«Биология» мамандығы үшін Құрастырғандар
IX. Құртқашаш тұқымдасы. Iridacea Lindl
жүктеу/скачать 181,53 Kb.
|
7fdfac23-3305-11e3-9d7d-f6d299da70eeБОЛМЕ ОСИМДИКТЕРИ УМКД
- Бұл бет үшін навигация:
- 2. Баршынгүл – Гладиолус – Gladiolus
| IX. Құртқашаш тұқымдасы. Iridacea Lindl.
Касатиковые. 1. Құртқашаш – Ирис - Iris Отаны – Қиыр Шығыс, Жапония, Корея. Бақта өсіріледі. Сәуірде көктеп, мамырдың ортасы мен маусымның үшінші онкүндігі аралығында гүлдейді. Гүлдеу ұзақтығы 30-35 күн. (ерте пісетіндер 15-20 мамыр, кеш пісетіндер 1-50маусым). Гүлдерінің түсі алуан түрлі: бір немесе екі түсті болады – ақ, ақшылқоңыр, сары, көгілдір, көк, күлгінкөк, кейде күтелерінің жиегі басқа түспен көмкерілуі мүмкін. Өсімдік мөлшері сортына сәйкес 8 – 14 см аралығында өзгеріп отырады. Гүлшоғырының биіктігі 34 – 45 см. Барлық сорттары жеміс бере бермейді. Тамыр сабақтарын бөлу арқылы көбейтеді. 4 – 5 жылдар түптері қосылады, 7 - 8 жылдан кейін сәндік сапалылығы төмендеп қайда отырғызуды қажет етеді. Жарық сүйгіш өсімдік болғанымен көлеңкелі жерлерде өсе береді. Қыста жабуды қажет етеді. Жол жиегі мен газондарда отырғызуға, көпжылдық және сәндік бұталы өсімдіктермен аралас отырғызуға болады. 2. Баршынгүл – Гладиолус – Gladiolus Бақта өсетін гибридінің сәйкес түрлерінің отаны Солтүстік және Оңтүстік Африка, Еуропа және Батыс Азия. Көпжылдық өсімдік, топырақта қыстамайды. Олардың барлық түрлерінің жалпы гүлдеу ұзақтығы 75 – 80 күн. Сорттары гүлдеу мерзіміне қарай үш топқа бөлінеді; ерте (отырғызғаннан соң 60 – 70 күннен соң), орташа (71 –80 күннен соң) және кеш (81-100 күннен соң) гүлдейтін. Әр түрлі сорттарында бір гүлшоғырының гүлдеу ұзақтығы 7 – 8 күннен 21 күнге дейін, ал бір гүлінікі – 2 – 5 күн. Гүлдерінің диаметрі 7 – 21 см, ұзындығы 30 – 65 см, масақ тәрізді гүлшоғырына 10 – 23 дейін орналасқан. Баршынгүл сорттарының гүлдері түсіне қарай әр алуан: ақ пен ақшыл қызғылт түстен күңгірт қызылға дейін, ақшыл сарыдан сарғыш түске дейін, ақшыыл сия көктен қою сиякөкке дейін. Өсімдіктің биіктігі 70 – 153 см. Жапырақтарының ұзындығы 50 – 100 см, ені 1,5 – 6 см. Баршынгүл тұқымдары отырғызғаннан кейін 80 – 140 күннен кейін пісе бастайды. Кеш гүлдейтін түрлері, піскен тұқым бермейді. Баршынгүлдің әр түрлі сорттарының түйнекпиязшықтары мөлшеріне, салмағына және түсіне қарай әр түрлі. Максималды диометрі 3,5 – 8,1 см дейн кездеседі. Түйнек пиязшықтарының биіктігі 1,7 – 3,8 см, салмағы 13 - 118 г дейін. Гүлдерінің түсі мен түйнекпиязшықтарының түстері сәйкес келе бермейді, бірақ ақшыл түсті гүлдері бар сорттарының түйнекпиязшықтары күңгірт түсті болмайды. Түйнекпиязшықтарының біздің климаттық жағдайдағы өмір сүру мерзімі 6 – 7 жыл. Сондықтан түйнекпиязшықтарын үнемі жас түйнекпиязшықтарымен толықтырып отыруы қажет. Әр түрлі сорттарындағы гүлдерінің мөлшері ұсақ 7–8 см, орташа 10 – 12 см, ірі 13 – 14 см өте ірі 14 см-ден жоғары. жүктеу/скачать 181,53 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|