Масақфузариозы.Қоздырғыштары–Fusarium тектісаңырауқұлақтар (Deuteromycetesкласы, Hyphomycetales ќатары). Ылғалдылықмолболғандажаппайтаралады.
Бидайдәні сүттеніппісебастағандабілініп, толықпіскенгедейінөседі. Аурудыңнағызжәнеөзгергентүрлеріболады. Біріншіжағдайдазақымданғанжердеақнемесеақшыл-қызғылтмицелийтүзіліп, масақтардыңқабыршақтарытүссізденеді. Залалданғандәндертүсінөзгертеді. Ұрықтың, жырашықтың айналасында, дәнніңсыртындасаңырауқұлақмицелийідамыпөңезденеді. Екіншіжағдайдабірыңғайтүссізденунемесеқабыршақтардың қоңырлануы, сызықбелгілердің, жиектелгендақтардыңболуымүмкіннемесесыртқыбелгілердіңмүлдемболмауыдамүмкін.
Залалданғандәндіпайдалануадамжәнежануарларүшінқауіпті, бірқатараурулардытуғызады. Дәнсолып, өнімділігітөмендейді. Ауружелдің, жаңбырдың, жәндіктердіңкөмегіментарайды.
Өсімдікқалдықтарында, тұқымда, топырақтасаңырауқұлақтыңжіпшумаѓымен конидияларықыстайды.
Күресушаралары: ауыспалыегістіпайдалану; себумерзіміменсебумөлшерлерінсақтау; тұқымдытазалау; жылыауаменжылытужәне«Тізімге...»сәйкесфунгицидтермендәрілеу.
Зәйтүнзеңі. Қоздырғыштары: Cladosporium herbarum L. (Deuteromycetesкласы,Hyphomycetalesќатары). Жаппайтаралған, дамуынасалқын,сыздыауа-райықолайлы. Бидайменарпанызалалдайды.
Ұзақ, сыздыауа-райыжағдайындапіскенмасақтарда, масаққабыршақтарымендәнде, оныңұрықбөлігіндеөңезденгенқарадақтарпайдаболады. Масаққабыршақтарындаашық, зәйтүн-қоңыртүстібарқытсияқтызат түзіледі. Ауружапырақтарменсабақтардадазәйтүн-қаратүсті, барқытсияқтыөңезтүріндебілінеді. Қоздырғыш өсімдікқалдықтарында, дәндердесақталады.
Күреушаралары: септориоздыжоятынфунгицидтерзәйтүнзеңінедеәсеретеді.
Қараұрық.Қоздырғыштары: Bipolaris sorokiniana (Sacc), Shoem (Drechslera teres, Helmintosporium sativum), Alternaria alternata (Fr.) Keisl, (A. tenius) (Deuteromycetesкласы, Hyphomycetalesќатары). Ауружаппайтаралған.
Гельминтоспориозтұқымдызақымдап, олардыңегіссапасынтөмендетеді. Саңырауқұлақ перикарпта, эндоспермдажәнеұрықтадамиды. Зақымданғандәнсолыпқалады. Bipolaris sorokinianaдәнніңұрығыныңмаңайынқарайтыпжібереді. Мұндайдәнніңөсукүшітөменболады. Зақымданғандәннендамығанөсімдіктертамыршірігіменауырады. Alternaria alternata (Fr.) Keisl, (A. tenius)дәнқабығын, эндоспермдіжәнеалейрондықабаттызақымдайды.
Ауруғажоғарыауаылғалдылығы (95-97%) мен22-26° Стемпература қолайлы.
Күресушаралары: ауыспалыегістіпайдалану; тұқымдысебумерзіміменсебумөлшерінсақтау; тұқымдытазарту;оныауаменжылытужәне«Тізім....»бойынша фунгицидтердіпайдаланыпдәрілеуқажет.
Дәндідақылдардыңқуыршақтануы. Қоздырғышы Siberian oats mosais virus вирусы. Бидайды, арпаны, тарыныжәнежүгерінізалалдайды.
Ауруөсімдіктердіңөсуітежеледі, жапырақтарымозайкаланып, тамырлары әлсірейді. Түптенуденбұрынзақымданғандаөсімдікаласаболыпөседідекөпсабақтанады. Гүлшоқтарыдамымайды, масақболмайды. Ауружабайыдәндідақылдардыңқыстайтынмүшелерінде, қарацикадканыңдернәсілініңденесіндесақталады. Аурудыңдамуынаауыспалыегістісақтамау, күздікдақылдардыжаздықдақылдарданалысегутәртібінбұзу, цикадалардыңболуыықпалетеді.
Бидайдыңжолақмозаикасы. ҚоздырғышыWheat striate mosaic вирусы. Жаппайтаралған. Бидайды, сұлыны, жүгеріні, тарыны қатты, аларпанышамалызалалдайды.
Жапырақта, оныңторларынапараллельорналасқанашық-жасылтүстісызықшалар, жолақдақтарпайдаболады. Өсімдіктіңбойыаласа, масағытолықтайнемесежартылайстерильді, алдәндерісолғынболады. Тұқымжәнетопырақарқылывирустарамайды. Вирусбірөсімдіктенекіншісінемеханикалықзақымданукезіндежұғады, таратушыларыкенелерменбітелер. Қоздырғыштаратушыларда, арамшөптерде, қодыраңдасақталады.
Достарыңызбен бөлісу: |