Бейорганикалық дәрілік заттар

Магний қосылыстары

• Медицинада магнийдің сульфаты мен магнийдік оксидтері дәрі ретінде қолданылады. Магний оксидін алу үшін табиғи кальций гидроксидін (ізбес сүті) өңдеу арқылы алады. Түзілген магний гидроксидін 500-7000С Қыздырады:
• Осы жолмен алынған магний оксидін «жеңіл магнезия» деп атайды. Алайда магнезит, доломит (MgСО3 ), бишофиттен (MgCL2*6H2O) де алуға болады.
• Магний сульфатын магнезитке артық мөлшерде күкірт қышқылымен өңдеу арқылы алуға болады:

бөлме температурасында сулы ерітіндісі MgSO4*7 H2O айналады.

Шынайылығына көз жеткізу:

• Магний оксидін алдын-ала қышқылда ерітеді:
• Аықарай магний ионын мына реакциямен жүргізеді:

Реакциялық қоспаға аммоний хлориді қосылады, себебі рН 9 асырмау керек әйтпесе сілтілік ортады магний гидроксиді түзілір кетеді.

* Магний сульфатын барий тұздарымен анықтауға болады:

Магний қосылыстарын сандық анықтау:

• Магнийді сандық мөлшерін комплекснометрий әдісі көмегімен индикатор ретінде эриохром қара Т қолдану арқылы анықтауға болады, индикатор қосқанда магний ионы тұрақсыз кешен түзеді:

Титрант - 0,05М трилон Б (ЭДТА Na2) магний ионын кешенді қосылыс береді:

реакция барысында қызыл-күлгін түс көк ерітіндіге боялады :

Кальций қосылыстары:

• Кальций хлоридін борды немесе мәрмәрді тұз қышқылымен өңдейді:
• Магний мен темір бар минералдарды кальций гидроксидімен өңдеп те алады:
• Кальций хлориді ерітіндісі кристалданып CaCl2*6H2O қалады. Ерітіндісі суда жақсы ериді бейтарап орта түзе отырып.
• Кальций хлориді аллергияға қарсы, қабынуға қарсы, қан толықтырушы ретінде әсерлері бар. Кальций сульфатының кристаллогидратын гипс ретінде қолданады.

Кальций ионын анықтау:

1. Кальций қосылыстарын жандырғанда жалыны қызыл-кірпіш түс береді, ал аммоний оксалатын қосқанда ақ түсті тұнба пайда болады:

Тұнба минерал қышқыл ерітінділерінде оңай ериді сондықтан реакцияны бейтарап ортада сірке қышқылы қатысында жүргізу керек.

2. Кальций ионы калидің гексацианоферратымен аммоний хлориді қатысында ақ тұнба береді:

Кальцийді аргентометрия әдісімен сандық мөлшерін анықтауға болады:

Барий қосылыстары:

• Барий табиғатта барит(ауыр шпат) BaSO4 , витерит BaCO3 . Медицинада дисперстігі жоғары барий сульфатын рентгеноскопияды қолданады. Минералдарын ерімтал тұздарға айналдырып, өңдейді:

Витеритті де барий хлоридіне айналдырады:

Алынған ерітіндіге натрий немесе магний сульфатын қосады:

Дисперстілігін жоғарылату үшін бастапқы

ерітінділерді қыздырып, баяу түрде барий хлоридін сульфат ерітіндіге қосады. Реакция бейтарап ортада жүргізу керек, рН жоғарылағанда тұнба пайда болады.

Барий сульфатының шынайлығына көз жеткізу:

1. Барий сульфатына қайнап түрған натрий карбонаты ерітіндісі қосылады:

тұнбаны сүзіп, кептіреді және фильтратты сульфат ионын анықтауға қолданады:

1 реакциядағы тұнбаны тұз қышқылымен өңдейді:

Барий хлоридін сұйытылған күкірт қышқылымен әрекеттестіреді:

Мырыш қосылыстары

• Медицинада мырыштың оксиді мен сульфаты қолданылады. Бастпақы шикізаты тазартылған металдық мырыш:
• Мырыш оксидін алу:
• Мырыш оксидін алудың тағы бір әдісі мырышты ауада немесе таза оттекте тотықтыру:

Мырыш қосылыстары амфотерлік қасиет көрсетеді:

• Мырыш оксиді минерал қышқыл ерітіндісінде тұз берсе, ал сілтінің артық мөлшерінде суда еритін гидрокешен түзеді:
• Мырыш оксидін кобальт нитратымен күйдіру арқылы «Ринмань жасылын» (ашық жасыл балқыма) алынады:
• Мырыш оксиді ауадағы көмір қышқылын оңай сіңіретін болғандықтан жақсылап қымталған күйде сақтайды:
• Мырыш оксиді тері ауруларында кептіргіш, дезинфекциялаушы ретінде қолданады.
• Мырыш сульфаты офтальмология, оториноларингология, урологияды антисептик ретінде қолданады.

жүктеу/скачать 0,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: