Байланысты: Бейімдік дене шынықтырудың халықаралық байланысы
«Бейімдік дене шынықтырудың халықаралық байланысы» Ерекше балалардың мүмкіндіктерін дамытуда абилитацияның маңызы зор. Абилитацияның бір түрі – бейімдік дене шынықтыру және спорт. Бұл бағытта Қазақстанда «Саламатты болашақ» әлеуметтік жобасы жүзеге асырылып жатыр. Бейімдік дене шынықтыру мен спорт әдістерін пайдалана отырып, мүгедектердің дене бітімін оңалту және әлеуметтік бейімдеу спорт клубтарында, мүгедектер мектептері мен секцияларында, дене шынықтыру-спорт ұйымдарында жүзеге асырылады. Мүгедектерге арналған дене шынықтыру-спорт ұйымдарындағы оқу-жаттығу процесі, даярлық кезеңдерінің мазмұны тиісті паралимпиадалық, сурдлимпиадалық, арнайы олимпиадалық спорт түрлері бойынша қоғамдық бірлестіктер әзірлейтін және дене шынықтыру мен спорт саласындағы уәкілетті орган бекітетін спорт түрлері бойынша бағдарламалар негізінде жүзеге асырылады.
Мүгедектердің дене шынықтырумен және спортпен шұғылдануын ұйымдастыру, кадрлар даярлау, мүгедектердің дене шынықтырумен және спортпен шұғылдануын әдістемелік, медициналық қамтамасыз ету және дәрігерлік бақылау білім беру, денсаулық сақтау, халықты әлеуметтік қорғау, дене шынықтыру және спорт органдарына жүктеледі.
Жергілікті атқарушы органдар мүгедектер арасында спортты дамытуды, арнайы спорттық құрал-жабдық беруді қамтамасыз етеді және мүгедектердің дене шынықтырумен және спортпен шұғылдануына спорт құрылыстарының қолжетімді болуы үшін жағдай жасайды. Мүгедектігінің санатына қарай, санамаланған көрсетілетін қызметтер бюджет қаражаты есебінен және "Қазақстан Республикасында мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жеңілдікті шарттармен жүзеге асырылады.
Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары дене шынықтыру-спорт ұйымдарымен бірлесе отырып, спорт клубтарының, мектептерінің, секцияларының ашылуын, сондай-ақ мүгедектерді республикалық спорттық жарыстарға даярлауды және олардың қатысуын қамтамасыз етеді. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары мүгедектердің қоғамдық бірлестіктерімен бірлесе отырып, облыс, республикалық маңызы бар қала, астана, аудан, облыстық маңызы бар қала деңгейінде спорттық іс-шаралар өткізуді ұйымдастырады. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган мүгедектердің қоғамдық бірлестіктерімен бірлесе отырып, республикалық спорттық жарыстар өткізуді ұйымдастырады. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган дене шынықтыру-спорт ұйымдарымен бірлесе отырып, мүгедектер арасындағы спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларын (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларды) халықаралық спорттық жарыстарға, оның ішінде Паралимпиадалық, Сурдлимпиадалық ойындарға және Дүниежүзілік арнайы олимпиадалық ойындарға даярлауды және олардың қатысуын ұйымдастырады. Бейімдік дене шынықтыру (бұдан әрі-ҚҚҚ) жалпы дене шынықтыру мәдениетінің саласы болып табылады. ҚҚҚ-ның негізгі мақсаты-табиғат босатқан және оның дене-қимыл сипаттамалары мен рухани күштерінің қол жетімді (өмір сүру процесінде қалған) жұмыс істеуінің оңтайлы режимін қамтамасыз ету, оларды әлеуметтік және жеке маңызды субъект ретінде өзін-өзі барынша жүзеге асыру үшін үйлестіру арқылы денсаулық жағдайында тұрақты ауытқулары бар адамның өміршеңдігін барынша арттыру. 2019 жылғы 19 қыркүйекте Қазақстан астанасында "Бейімделген дене шынықтыру және спорт: қазіргі жай-күйі және даму перспективалары"атты I Халықаралық ғылыми-практикалық конференция басталды.
Конференция Қазақстан, Ресей және Оңтүстік Кореяның Бейімделген дене шынықтыру және спорт саласындағы жетекші сарапшыларын, сондай-ақ еліміздің барлық өңірлерінен дене шынықтыру, білім беру және әлеуметтік қорғау саласындағы қатысушыларды жинады.
Талқылаудың басты тақырыптарының бірі-"Samruk-Kazyna Trust"әлеуметтік жобаларды дамыту Қорының қолдауымен әзірленген бейімделген мәдениет пен спорт бойынша өзінше бірегей оқу құралын шығару.
"Samruk-Kazyna Trust" әлеуметтік жобаларды дамыту қоры "Самұрық-Қазына" АҚ компаниялар тобының атынан әрқашан әлеуметтік мәселелерді жүйелі шешетін бастамаларды қолдауға ұмтылады. Біз ғалымдар үлкен жұмыс жүргізіп, практикалық негіздер жасаған жобаны қолдауға қуаныштымыз. Мұның бәрі болашақ жаттықтырушылар мен оқытушыларға Бейімделген дене шынықтыруды тиімді дамытуға көмектесу үшін", - деп атап өтті өзінің алғы сөзінде "Samruk-Kazyna Trust" қорының бас директоры Дияс Азбергенов.
Екі күн ішінде сарапшылар инклюзивті білім беру, әлеуметтік оңалту, білікті кадрлар даярлау және тағы басқа жүйелердегі Бейімделген дене шынықтыру мен спортты дамытудың проблемалары мен перспективаларын талқылайды.
Бейімделген дене шынықтыру және спорт – бұл бүкіл әлемде үлкен маңызға ие болып отырған мүгедектігі бар адамдарды кешенді оңалту жүйесіндегі тиімді бағыттардың бірі. Қазақстанда бұл шаралар жүйесі дамудың бастапқы кезеңінде тұр, Бейімделген дене шынықтыру бойынша білікті мамандардың жетіспеушілігі сезіледі, бұл салада ғылыми-зерттеу қызметі іс жүзінде жүргізілмейді.
Конференцияны "тең мүмкіндіктер әлемі "мүгедек балалардың ата-аналар қоғамы" ҚБ мен Еуразия ұлттық университеті бірлесіп ұйымдастырды.Л.Н. Гумилев. Бас серіктес-"Samruk-Kazyna Trust"әлеуметтік жобаларды дамыту қоры. Бейімделген дене шынықтыру бойынша; әсіресе ауылдық жерлерде спорттық мүкәммалмен жарақтандырудың төмендігі", - деп нақтылады әзірлеушілер.
Осылайша, олар "бүгінгі таңда инфрақұрылымдық және әдістемелік қамтамасыз ету мәселелерінің шешілмеуі салауатты өмір салты стандарттарының таралуын шектеудің маңызды факторы болып табылады"деп атап өтті. Осыған байланысты МСМ дене шынықтыру мен спортты дамыту мәселелері бойынша ұсыныс жасады. "Білім беру ұйымдарында (мектепке дейінгі, мектептер, ТжКБ және ЖОО-лар) дене шынықтыру мен спортты дамыту бағыттарының бірі білім беру бағдарламаларына ұлттық спорт түрлерін енгізу болып табылады; оқушылар арасында дене шынықтыру мен спортты танымал ету үшін спорттық жарыстардың санын ұлғайту қажет; ауылдық жерлердегі халық арасында дене шынықтырумен және спортпен шұғылдануды ынталандыру үшін оқу орындарында басым шоғырланған спорттық инфрақұрылымды пайдалану қажет.; ағымдағы жағдайды талдау үшін, сондай-ақ балалардың, жасөспірімдер мен жастардың денсаулығын нығайту бойынша негізделген басқарушылық шешімдер қабылдау үшін дене дайындығы мен дене дамуына мониторинг жүргізу қажет; дене шынықтырумен және спортпен айналысатын халықтың денсаулығын нығайту, қолдау және қалпына келтіру үшін дәрігерлік - дене шынықтыру диспансерлерінің жұмысын бекіту қажет", - делінген тұжырымдамада. Сондай-ақ, әзірлеушілердің айтуынша, дене шынықтыру мен спортты дамыту кезінде дені сау балаларға бағытталған жалпы бағдарлама шеңберінде дене шынықтыру сабақтарынан босатылатын және мектеп бағдарламасы шеңберінде дене шынықтыру мен спортқа тартылудан шеттетілетін балалардың сырқаттанушылығының жоғары деңгейін ескеру қажет. "Инклюзивті білім беруді дамыту үшін бейімделген дене шынықтыруды дамыту-бұл шешім", - деп нақтылады құжат авторлары. Салауатты өмір салтын насихаттау және спортпен шұғылдану үшін қолайлы жағдай жасау мақсатында, олардың айтуынша, қалаларда спорттық инфрақұрылымның, оның ішінде тұрғын аймақтардағы қарапайым спорттық құрылыстардың қолжетімділігі мәселесін пысықтау қажет.
Сондай-ақ, ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға арналған Өзін-өзі бақылау күнделігін жүргізу бойынша ата-аналарға арналған жадынама-нұсқаулықпен өзін-өзі бақылау күнделігі әзірленді. Қазір дене шынықтыру-спорт бағдарламалары мен оқу құралдарын әзірлеу бойынша белсенді ғылыми қызмет жүріп жатыр. Осы жылдың ақпан айында ЕҰУ дене шынықтыру және спорт кафедрасы. Л. Н. Гумилев атындағы ЕҰУ "Сана" еріктілер клубы ашылды, оның мүшелері "Дене шынықтыру және спорт"мамандығының студенттері болды. Клубтың негізгі міндеттерінің бірі – ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды қолдау, осындай балалар үшін қалалық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге көмекші ретінде қатысу, бақылау және жаттықтырушыларға көмек көрсету мақсатында дене шынықтыру-спорт секцияларына қатысу және басқалар. 19-20 қыркүйек аралығында" Саламатты болашақ " жобасы аясында ЕҰУ базасында. Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде "Бейімделген дене шынықтыру және спорт: қазіргі жағдайы және даму болашағы"атты I Халықаралық ғылыми-практикалық конференция өтеді. Конференцияны өткізудің мақсаты Бейімделген дене шынықтыру мен спорттың негізгі бағыттары бойынша тәжірибе мен пікір алмасу, Бейімделген дене шынықтыру мен спорт жүйесін қазіргі заманғы жағдайларда жетілдіру перспективалары мен проблемаларын талқылау, зерттеу нәтижелерін практикаға енгізу мүмкіндіктерін талқылау болып табылады.
Кешенді тәсіл мен барлық мүдделі ұйымдардың қолдауының арқасында мүгедек адамдар Жақын арада спортпен және бейімделген дене шынықтырумен айналысуға тең мүмкіндіктерге ие болады.