БИЛЕТ 16
1. Бронхоспазм кезінде қолданылатын дәрілер. Анықтау. Жіктелуі.
Қала жағдайында бронх бұлшықтардың тонусы холинергиялық нервтермен сақталады, олардың қозуы бронхоспастикалық ауруға шалдығады. Бронхтардың симпатикалық иннервациясы жоқ. Алайда бронхтарда сырттан енгізілген адреналин мен адренотроптары заттар әсер ететін иннервацияланбаған β2-адренергиялық рецепторлар бар. Β2-адренергиялық рецепторларды ынталандыру бронходилирлеуші әсермен жүреді.
Бронхоспазмдық жағдайлардың, оның ішінде бронх демикпесінің даму процесінде бронхоспазм туындататынын түрлі тіркеушіліктердің әсеріне бронхиалды гиперреактивтілік пайда болады. Оларға аллергендер, инфекция, химиялық заттар, суық ауамен ингаляция, стресс және т.б.
Бронхиалды гиперреактивтіліктің негізінде жатқан қабылдау реакциясының пайда болуында қабылдау медиаторлары деп аталатындар маңызды рөл атқарады. Олар бронхтардың эпителийінің жасуларында, мастикалық жасуларда, альвеолалардың макрофагтарында, нейтрофилдерде, эозинофилдерде, моноциттерде түлейді. Өкпеннің мастикалық жасуларында әдемі гистамин, аденозин, нейтрофилдер мен эозинофилдердің химотактикалық факторлары болады. Қабылдау процесі көп жылдан басқа делдалдардың-лейкотриендердің, простагландиндердің, тромбоксанның, тромбоциттердің белсендендіруші факторының (ПАФ) өндірісін жандандырады. Бұл заттар бронхоспастикалық асқынуға ие, бронхтың шырышты қабығының ісінін туындатады, тамырлардың өтімділігін арттырады, шырыштың қабығының лейкоциттердің инфильтрациясына әсер етеді және шырынның гиперсекрециясын тудырады. Мұнның бәрі бронхоспазмның барысын күшейтеді. Сондықтардан оларды емдеудің тактикасы жасаушы тіркеушілердің әрекеттерін жоюдан (егер белгілі болса) және бронходилататорлық терапиядан ғана емес, сонымен қатар қабылдау процесін басудан тұрады. Қолда бар деректерге сүйене отырып, бронх демікпесі мен басқа бронхоспастикалық жағдайларды емдеуге қолданатын препараттар келесі топтар түрінде ұсынылуы мүмкін.
I. Бронхты кеңейтетін құралдар (бронходилататорлар немесе бронолитиктер).
1. β2-адренергиялық рецепторларды ыдыратын заттар(салбутамол, фенотерол, тербуталин, изадрин, орципреналин сульфаттары, эпинефрин (адреналин) гидрохлориді).
2. М-антихолинергиялық заттар (атропин сульфаттары, метацин, ипратропий бромиді).
3. Миотропты әсердің спазмолитиктері (теофиллин, аминофиллин).
II. Жүктілікке қарсы және бронходилататорлық маңыздылығы бар препараттар.
1. Стероидты қабынға қарсы препараттар (гидрокортизон, дексаметазон, триамцинолон, беклометазон).
2. Аллергияға қарсы агенттер (кромолин натрий, кетотифен).
3. Лейкотриен жүйесіне әсер ететін агенттер.
A. Лейкотриен биосинтезінің ингибиторлары (5-липоксигеназа ингибиторлары) (зилейтон).
B. Лейкотриен рецепторларының блокаторлары (зафирлукаст, монтелукаст).
Бронходилататорлар тобынан β 2-адренергиялық рецепторларды жасауды заттар үлкен қызығушылық тудырады.
2. Ауызша қабылдау үшін 6 эуфиллин ұнтағын (Euphyllinum) 0,15 жазыңыз.
Rp.: "Euphyllinum" 0.15 немесе pul. Aminophyllini 0,15
M., f. pulvis
D.t.d. № 6
S. Ересектерге ішке, тамақтан кейін күніне 2-3 рет 1-2 таблеткадан
Достарыңызбен бөлісу: |