1. Сыртқы қарсылық күштермен орындалатын жаттығулары.
А) Ауыр зат салмағымен;
Ә) Әріптесінің қарсы күшімен;
Б) Серіппелі заттың қарсылығымен;
В) Сыртқы орнаңы қарсылығымен.
2. Өз салмағына тура келетін ауырлықпен орындалатын жаттығулар.
Күшті тәрбиелеу әдісі барынша әр түрлі бейнеде болуы мүмкін. Оларды таңдау мақсатқа байланысты айқындалады. Оқу жаттығу сабағында іс – тәжірибеде негізгі күшті тәрбиелеу әдісі мыналар:
1. Барынша (максимальный) күш салу әдісі.
2. Қайталап, күш салу әдісі.
3. Динамикалық күш салу әдісі.
3.«Төзімділік» деген ұғым шаршау, шалдығумен тығыз байланысты. «Шаршау» дегеніміз – денеге түскен жүктеме күштің әсерінен адамның жұмыс істеу қабілетінің уақытша төмендеуі. Әр түрлі адамдарға бірдей әр түрлі тапсырмаларды орындау кезінде олар әр түрлі уақытта шаршап, шалдығады. Мұның себебі олардың төзімдік – деңгейінің әр түрлілігі болып табылады. «Төзімділік» дегеніміз - белгілі бір қызметті жаттығу түрін ұзақ уақыт оның әсерлілігін төмендетпей орындау қабілеті болып табылады.
Төзімділік – шаршауға, шалдығуға қарсы тұра білу қабілеті. Жұмысқа қатысатын бұлшық ет топтарының көлеміне байланысты дененің шаршап, шалдығуы бірнеше топқа бөлінеді.
1) Локальді – жұмысқа дененің бұлшық еттерінің 1,3-тен аз бөлігі қатысады.
2) Аймақтық (Региональная) - жалпы бұлшық ет көлемінің 1,3-2,3 бөлігі қатысады.
3) Басты (Глобальная) – дененің бұлшық ет көлемінің 1,3-тен 2,3 бөлігі қатысады.
Дене тәрбиесі мен спортта басты (глобальная) шаршап, шалдығумен жиі бетпе-бет кездесуге тура келеді. Жүгіру, жүзу,, шаңғымен жүру сияқты жаттығуларда дене бұлшық еттері түгелдей қатысады. Төзімділіктің екі түрі айырмаланады – жалпы және арнайы.
Жалпы – төзімділік бұл жұмысты бір қалыпты қарқынмен қуатты қалыпта қамтамасыз ететін аэробты төзімділік қорлардың есебінен ұзақ уақыт жұмыс істей білу қабілетті. Жұмысты аэробты қуатпен қамтамасыз ету анықтаушы белгі болып табылады. Жалпы төзімділікті тәрбиелеуге цикл мен орындалатын жаттығулар болады. Мысалы, ұзақ жүгіру, шаңғымен қозғалу, жүзу, қайық есу, велосипед айдау және тағы басқа.
Достарыңызбен бөлісу: |
