В бөлімі
16. 1-суретте тістің құрылысы бейнеленген. Суретті пайдаланып төмендегі cұрақтарға жауап беріңіз.
16. 1-сурет
[а] Адамда сүтқоректілер сияқты күрек тіс, кіші азу тіс, үлкен азу тістер болып бөлінеді. Осы аталған тістердің санын көрсетіңіз:
1. күрек тіс_____________
2. кіші азу тіс____________
3. үлкен азу тіс___________
[3]
16 (b) Асқорыту жүйесіндегі ұйқы безінің негізгі қызметін атап көрсетіңіз:
1-_______________
2-_______________
[2]
16[c] Тістің кариесін сақтау үшін кандай гигиеналық ережелерді сақтау керек?
[2]
17. [а] Төменде келтірілген сөйлемнің жалғасын табыңыздар:
1. Ұрықтанбаған жұмыртқа жаусшасы бөліне бастайды, егер ағза
__________________________________________________________________
2. Ағзаларда көбеюінде ұрықтанған зигота бөліне бастайды.
[2]
17 [b].Эмбрион қабаттары беріген, оған сай келетін мүшелерді орналастырыңыз
1. Эктодерма . 2 Мезодерма 3. Энтодерма
а)тері, b)жүрек-қан тамыр жүйесі, c)бұлщықеттер, d)өкпе, e)ми, f)көз, g)бауыр, h)құлақ, i)асқазан, j)жұлын, k)гипофиз, l)сүйектер, m)тимус, o)бронхилер, p)бүйрек
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
[3]
17[с].Жануарлар әлемінің қай тұқымдасы өкілдерінде ұрық жолдас болады
__________________________________________________________________
[1]
[d].Бүкіл дүниежүзілік денсаулықты сақтау ұйымы дәрігерлері егер жүкті әйел алкаголь өнімдерін пайдалану салдары жайлы қандай пікір білдірді?
____________________________________________________________________________________________________________________________________
[2]
18 [а] Суретте хромосоманың құрылысы бейнеленген. Хромосоманың ДНҚ және нәруыздан тұратын негізгі құрам бөлігі қалай аталады?
[1]
18[b].Мендель тәжірибесі негізінде моногибридті шағылыстыру бойынша берілген есептен пайдаланып рецессивті және доминантты гендер, фенотип ,генотип бегілеріне сипаттама беріңіздер.
[3]
18 [с]. Талдаушы шағылыстыру сырттай көрінбейтін рессесивті аллельдердің болуын анықтауғы мүмкіндік береді. Талдауда аталықтың генеотипі рецессивті гомозиготалы генотипте алынады, аталықтың генотипін көрсетіңіз;
А) АА
B)Аа
C)аа
D)АВ [2]
19 [а] Құрлық пен су экожүйесі компоненттерін +,- белгісі арқылы ажыратыңыз
Түрлері
|
Құрлық экожүйесі
|
Су экожүйесі
|
Планктондар
|
|
|
Ашықтұқымдылар
|
|
|
Цианобактериялар
|
|
|
тропиктік ормандар
|
|
|
тұяқты жануарлар
|
|
|
Балдырлар
|
|
|
Құстар
|
|
|
[2]
19[b].Адам еңбегімен жасалған экожүйелерді агроценоздар деп атайды.
Берілген экожүйе компоненттері арасынан агроценоздарды бөліп көрсетіңіз:
1.Таулы аймақтар, 2. Темір жолдар, 3. кеніштер, 4.теңіздер, 5. шахталар, 6.орман,7. шөлейт, 8.мұнай құбырлары, 9.қалалар мен елді мекендер, 10.жазықтар, 11.автомобиль жолдары, 12.егістіктер
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
[2]
20. [а] Жасуша- тірі ағзаның өлшем бірлігі. Жасушалардан мүшелер, мүшелерден мүшелер жүйесі түзіледі. Төменде келтірілген мүшелер жүйесіне сай келетін мүшелерді ретімен жазыңыз:
1. Тыныс алу жүйесі:
2. Асқорыту мүшелер жүйесі:
[2]
20[b]. А суретте жүйке жүйесінің қай түрінің көлденең кескіні көрсетілген. Оның бір қызметін атап көрсетіңіз
[2]
20[с]. Суретте Ә әріпімен белгіленген бөлікті сипатап беріңіз
Дендрит______________
Нейрон денесі __________[2
20[d]. Суреттен 1 және 5 номерімен көрсетілген бөліктер рефлекстік доғаның қай бөлігіне жатады?
А. Жүйке ұштары- рецепторлар
В. орталыққа тебетін сезгіш нейрондар
С. Орталық жүйке жүйесі –ми мен жұлын
Д. Орталықтан тебетін қозғалтқыш нейрондар
Е.Тері бұлшықеттер бездер [2] 20[e]. Тыныс алу мен тыныс шығару бойынша нейрогуморальдық реттелудің механизмі келтірілген пікірді аяқтаңыз:
1. Тыныс алу және тыныс шығару орталығы орналасқан_____________
2. Тыныс алуды жиілететін гормондар____________________________
3. хеморецепторлар СО2 мөлшерін _____________________________ _[2]
[2]
Балл қою кестесі
Сұрақ
|
Жауап
|
Балл
|
1
|
D
|
1
|
2
|
С
|
1
|
3
|
D
|
1
|
4
|
B
|
1
|
5
|
D
|
1
|
6
|
C
|
1
|
7
|
B
|
1
|
8
|
В
|
1
|
9
|
D
|
1
|
10
|
D
|
1
|
11
|
D
|
1
|
12
|
A
|
1
|
13
|
C
|
1
|
14
|
В
|
1
|
15
|
D
|
1
|
16 [a]
|
Күрек тістер – 8
Кіші азу тістер – 8
Үлкен азу тістер – 12
|
[3]
|
16[b]
|
1-липаза ферментін бөледі
2 - липаза липидтерді, глицерин мен май қышқылдарына ыдыратады
|
[2]
|
16[c]
|
Тамақ ішіп болған соң тісті щеткамен тазалау, қатты заттарды,мысалы жаңғақ, мұз , конфет және т.б. тістемеу.Ыстық тамақтан кейін суық суды пайдаланбау.
|
[2]
|
17[a]
|
Ұрықтанбаған жұмыртқа жаусшасы бөліне бастайды, егер ағза партагенез жолымен түзілген болса;
Ағзаларда көбеюінде ұрықтанған зигота митоз жолымен бөліне бастайды
|
[2]
|
17[b]
|
Эмбрион қабаттары беріген, оған сай келетін мүшелерді орналастырыңыз
1.a) e) f) h) j)
2.b) c) l) p)
3.d) g) i) k) m) o)
|
[3]
|
17[c]
|
Сүтқоректілер
|
[1]
|
17[d]
|
Анасы жүктілік кезде алкогольді ішімдік ішсе, онда дамуында ақауы бар баланың туу ықтималдылығы 50%- ға артады.
|
[2]
|
18[a]
|
хроматин
|
[1]
|
18[b]
|
А-сары түске жауап беретін доминант ген, а- жасыл , фенотип бойынша
3 сары : 1 жасыл. Генотип бойынша 1АА:2 Аа: 1аа
|
[3]
|
18[c]
|
С
|
[2]
|
19[a]
|
Құрлық экожүйеге кіреді: ашықтұқымдылар,тропиктік ормандар,тұяқтылар, құстар.
Су экожүйеге кіреді: планктондар,цианобактериялар,балдырлар
|
[2]
|
19[b]
|
Aгроценозлар : 2.3.5.8.9.11.
|
[2]
|
20[a]
|
1Тыныс алу жүйесі: мұрын қуысы-жұтқыншақ-көмекей-кеңірдек-бронхылар-өкпе.
2.Ас қорыту жүйесі:ауыз қуысы-тіст
ер-жтұтқыншақ-асқазан-ашішек-тоқ ішек
|
[2]
|
20[b]
|
Суретте орталық ми көрсетіген, оның негізгі қызметі – рефлекс.
|
[2]
|
20[c]
|
Дендрит-нейронның қысқа өсіндісі
Нейронның денесі-цитоплазма және ядродан құралады.
|
[2]
|
20[d]
|
А және Е
|
[2]
|
20[e]
|
Сопақша мида мияда
адреналин,тироксин
көбейтеді
|
[2]
|
Достарыңызбен бөлісу: |