Ббк 84 (5К;аз) б к азыбек Би Келд1бек лы
жүктеу/скачать 5,8 Mb. Pdf көрінісі
|
kazybek
§ 3. Хандык бшпк 1. Хандык билп< жуйссшдс мурагерлш жэне сайланбалы кызмет катар колданылады. 2. Хан сайлаудыц шарты - елдщ ец б елгш косемдершщ хан тагына умтсерд1 боз биешц сутшс шомылдыруы. 3. Еюнпп шарты - елдщ ец белгш косемдершщ ханга умт<срд1 ак кипзге кетерiH. елд1 аралатыи 6ip бшкке шыгаруы. 4. Хан сайлауга катысушылар ак кипзд1 кылдай кылып бел in алады. 5. Ханга жакын адамдар оныц кшмш алады. 6. Хан сайлаудан кайткан ел ханныц мал-дуниесш бел in. айдап алып кетед1, оныц орнын толтырып еселеп мал беред1 (хан талау). 7. Ханныц акылшы адамдарын “нак” дсйдк баласыныц (мурагер) тэрбиеппсш “атальщ” деп атайды. 8. Ханга карсыльщ жасаган рулар “тогыз” айып толейщ (ханга карсыльщ - кудайга карсыльщ). 9. Ханныц жеке ез басына карсыльщ керсеткен, тындамаган адам тогыздан айыбын толейщ. Кшэлпп мойнына курым ini п. ауыл айналдырады. 10. Ханныц ез1 бастап, улыс султандары, ел басы билер мен аксакалдар жыл сайын куз уакытында казак даласыньщ орталыгына карай белгш 6ip жерде ел мэселелерш талкыга салуы шарт (казга салу). 223 11. Елдщ бас коскан жиынына (каз) opoip казак бес каруымен KC.ivi шарт. Карусыз адам дауыска туспсйдк жасы юшшер оган орын бермейд1. 12. 0p6ip кару-жарагы сайлы адам (султандардан баска) ел казынасына деп, хан елбасына жэне султандарга ез менипгшдеп дуниенщ, малдьщ ес1мшен жыл сайын 1/20 б е л т н 6epyi шарт. Хан сайлау: Казак халкы ерте заманнан ханга багынган ел. Хан когамдагы ец жогаргы бшпктщ екш. Казак халкыныц улкен хандарын “ак кипзге” кетеру дэстур1 ел болып хан бшнгш мойындаудыц oc.irici. Барльщ казакка ортак бшпк neciH “улкен орданыц ханы” деп атайды, сонымен 6ipre эр жуз немесе улыс билеуппс1 султандарды “хан” деп марапаттау бар, жүктеу/скачать 5,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|