдаланып,жаңа тақырыпты ашу кезеңдері.
Білу – Алкендер қандай физикалық қасиеттер көрсетеді? (слайд №5)
Түсіну – (слайд № 6 ) химиялық қасиеттері сызбасының таныстырылымы Химиялық қасиеттерінің сызбанұсқасынан туындайтын сұрақтар бүгінгі сабағымыздың проблемалары:
а)Алкендер қандай химиялық қасиет көрсетеді деп ойлайсыңдар? ә) Сіздердің ойларыңызша, молекуласында қос байланыс пайда болғандықтан, алкендерге тән химиялық қасиет қандай ?
Қолдану – көрсетілген сызба бойынша химиялықреакция теңдеулерін тақтаға оқушыға жаздыру - (слайд №7)
Электронды оқулықтан алкендердің химиялық қасиеттерінің механизмін демонстрациялау, „Этилен алу және оның қасиеттерін” зертханалық жұмысты интербелсенді тақтада орындап,көрсету.
Талдау –оқулықтағы №7,9,11 жаттығуларды тақтада орындау.
Жинақтау – берілген айналуларды реакция теңдеулері арқылы жазып,заттарды атауға тапсырма орындайды.
қасиеттері
Б і л у
Физикалық
қасиеттері
С2Н4 – С4Н8
газтәрізді заттар;
С5Н10 – С18Н36
сұйықтық;
С19Н38
қатты заттар
Молекулалық массасы артқан сайын қосылыстардың қайнау және балқу температуралары жоғарылайды.
Судан жеңіл, суда нашар ериді,
органикалық еріткіштерде жақсы ериді.
Агрегаттық күйі:
СnH2n
+ Н2, t0, Ni
CnH2n+2
+ Hal2
СnH2nHal2
+ HHal
СnH2n+1Hal
+ H2O, t0, H+
CnH2n+1OH
+ H2O + [O]
CnH2n(OH)2
+ O2, t0 (жану)
CO2 + H2O
- H2, t0, Ni
CnH2n-2
+ nCnH2n
полимер
Химиялық
қасиеттері
Түсіну
4. Гидраттану
2. Галогендеу
3. Гидрогалогендеу
5. Қ.ж. тотығуы
6. Жану
7. Дегидрлеу
8. Полимерлену
1. Гидрлеу
Алкендердің химиялық қасиеттерінің сызбасындағы атаулы реакциялар :