Бейнелеу шеберімен бірінші таныстық басталады. Оларға бұдан былай суретшілер нені бейнелейтінін түсінуге сурет салуға, жабыстыруға көмектесіп, үйрету.
Оқушылармен әңгімені былай жүргізуге болады: мысалы: "Бейнелеу өнері сабағында сендер нені оқитын боласындар? Әрине, сурет салуды! Ал біз нені саламыз — бұл бейнелеу. Біз айналамыздағы нәрсенін бәрін бейнелей аламыз. Ал біздің суреттерімізден басқа, нені бейнелеулер деп атауға болады?" Балалар еске түсіреді: ескерткіштер, кітаптардағы иллюстрациялар, жарнама, орамадағы, маталар мен түсқағаздағы, ыдыстардағы суреттер және т. б. Тандауға оқулықтағы мысалдар көмекке келеді (1-3 бет). Айналамыздағы бейнелеулер өте кеп екен!"Сендердің әрқайсыларын нені салғыларын келеді?" — деп сыныптан сұраймын.Ең алғашқы сабақта балалардың бұрынғы жұмыстарынан көрме ұйымдастыру. Оқулықтың ішінде балалар жұмыстарының әр түрлі материалдары мен сюжеттері кездеседі (6—7-бет). Көп балалар суреттер қандай мағына беретінін, олардың әрқайсысынан көп нәрсені түсініп, көрсетуге болатынын бірінші рет көреді. Олардың бірлескен әңгімелерін мұқият тыңдап, ұнағандарын талқылауға мүмкіндік беріледі. Әрине, көптеген бірінші сыныптағылар сурет салуды білмейді, бірақ олар сол үшін мектепке келді, міндетті түрде үйренеді. Балалар парақтағы әрбір жұмысқа, орындаудың батылдығы мен ашықтығына, алуан түрлілігіне назар аударады.
Осындай қалыппен балаларда жұмыстың қандай болуы керектігі жайында бірінші түсініктерін қалыптастырып, мазмұнын түсінуге үйретіп, қабылдаудың алғашқы дағдыларын дамыту. Балалар күткен нәтижелері мен бағалаудың жалпы мөлшерін алады.
Кейбір балалар сурет салғанды жақсы көреді, кейбіреулері қиналады (көбіне үлкендердің негізсіз араласуынан), дегенмен қандай да болсын тәжірибе бар, тек оны жандандыру керек. Бұдан басқа, бірінші сабақта әдетте ұйымдастырылу міндеттері болатындықтан, балалар өздеріне таныс материалдар: фломастер немесе түрлі түсті қарындаштармен сурет сала береді.
Оқулықта екі тапсырма берілген, оларды біріктіруге болады: өз шеберліктерін көрсеткісі келетін балалар болады, өзіндік шығармашылық жұмыста әжептәуір тәжірибесі бар балалар бар, абдырап қалған балалар болады. Тәжірибесі жоқ балаларға үлкен күннін суретін салуды ұсынамын. ("Сен бұны сала аласын!"), ол содан кейін, күннің суреті барлығында әр түрлі шықты және бұл жақсы екенін көрсетемін. Параққа мән беру керек: парактағы кішкентай күн мен парақтың барлык жерін алып тұрған үлкен көңілді күн суреті. Ең бастысы күннің әртүрлі түспен боялғанына назар аудару керек: қызыл немесе қызғылт-сары, сары немесе бақыт құсы сияқты алуан түрлі от-жалын түстер. Көпшілігінде күн сәулесі әр түрлі салынғаны тіптен тамаша.Бірте-бірте сурет дегеніміз — өз пікірін айту, сол арқылы өз түсінігін, өмірге деген қарым-қатынасын жеткізу екенін балаларды үйреткен жөн. Бұл тақырып I сыныпта ең негізгі болады.
Практикалық жұмыс. Бірінші тапсырма диагностикалық бағытта, оқушылардың мектепалды дайындық мінез-құлқы мен деңгейін көтеруге көмектесу.Окушыларға өздеріне ұнайтын нәрсені салуды ұсыну (сыныппен танысу түрі сияқты).
Екінші нұсқа: парақтың бетін алатын үлкен көңілді күн суретін салуды ұсыну.
Сабақ соңында барлық балалар суреттерін тақтаға немесе қабырғаға іліп, "күннің көңілді хорын" ұйымдастыру.Материалдар: қолайлы немесе оқушыға үйреншікті қағаз немесе кез келген материал.
ҮІ. Қорытынды бөлім.Сабақты қорытындылау, үйге тапсырма беру, оны түсіндіру.Үйге тапсырма: әр түрлі бейнелеулер қайда ұшырасатынын ойлау және табу (үйде. көшеде, мерекелерде); ата-аналарымен бірге оқулықтан балалар суреттерін қарау, көңілді күннің жаңа түрін, басқасын ойлап салу.
ҮІІ. Бағалау.Оқушылардың еңбегін мадақтау.
Күнделікті сабақ жоспары
Пән: Бейнелеу өнері Күні:
Сыныбы: « 5 »
Сабақтың тақырыбы: "Ақ және қара" Графика түрлері
Сабақтың мақсаты:
Білімділік мақсаты: Әртүрлі өнер түрлерінен алғашқы көркемдік қабылдау дағдысына әдеттену;
Дамытушылық мақсаты: Көркемдік- шығармашылық іс-әрекеттің накты формаларының пайда болуында елес пен қиялды дамыту;
Өткен сабақтарда "дақ", "көлем" түсініктері енгізілді. Бұл сабақта екі үғыммен танысамыз: "сызық" және "жазықтық". Біз сурет салғанда жазықтықта саламыз. Бүгінгі сабағымызда ақ және қара түспен салынатын сурет графика екенін білеміз.
Кіріспе әңгіме.
Сызықтармен барлық нәрселерді бейнелеуге болады. Бұл түсінікті, себебі оның өзіндік суреттерінің көпшілігі сызықпен салынады. Бұл сабақта сызықтың мәнерлі сипаты туралы сөз болмайды, оның әр түрлі болатынынаБұл жерде біз сызықтың баяндау қасиетіне назар аударамыз — сызықтық суреттер жайында бәрін айтуға болады. Бұл тапсырманың сипатын бөліп көрсетеді: қара фломастер немесе қарындашпен айтқын келген нәрсені айту. Жұмыс сюжеті қарапайым болу керек. Бірінші сыныптардың көпшілігі адамдарды бейнелеуден қорықпайды: олар үшін сурет белгілі бір мағынасында белгі, дұрысын айтқанда бірлескен белгі. Балалар өз суреттерінде өзі жанұясы, серуендері жайында, үйіндегі таңертеңгілік немесе кешкілік уақыттары туралы айтсын.
Өткен сабақтар сияқты, бұл сабақта табиғатқа назар аудару жайында басталады: балалар табиғатта сызықтарды еске алатынын көруі керек.Сабақта балаларға ойын ұсыну: әрбір оқушы параққа қолын алмастан шытырман сызық салады - қандай да бір бейнелеу пайда болу үшін ол сонан кейін оны аяғына дейін салады. Сурет салып бітіру үшін суретін көршісімен алмастыруға болады. Мұндай тапсырмалар балаларға сурет салуға батылдық беріп, сызықтарды еркін пайдалануды үйретеді.
Тапсырманы орындау нұсқаларына С. Маршак, К. Баянбаев, М. Әлімбаев, Н. Жанаев, Е. Елубаев, А. Барго, Д. Карис өлеңдері, басқа да көңілді, жылдам және теңтектік сюжетке құрылған өлендер негіз бола алады.
Практикалық жумыс. "Өзің туралы айт" тақырыбына сурет салу (немесе өлең сюжетіне).
Материалдар:қарындашнемесе фломастер, қағаз.
Көрермендікқатар:суретшісызықтықсуреттері (әсіресебалаларкітаптарыиллюстрациясы), табиғаттағысызықтықсарындағыфотосуреттер, балалардыңәртүрлісызықтықсуреттері. Ақ және қара түспен ғана салынады.
Сызықтық бейнелеу тақырыбына қағаз жолындағы көлемді бейнелеу тапсырмасы да байланысты бола алады. Бұл тапсырманы қосымша сабаққа (түсініктемеден кейін) немесе ойын-жұмыс ретін өзіндік жұмысқа беруге болады. Балаларға қағаз жолақтары таратылады, бұраудың бірінші машықтары көрсетіліп, қағаз жолағынан қандай да бір аң, құс немесе балықты жасау ұсынылады.).
ҮІ. Қорытынды бөлім.
Сабақты қорытындылау, үйге тапсырма беру, оны түсіндіру.
Үйге тапсырма: балалар кітаптарынан бейнелеудің негізгі құралы дак болып табылатын суреттер мен сызықтық суреттер табу. Оларды қарап, суретші аты-жөнін білу.
ҮІІ. Бағалау.
Оқушылардың еңбегін мадақтау. СӘНДІК ҚОЛДАНБАЛЫ ӨНЕР
Сабақтың тақырыбы: "Сәндік қолданбалы өнерімен танысу"
Кіріспе әңгіме. Бірінші сабақта Сәндеу Шеберімен таныстыру рәсімі өтеді. Мұғалім әңгіме жүргізеді: "Сәндеу дегеніміз не? Біз кімді және нені сәндейміз? Ал біз неге сәндейміз? Сәндеулер қалай болады? Үйде, көшеде қандай сәндеулер қоршаған? Ал біз ертегілерден қандай сәндеулерді білеміз?".Адам сәндеулермен адамдар ойлағаннан үнемі және анағұрлым жиі кездеседі. Адам қолымен жасалған әрбір зат қалай болса да сәнді, белгілі бір түске боялған болса да. Сәнделмеген заттар болмайды, бұны көре білу керек. Балалар ең қарапайым және көрнекі сәндеулер жайында ойланады (қыз балалар мен ұл балалар сәндеулері, аналарға арналған, мысықтың бантигі, әдемі өрнектелген ыдыс және т.б.), сәнді қала — ондағы үйлер, көліктер және т. б.Сабаққа әр түрлі сәнделген тұрмыстық заттарды әкелуге болады және көшеде, театрда, паркте - барлық жерде кездесетін сәндік фотосуреттерді слайдтарды көрсетуге болады. Бір жағынан балаларға қарапайым және кәдімгі заттардың сәнін көрсету керек, яғни олар бұрын сәндігін көрмеген. Екінші жағынан шаттық қуаныш шақыру, ерекше, ашық сәнделген заттармен (сиқырлы ертегіні еске түсіруге болады және т. с. с.) кездескенде балалардың қиялын ояту.
Практикалық жұмыс. Әңгіме.
І. Қорытынды бөлім.
Сабақты қорытындылау, үйге тапсырма беру, оны түсіндіру.
ІІ. Бағалау.
Оқушылардың еңбегін мадақтау.
Үйге тапсырма: өз үйіндегі және көшедегі сәндеулерді қарау.