Білім беру бағдарламасы «Білім» топтарына арналған Құрастырған: Есенова С. Н оқытушы, психология магистрі
жүктеу/скачать 0,89 Mb.
|
Психология силлабус copy-1 (4)
Мінез бітістеріӨмір жолы мен әректінің сипаты түрліше болатындықтан, адамның мінез бітістерінде басқа біреуде қайталанбайтын жеке ерекшелік көптеп кездесіп отырады. Оған қоса, адамдарда өзі өмір сүріп отырған қоғамның ерекшеліктеріне байланысты қалыптасқан, көпшілікке ортақ мінездері де болады. Сондықтан бір адамның мінезі жөнінде сөз болғанда мінездің дара және типтік бітістерін қоса еске алып отырған жөн. Типтік мінездер- белгілі тарихи-қоғамдық жағдайлардың нәтижесі. Типтік мінезден әр адамның ұлттық, кәсіптік және жас ерекшелігіне байланысты өзгешеліктері де байқалып отырады. Адамның сансыз мінез бітістерінің кейбірін белгілі топтарға жинақтауға болады: адамның басқалармен қатынасын білдіретін мінез бітістері кіреді: коллективизм, гуманизм, қайырымдылық, үйісектік, адалдық және оларға қарама-қарсы жекешілдік, қатігездік, тұйықтық, зымияндық т.б. адамның өз ісіне, еңбегіне қатынасын білдіретін мінез бітістері: еңбек сүйгіштік, құнттылық, инициативалық, - салақтық, тиянақсыздық, кертартпалық, т.б. бітістер кіреді. адамның өзіне-өзі қатынасын білдіретін мінез сипаттары да осы топтың негізгісі, оларға: кішіпейілдік, қарапайымдылық, өзін-өзі сынай алу, талап қоя білушілік, - өр көкіректік, мақтаншақтық, жасқаншақтық, т.бт жатады. Адамның өзін-өзі меңгере алу қабілетіне орай қалыптасқан өзгешеліктерін құрайтын мінез бітімдері: бұл топты мінездің еріктік сапалары немесе мінездің жотасы деп атайды. Мінездің еріктік сапаларының өзі күшті және әлсіз, яғни нашар мінез болып екіге бөлінеді.Күшті мінезге – мақсатқа талпынғыштық, дербестілік, тоқтамға келгіштік, батылдық, шыдамдылық, тәртіптілік, жинақтылық, ерлік т.б. жатса, әлсіз мінезге – негативизм (теріс), иланғыштық, қыңырлық, ұстамсыздық, жүрексіздік, т.б. кіреді. Мінез, сонымен бірге, жеңілтек, мінезсіз, сотқар, тентек, бейбастық, итмінез т.б. түрлерге бөлінеді. жүктеу/скачать 0,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|