HNO3
(диссоциациясы)
|
АІ(NO3)3
(диссоциациясы)
|
AI(ОН)3
(диссоциациясы)
|
BaCI2
(диссоциациясы)
|
H2SO4
(диссоциациясы)
|
Ең ауыр металл
|
Н+ + NO-3
|
АІ3++ 3NO-3
|
AI3++3ОН-
|
Ba2++2CI-
|
2H+ + SO42-
|
Осмий
|
KNO3
(диссоциациясы)
|
ZnCO3
(диссоциациясы)
|
NaHCO3
(диссоциациясы)
|
CaSO4
(диссоциациясы)
|
Ең қатты металл
|
Ең жеңіл металл
|
К+ + NO-3
|
Zn2++CO2-3
|
Na++H++CO2-3
|
Ca2++SO2-4
|
Хром
|
Литий
|
КОН
(диссоциациясы)
|
Na2CO3
(диссоциациясы)
|
NaCI
(диссоциациясы)
|
H2SO3
(диссоциациясы)
|
Ең қиын
балқитын металл
|
Ең иілімді металл
|
К+ + ОН-
|
2Na+ + CO2-3
|
Na++CI-
|
2H+ + SO32-
|
Вольфрам
|
Алтын
|
І бастаушы: Химия – жыр, әніміз, шаттанамыз,
Табысын пайдаланып, мақтанамыз.
Кең байтақ кенге толы Қазақстан
Қойнауы алтын – күміс, жатқан аңыз.
Төртінші кезең Жарнама «Химия айналамызда» Әр топқа 2 минут уақыт беріледі.
Тұрмыста қолданылатын әр түрлі заттардың біреуіне химиялық құрамын, қолданылуын жарнамалайды.
ІІ бастаушы: Ойхой, шіркін, мына заман аламан,
Аламанға шын жүйріктер жараған.
Дода жарып, алға шыққан ерекше
Еңбегіңді біз ерлікке балаған.
Келесі кезең «Топ басшыларының сайысы» Ортаға әр топтың топ басшыларын шақырамыз. Әр топ басшысына бөлек-бөлек лездік сұрақтар оқылады. 30 секундта 10 сұрақты тыңдап, жауап беріп үлгеруі керек. Қойылған сұрақтың жауабын білмесе «келесі» деген сөзді айту арқылы келесі сұрақты тыңдауына болады.
1-капитанға
1. Сулы ертінділері, балқымалары электр тогын өткізетін заттар (Электролиттер)
2. Зарядталған атомдар немесе атомдар тобы (ион)
3. Оң зарядталған иондар (катион)
4. Күкірт қандай валенттіліктер көрсете алады? (ІІ, ІҮ, ҮІ)
5. Өткір иісті, ауадан 2 есе жеңіл, тұншықтырғыш газ, 200С – та 0,85 МПа қысымда сұйылады (аммиак)
6. Азот қышқылының тұздары қалай аталады? (нитраттар)
7. Жылу, электр тогын өткізгіш, жылтыры бар, иілімді заттар (металдар)
8. Ең қиын балқитын металл (Вольфрам)
9. Заттың көрінбейтін ең кіші бөлшегі (атом)
10. ІІ топтың негізгі топшасының элементтері (сілтілік жер металдар)
2-капитанға
1. Сулы ертінділері немесе балқымалары электр тогын өткізбейтін заттар (бейэлектролиттер)
2. Диссоциацияланғанда гидроксотоп иондарын бөліп шығаратын заттар (негіздер)
3. Теріс зарядталған иондар (аниондар)
4. Күкірт қышқылының формуласы ( Н2SО4)
5. Азоттың маңызды оксиді (NO2)
6. Көміртектің аллотропиялық түр өзгерістері (графит, алмаз)
7. Ең ауыр металл (осмий)
8. Сұйық металл (сынап)
9. Қазақстанның кендер картасын жасаған ғалым (Қ.И.Сәтбаев)
10. Қышқыл, сілті ертінділерінде түсін өзгертетін заттар (индикатор)
3-капитанға
1. Электролиттердің иондарға ыдырау процесі (диссоциация)
2. Диссоциацияланған кезде сутек иондарын бөліп шығаратын заттар (қышқылдар)
3. Тұздардың сумен алмасу реакциясына түсуі (гидролиз)
4. Күкірт (ҮІ) оксидінің формуласы (SO3)
5. HNO3 қандай заттың формуласы (азот қышқылы)
6. Ортофосфор қышқылының формуласы ( Н3РО4 )
7. Ең жеңіл металл (литий)
8. Электр тогын күшті өткізетін металдар ( күміс, мыс, алюминий )
9. Металдардың сыртқы электрон қабатында қанша электрон бола алады? (1-3)
10. Химиялық реакциялардың жылдамдығын арттыратын, реакция соңында жұмсалмай қалатын заттар ( катализаторлар)
4-капитанға
1. Электролиттік диссоциациялану теориясын кім ашты? (С.Аррениус)
2. Диссоциацияланған молекулалар санының ертіндідегі жалпы молекулалар санына қатынасы (диссоциациялану дәрежесі)
3. Күкірттің аллотропиялық түр өзгерістері (кристалдық, аморфты)
4. Бұл элемент ауа құрамында 78% болады (азот)
5. Күкірт қышқылының тұздары қалай аталады (сульфаттар)
6. Кәдімгі құмның формуласы қандай? (SiO2)
7. Ең қатты металл (хром)
8. Қоршаған орта әсерінен металдардың бүлінуі (коррозия)
9. І топтың негізгі топшасының элементтері (сілтілік металдар)
10. Реакция кезінде сіңірілетін немесе бөлінетін жылу мөлшері (жылу эффектісі)
І бастаушы: Жұлдызды боп туғандар аз өмірде,
Болғанымен әркімнің де көңлінде.
Дарындылық адамзатқа жарасқан,
Ұтып алған алқа тұрса өңірде
«Білімді мыңды жығар» кешінің қорытындысын айту үшін сөз қазылар алқасына беріледі. (Әділ қазылар құттықтап болғаннан кейін)
ІІ бастаушы: Құтты болсын ұтып алған бас бәйге,
Сіздер үшін бұл әлі де жас бәйге.
Алла оңдап, халқың қолдап әрқашан
Ала берің жарыс сайын бас бәйге, - деп бүгінгі жеңімпаздарды құттықтаймыз.
ӘН: «Өркенде, шалқы химия» («Ұстазым» әнінің әуенімен)
Өркенде, шалқы химия
1. Химия- жыр әніміз, шаттанамыз,
Табысын пайдаланып, мақтанамыз.
Кең байтақ кенге толы – Қазақстан
Қойнауы алтын-күміс, жатқан аңыз
Жайна да гүлден жер, қия,
Көңілге шабыт-нұр құя
Беделің артып өркенде
Аймақты қамтып химия,
Өркенде, шалқы химия!
2. Химия – ел ырысы, ғасыр үні,
Ғылымға қазіргі зор басын иді.
Талай жыл адамзатқа жұмбақ болған
Ашылды табиғаттың жасырыны
Жайна да гүлден жер, қия,
Көңілге шабыт-нұр құя
Молшылық көзі-химия
Апат та өзі - химия,
Тылсым ғылым бұл - химия!
3. Тыңайтқыш молайған соң ауылымда,
Дән өсті туған өлке сауырында.
Ішсең –ас, кисең – киім, үй жиһазы
Химия дәру болған сауығуға.
Иіткен тас, саз, құмды да,
Сенен зор, өктем туды ма?
Соғысқа сорға, қатерлі жолға
Жұмсалмасын химия
Жұмсалмасын химия
Жайна да гүлден жер, қия,
Көңілге шабыт-нұр құя
Беделің артып өркенде
Аймақты қамтып химия.
І бастаушы: Бүгінгі химиялық кешіміз осымен аяқталды,
ІІ бастаушы: Келесі кездескенше аман-сау болыңыздар!
Достарыңызбен бөлісу: |