Бекітемін физика, математика және ақпараттық технологиялар факультетінің деканы Асанова Б. 2021 ж. Жалпы физика курсы модулі механика
жүктеу/скачать 3,02 Mb.
|
УМК Механика 1 курс 2021
- Бұл бет үшін навигация:
- 5-дәріс. Жұмыс және энергия
| Бақылау сұрақтары:
1. Инерциалды санақ жүйесі дегеніміз не? 2. Күш дегеніміз не? Оны қалай сипаттауға болады? 3. Ньютонның үш заңын сипаттап, ол заңдардың арасындағы байланысын табыңыз? 4. Үйкелістің физикалық мәні неде? 5. Механикалық жүйе дегеніміз не? 5-дәріс. Жұмыс және энергия Денеге тұрақты күш әсер еткенде түзу сызық бойымен S жолға ығысуы кезінде істелінетін жұмыс күш проекциясын FS ығысу модуліне көбейткенге тең , (5.1) Егер болса, Жұмыс орын ауыстыру векторы мен күш векторының көбейтіндісіне тең
Материя қозғалысы сан қилы-механикалық орын ауыстыру, дене бөлшектерінің жылулық қозғалысы, ядролық, биологиялық процестер, химиялық реакциялар т.б. Материя қозғалысының әртүрлі формасының универсалдық сандық өлшемі-энергия. Оның түрлері механикалық, ядролық, ішкі энергия. Заттар бір-бірімен үйкелгенде қызады. Механи-калық энергия ішкі энергияға айналады. Энергия түрінің ауысуы денеге әсер еткен күшке және жасалынған жұмысқа байланысты. Энгельс жұмыс деп, материя қозғалысының бір формасының екінші формасына ауысуын айтқан. Айнымалы F күші қисық сызықты траектория бойымен қозғалған денеге әсер еткенде, алдымен dS аз ығысу жолындағы dA элементар жұмысын табу керек Бір нүктеден екінші нүктеге дейінгі F күшінің жалпы жұмысын интегралдау арқылы табамыз . F күшті және құраушыларға жіктесек, (5.1) теңдеудегі жұмыс жасайтын күш тек тангенциал күш болмақ. Консервативтік күштерге─серпімділік күштері, тартылыс күштері жатады. Барлық центрлік күштер─консервативті күштер болып табылады. Серіппені созған кездегі серпімділік күш , ал оны х1-ден х2 -ге созғандағы қорытқы жұмыс
Дене бір нүктеден екінші нүктеге орын ауыстырғанда әсер ететін күш тұрақты болса, онда ол түзу сызық бойымен, ал күш айнымалы болса, дене қисық сызық бойымен қозғалады. Бірлік уақытта жасалынған жұмысты қуат деп атайды. Күштің t уақытта қандай жұмыс өндіре алатындығын анықтау үшін қуат деген физикалық шаманы енгіземіз
жүктеу/скачать 3,02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|