рВК322 (О еп отез. Оагіаікі 8сіепсе, 2007) Вектор ретінде
бактериалды плазмидалар, хлоропласт және митохондрия ДНҚ-ы, вирустар мен вироидтар, транспозондар қолданылады.
Бөтен генді микроинъекция, биобаллистикалық, электропора
ция тәсілдері арқылы енгізуге болады. Жаңа геннің экспрессиясы
өткенен кейін, жасуша сол ген белгілейтін ақуызды синтездей
бастайды. Қысқаша айтқанда
рекомбинанттық Д Н Қ техноло гиям и і и •;«'»
1) организмге кошірілетін құрьшымдық генді бөліп алу;
2) генді вектордың құрамына енгізу, яғни рекомбинанттық
ДНҚжасау;
3) рекомбинанттық ДНҚ-ын қожайын жасушасына тасымал-
дау;
м ;? :щ::і ;;
п ; :
Г<
, 4) жасушаларында бөтен ДНҚ-ның экспрессиясьш талдау ке-
зеңдерден тұрады (
11-сурет ).
Сонымен, жасушаға рекомбинанттық ДНҚ молекуласы түрін-
де жаңа генетикалық информацияны енгізіп, ақырында жаңа белгі-
сі бар организмді алуға болады. Бұндай организмді
трансгендік немесе
трансформацияланган организм деп атайды, себебі бір
организмнің өзгеріп басқа қасиетке ие болуын
трансформация дейді.
Әлемдік биотехнологияда гендік инженерия кең дамыған. Био
инженерия саласында барлық өлемдік зерттеулердің негізгі бағыты
адам үшін пайдалы белгілерге ие генетикалық модификацияланған
38
Плазмидалар ДНҚ бөліктері Рекомбинантты ДНҚ молекулаларды қүрастыру Әр нысана жасушасына Т ранс формацияны іске асьфу Арнайы селективті ортада транс формацияланған жасушаларды өсіріп көбейту Эр колонияда тек қана бір рекомбинантты ДНҚ