Сабақ: Шона Смаханұлы «Тәкаппар» Мектеп: «№4 орта мектеп»

Әдеби тілде дұрыс сөйлеу, сауатты жаза білуге үйрену.

Мақтау- біреудің істеген ісін,еңбегіне берілген жоғары баға.

Даттау-ғайбаттау,жамандау,өсектеу.

Тулады-толқын ату, толқынның тасуы, буырқануы.

Тәкаппар-өркөкірек, менмен, өз құнын білетін, өрмінезді.

Өңеш-ас қорыту мүшесі. Ас, тағам жүретін жол.

Желбезек- балық, шаян сияқты су хайуанаттарының тыныс алатын мүшесі.

Ыршыды-шұғыл секіру, қарғып кету.

Мысалда не туралы айтылған ?

Балық не деп мақтанды

• 
  Мысалдың авторы Ш. Смаханұлы жайлы біледі.
  
• 
  Мысалдың басқа шығармалардан айырмашылығын түсінеді.
  
• 
  Мысал желісі бойынша адамның бойындағы жақсы –жаман қасиеттерді анықтайды.
  

1,2,3-сынып іші тып-тыныш,

Жалқаулықты тастаймыз,

Біз сабақты бастаймыз!

Мақсатымыз - білім алу
Міндетіміз – еңбек ету
- Жақсы рахмет, балалар! Еңбектеніп, мақсаттарыңа жететіндеріңе сенімдімін.

- Сабақ барысында белсенділік танытқан оқушыларға балық таратамын. Сабақ соңында жинаған балық сандарына сәйкес бағаланасыздар. Егер:

3 балық жинасаңыз- «3»

4 балық жинасаңыз- «4»

5 балық жинасаңыз- «5» баға аласыздар.
Алдыңғы оқу (үй тапсырмасын сұрау)

- Балалар, өткен сабақта адам бойында кездесетін қандай қасиетпен таныстық?

- Ол жақсы қасиетке жата ма?

- Дұрыс айтасыңдар

Ендеше,«Даңғой» мысалы бойынша үйге берілген тапсырма үш қатарға үш түрлі болатын.

1. 
   «Кір жаятын жіп»
   

- Достарымызды бағалайық.

2. Даңғой қияр кейпінде болу. Яғни, шағын көрініс.

- Достарымызды бағалайық.

3. «Даңғой» мысалын рөлге бөліп, мәнерлеп оқу.

Достарымызды бағалайық.

1.-Даңғой мысалының авторы кім?

2. Өлеңді неге мысал өлең дейміз?

3. «Даңғой» өлеңінің басты кейіпкерін ата. Одан үлгі алар ма едің?

4. Осы мысалда қандай қасиет, әдет сыналған?

5.Қияр не деп мақтанды?

6.Мақтаншақтық қандай әдет?

7. Қияр қандай күйге ұшырады?

- Балалар, біздің арамызда осындай даңғой балалар бар ма? Дұрыс, балалар. Ондай қасиеттерден аулақ болуға тырысайық.

- Жарайсыңдар, үй тапсырмасына жақсы дайындықпен келіпсіңдер!

Даңғой,

- Жоқ

2- қатар.

Шағын сахналық көрініс көрсетеді.

3-қатар.

Мәнерлеп рөлге бөліп көрсетеді.

Оқушының мүмкін жауаптары

Жеке, шағын топпен жұмыс

Шағын көрме

Суреттер

Слайд
Доп

- Балалар, экранға назар аударайық /Өзімшіл көк сарай/ бейне үзінді көрсету.

- Ал, балалар кейіпкерлерге мінездеме беріңдерші

- Көк сарайдың әрекеті туралы не айтар едіңдер?

- Осы қасиеттердің бәрін жиыстырып бір сөзбен қалай айтамыз?

-Жарайсыңдар, тәкаппар.

- Өте жақсы. Олай болса, бүгін адамның тағы бір қасиеті туралы әңгіме өрбітеді екенбіз. Бүгінгі тақырыбымыз Шона Смаханұлының «Тәкаппар» мысал өлеңі.

- Бүгінгі сабақта алдымызға қандай мақсат қоямыз? Қалай ойлайсыңдар, нені үйренеміз?

-Жақсы, рахмет. Ендеше автормен жақынырақ таныс болайық.

Шона Смаханұлы –қазақ ақыны, сықақшы, соғыс ардагері. 1924/1988/ жылы Жамбыл облысы, Талас ауданында дүниеге келген. Ол « Мектеп баспасында», «Қазақстан мұғалім» газетінде, «Ара» журналында жұмыс істеді.

Шона Смаханұлы- атақты сықақшы. Шона Смаханұлы балаларға арнап көптеген кітаптар жазған және әндер жазған. Атамыздың мысал өлең жазудағы негізгі мақсатын өз аузынан естіп көрейік. Бейне жазбаға назар аударайық. /Видеосын көрсету/

• 
  Атамыздың негізгі мақсаты қандай екен?
  
• 
  
  

- Өзінің артынан бізге мұраға қалдырған «Тәкаппар» өлеңімен жақынырақ таныс болайық, балалар.

Оқулықпен жұмыс. (154 бет) «Тәкаппар» мысал өлеңін оқып, танысу.

Кімге қалай ыңғайлы, еркін отырып өлеңді түсініп бір қайтара оқып шығыңыздар. 1 мин уақыт беремін.

• 
  Жақсы рахмет, уақыт аяқталды, бәріміз бері қараймыз.
  

• 
  Неше шумақ екен?
  
• 
  Неге өлең деп атаймыз?
  
• 
  Ақынның берген өлеңін қара сөзбен қалай жеткізер едіңдер?
  
• 
  Мысалдағы басты кейіпкерді ата?
  
• 
  Ал балықтың басқа тілде қалай айтылатынын білеміз бе?
  
• 
  Балық-рыба-fish
  
• 
  Балық қалай мақтанды?
  
• 
  Балықтың әрекетін қалай түсіндіңдер?
  
• 
  Жарайсыңдар, өте жақсы!
  

4. 
   Қолдану
   

- Олай болса, балалар, кестемен жұмыс жасап жіберейік./3 мин/

Ш. Смаханұлы «Тәкаппар»

Тақырыбы:

Авторы:

Дереккөз:

Не білдім?

Не қызық?

Жаңа сөздер

Не түйдім?

2-3 оқушыдан сұраймын.

- Жарайсыңдар, өте жақсы!

- Жауаптары ұнаса қол соғып, қолпаштап отырамыз.

- Сіздерге бүгінгі мысал өлең бойынша сөздік дайындап алып келдім. Үйден әдемілеп дәптерімізге жазып келеміз.

Сергіту сәті

Шаршаған болармыз, кішкене сергіп алайық.

Балалар, қолдарымызға қолшатырларымызды алайық, ұқыпты бір- бірімізге кедергі жасамай дайындала қалайық. Мен сіздерге адам бойындағы жағымды-жағымсыз қасиеттерді атаймын. Егер жақсы қасиет айтылса қолшатырды қолданбаймыз, егерде адам бойындағы жағымсыз қасиет аталса қолшатырмен қорғанамыз.

- Дайынбыз ба?! Ендеше, іске сәт!

- Адамгершілік, мақтаншақ, әдептілік, еріншек, әділдік, жалқаулық, сыпайылық, өркөкірек, ізеттілік , тәкаппар, жомарттық, өсекшіл, батылдық, шыншылдық, даңғой, талапшыл, қанағатшыл, батыл, қайырымды, қайсар.

- Жарайсыңдар! Жағымсыз қасиеттерден бүгін қалай қорғансаңдар, болашақта да осылай қорғанып жүріңдер. 

Шығарманың негізгі идеясын түсінеміз; автор туралы мағлұмат аламыз; ойымызды еркін жеткіземіз; мәнерлеп оқимыз.

Оқушының мүмкін жауабы.

Өлеңді оқиды.

• 
  5 шумақ
  
• 
  Себебі, өлең жолдарында ұйқас бар. Шона атамыз өлеңінің бірініші жолы мен екінші жолы, үшінші жолы мен төртінші жолы ұйқастырыпты.
  

• 
  Балық
  
• 
  Бір күні балық әбден мақтанды. Ол теңізді жамандады, өзінің сусыз – ақ өмір сүре алатынын айтты.
  
• 
  Ақымақ, мақтаншақ, өркөкірек, тәкаппар.
  

Оқушының мүмкін жауаптары

Сергіту сәтін бірге орындайды. Жақсы қасиет айтылса қолшатырды қолданбайды,адам бойындағы жағымсыз қасиет аталса қолшатырмен қорғанады.

ВЕНН диаграммасымен жұмыс істейді

Жекелей жұмыс

Ұжымдық жұмыс

Шағын топпен жұмыс

Видео көрсету

Оқулық

«Мәтінмен жұмыс алгоритмі» кестесі

Қолшатыр

Венн диаграммасы

1. 
   Мысал қара сөзбен жазыла ма?
   
2. 
   Мысалдағы кейіпкерлер шын мәнінде сөйлей ма?
   
3. 
   Жағымсыз қасиеттерді сынап мінеуге арналған шығарманы мысал дей аламыз ба?
   

• 
  Мақсатымыз қандай еді?
  
• 
  Мақсатқа жеттік пе?
  

• 
  Иә
  
• 
  Жоқ
  
• 
  Иә
  

Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма?

Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?

Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:
Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?