Байланысты: 759cd937-3317-11e3-9d7d-f6d299da70eeЭволюционное учение УМКД
Генетикалық гомеостаз Кез-келген биологиялық системаның мейлі клетка, организм, биологиялық семья немесе тұтас генетикалық популяция болсын өзінің адаптивтік механизмі болады. Соның көмегімен олар тіршілігін сақтап отырады.
Популяцияның сыртқы орта факторлары әсерінен өзінің генетикалық құрылымын сақтау қабілетін генетикалық гомеостаз дейді. Бұл ұғымды ең алғаш қалыптастырған С.С Четвериков (1926 ж).
Генетикалық гомеостаз механизимдеріне Харди-Вайнберг формуласына сәйкес популяциядағы түрлі генетиптік тепе-теңдік қалыпта сақталуы, мутациялық процестің белгілі бір бағытқа және белгілі бір қарқынмен жүретіндігі жатады.
Популяцияда мутациямөлшерінің көп болуы тұқым қуалайтын өзгергіштіктің резервін жасайды. Бірақ, мутация көбінесе рацессивті гендерде болатындықтан популяция өзгеріске тез бейімделе алады. Соған байланысты гетерозиготалардың, гомозиготаларға қарағанда тіршілік қабілеті жоғары болып келеді.
Бірақ популяциядан әртүрлі генетикалық формалардың шығуын полиморфизм деп атайды. Н.В Тимофеев- Ресовский мен Я.Я Лус деген оқымыстылар ұзақ жылдар бойы хан қызы жәндігінің қанатының үсті қызыл және қара дарақтардан тұратын полиморфты популяциясына зерттеу жүргізді. Сонда бұл популяцияда жыл сайын бір ғана жағдай байқалған, күзде қоңыздардың көпшілігі қара, қыстап шыққанан кейін қызыл түске айналып отырған. Бұл популяцияда полиморфизмнің болатындығын көрсетеді.
Сөйтіп, полиморфизм популяцияның бір система ретінде сақталып тұруын қамтамасыз ететін механизм болып есептеледі. Сондықтан оны эволюция барысында қалыптасқан генетикалық гомеостаздың көрінісі деп айтуға болады.
Қолданылған әдебиеттер:
Шмальгаузен И.И. Проблемы дарвинизма, Л,1969 г.