Біздің қызыққа толы өмір күн сайын жаңа бағыт таңдап даму үстінде. Бұл өмірде ең бастысы біздің туған туыстарымыздың амандығы. Осы мақсатта біз күзет және өрт қауіпсіз дігіне арналған құрылғыны ойлап таптық

Біздің қызыққа толы өмір күн сайын жаңа бағыт таңдап даму үстінде. Бұл өмірде ең бастысы біздің туған туыстарымыздың амандығы. Осы мақсатта біз күзет және өрт қауіпсіз дігіне арналған құрылғыны ойлап таптық.

Қазіргі заманда тиімді әрі арзан құрылғылар сұранысқа ие. Соның ішінде күзет және өрт қауіпсіздігіне арналған құрылғылар да аз емес. Өрт қауіпсіздігімен бөгде адамдардың біздің жеке өмірімізге зиян келтіруінен қорғайтын бірден-бір құрылғы бола бермек.

Құрылғы Arduino Uno микроконтроллері көмегімен жұмыс атқарады. Сонымен қатар сезімтал температуда тетіктерінен, пьезоэлементтен, герконнан, кедергі мен бірнеше жарық диодтарынан тұрады. Бағдарлама компьютер көмегімен жазып, құылған схемаға жүктеледі. Өрт және басқада қауіп төнген сәтте құрылғы үй иесіне дабыл қағады.

Абстракт

В нашей жизне очень много интересных и удивительных вещей. Большенство которых мы раздиляем со своими родственниками и друзьями. И самые главное защита наших с вами близких людей. Для этих целей мы создали охранно-пожарную сингнализацию.

В современном обществе огромное внимание уделяется созданию систем пожарной безопасности объектов, которые предназначены для защиты жизни людей и материальных ценностей от огня.

Основная цель спасение жизни людей. Автоматические системы пожарной сигнализации предназначены для быстрого и надежного обнаружения зарождающегося пожара с помощью распознавания явлений, сопровождающих пожар, таких как выделение тепла, дыма, невидимых продуктов сгорания, инфракрасного излучения.

Сигнализация состоит из датчика температуры, пьезоэлектрика, сопротивление и из нескольких светодиодов. Работает на микроконтроллере Arduino Uno.

Abstract

In modern society, great attention is paid to the creation of fire safety systems of objects that are designed to protect people's lives and property from fire.

The main goal is to save people's lives. Automatic fire alarm systems are designed to quickly and reliably detect emerging fire by recognizing the phenomena accompanying the fire, such as heat, smoke, invisible combustion products, infrared radiation.

The security fire alarm consists of a temperature sensor, a piezoelectric element, a resistance, and several LEDs. Powered by Arduino microcontroller. Having written the program we loaded onto the Arduino Uno controller. When the temperature rises, the sensor should work.

МАЗМҰНЫ

І КІРІСПЕ	5
ІІ НЕГІЗІГІ БӨЛІМ
2.1 АВТОМАТИКА	7
2.2 КОММУТАЦИЯЛЫҚ ЭЛЕКТРОМЕХАНИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТ	9
2.3 КОММУТАЦИЯ ӘДІСІ	13
2.4 ARDUINO UNO МИКРОКОНТРОЛЛЕРІНДЕ ҚОРҒАНЫС ЖҮЙЕСІ	15
ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ	22

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі: 2018 жылдың 10 қаңтарында Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына «Төртінші өнеркәсіптік революция жағдайындағы дамудың жаңа мүмкіндіктері» жолдауын жария етті. Цифрландыру және жаңа технологиялар жолдаудың басты бағыттары болып табылады.   Кәсіп орындарымызды жаңғыртуға және цифрландыруға бағытталған, өнімнің экспортқа шығуын көздейтін жаңа құралдарды дайындап сыннан өткізу қажет. Бірінші кезекте еліміздің өнер кәсіптік кәсіп орынның цифрландыру жөніндегі пилоттық жобаны іске асырып тәжірибені кеңінен тарату керек.

• 
  Автоматика бөлімімен таныстыру;
  
• 
  Коммутациялық электромеханикалық элементтеріне сипаттама беру;
  
• 
  Геркон, Пьезоэлементтердің жұмыс жүйесімен таныстыру ;
  
• 
  Arduino Uno микроконтроллерде қорғаныс жүйесін құрастыру;
  

Коммутация (switching) - құрылғыларды бір-бірімен ауыстырып қосу арқылы керекті байланыстарды іске асыру; құрылғыларды сұрыптау және олармен байланыс орнату. Қашықтағы терминалды компьютерге жалғастыру (қосу).

Коммутация (лат.commutatioөзгеріс, алмасу)— тілдін екі танбасынын — тілдік танбанын көрінісі мен мазмұнынын сәйкестігінен туатын қатынас. "Коммутация" ұғымын глоссематикада тіл таңбалары арасындағы парадигматикалық катынастын анықтау үшін, 1935 ж. Л. Ельмслев (Дания) енгізген. Ол шағын тіл элементтерін көрінісі мен мазмұны жағынан ерекшелеп көрсету үшін Коммутациялық тест жасаған. Мысалы: заттын сандык мөлшерін білдіретін моль-ноль, ноль-нуль сөздері көрінісі жағынан роль-руль сиякты бір-бірінен ерекше. Бірак олар мазмүны жағынан эр түрлі катынаста: моль-ноль, роль-руль жұп сөздері көрінісі мен мазұн сәйкестігі жағынан бір-бірімен Коммутациялык катынаста, ал ноль-нуль жұбы—тек бір танбанын варианттары ғана, онда Коммутациялық қатынас Ж°К. Коммутациялық тест тілдік танбалардын көрінісі мен мазмұнын аныктау мақсатында тілдік талдаудың барлық деңгейіндеде (мыс. синкретизм құбылыстарында) қолданылады.

- жүйенің анықталған кірісі мен шығысы арасында байланыс орнату;

- Орнатылған желі арқылы ақпаратпен алмасу;

- келесі үзілу.

Коммутацияның келесідей әдістері бар:

- канал коммутациясы (Circuit Switching сөзбе-сөз аударғанда тізбек коммутациясы);

- хабарлама коммутациясы (Message Switching);

- пакеттер коммутациясы (Packet Switching).

Коммутация каналы кезінде:

- алдымен тесіп өтетін байланыс каналы жасалынады;

- содан соң осы байланыс каналы арқылы нақты уақыт мезетінде ақпараттар алмасу жүзеге асырылады;

- байланыс аяқталғаннан кейiн байланыс каналы үзіледі.

Каналдар коммутациясы кезінде жүйелiк ресурстар, негiзiнен, байланыс орнатуға пайдаланылады. Тек жүйелiк ресурстардың шағын бөлiгі ғана байланысты ұстап тұруға жұмсалады. Нақты уақыт мезетінде ақпараттар алмасу каналдар коммутациясының негiзгi қолдану аймағын анықтайды – дауыс хабарламаларын беру. Каналдар коммутациясының кемшiлiгi – байланыс каналын пайдаланудың тиiмдiлiгiнің төмендігі. Нәтиже: байланыс каналының пайдаланудың қымбаттылығы.

Хабарлар коммутациясы:

- мәлiметтермен алмасу нақты уақыт мезетінде жүрмейді;

- жүйенің кiріс және шығыс аралығында тесіп өтетін байланыс талап етілмейді;

- артық хабарламалар жоғалмайды, олар сақталады және аялдаумен берiледі.

Хабарлар коммутациясының кемшiлiктерi:

- хабарламаларды ұзақ уақыт жеткiз;

- сөйлеу хабарламаларымен алмасудың жарамсыздығы.

Негiзгi қолданылуы - деректi электр байланыс (телеграфия, факсимильдiк байланыс).

Пакеттер коммутациясы:

Пакеттер коммутациясы кезінде хабарламалар белгiлi өлшем блоктарына бөлiнедi – пакеттерге. Әр пакет тиімді байланыс каналы босаған бойда таратылады. Қабылдаушы жақта әртүрлi уақыт мезетінде қабылданған, мүмкiн әртүрлi жолмен келген пакеттерден хабарламаларды қалпына келтiру жүреді. Пакеттер коммутациясы тасымалдаудың асинхронды тәсiлiн пайдаланады. Байланыс каналы тек қажеттi жағдайда ғана ұсынылады.

Каналдар коммутациясының әдiстерi.

Каналдар коммутациясында келесі әдiстер пайдаланылады:

кеңiстiктiк коммутация;

уақыттық коммутация;

кеңiстiк-уақыттық коммутация.

p-/-n-диод — шалаөткізпш кристалдың жақсы өткізетін р-п аймақтары арасында, оның өзіндік өткізгіштігіне жақын (г-аймағы) төмен өткізгіштігі жене жеткілікті ені барбазалық аймағының болуымен, кәдімгі р-п құрылымынан ерекшеленетін р-і-п құрылымды шалаөткізгіш диод. Осы диодты кернеуге тікелей қосқанда кірме атомдары көп п және р аймақтарынан электрондар мен кемтікгердің қосақталган инжекциясы база кедергісінің модуляциясына әкеледі (яғни, тура ток өскенде кедергінің бірнеше Ом-ға және одан кіші мәнге дейін кішіреюіне).

Кері қосылыста берілген кернеу  аймағына түседі де, онда күшті электр өрісін тудырады. Заряд тасымалдаушылар осы өріспен база аймағынан "күштеп тартылып" алынып, ажырап-қосылу режімінде р-n-құрылымы негізіндегі диодтарға қарағанда р-і-п диодтың жоғары шапшаңдығын қамтамасыз етеді (релаксация уақыты Ю-10 с-қа жетеді). Сонымен қатар p аймағының болуынан осы диодтардың ойып-тесілу кернеуінің мәні үлкен және зиянды сыйымдылығының мәні кіші болады. р-і-п диоды жоғары вольтты токтарды түзеткіш диодтар, ажыратып-қосқыш және шектегіш ӨЖЖ диодтар, толқынды-ұшпалы диодтар, фотодиодтар, ШӨ детекторлар және т.б. ретінде кеңінен қолданылады

Коммутация әдістері
Коммутация (switching) - құрылғыларды бір-бірімен ауыстырып қосу арқылы керекті байланыстарды іске асыру, құрылғыларды сұрыптау және олармен байланыс орнату болып табылады.

Коммутацияның негізгі үш түрі бар. Олар:

1)Каналдар коммутациясы;

2) Пакеттер коммутациясы;

3) Хабарлар коммутациясы.

Телефондық желінің ортақ пайдалануында ең көп қолданылатын коммутацияның түрі каналдар коммутациясы.Каналдар коммутациясында  уақыттың  нақтылы  масштабында  айырбас  қамтамасыз  етіледі,  сонда  биттер  каналмен  өзгеріссіз  жылдамдықпен  беріледі.  Абоненттер  арасында  тура (сквозной) байланыс каналы орнатылады. Шақырудың жеке  сигналының өтуі бірнеше коммутациялық құрылғылардың тізбекті қосылуы  көмегімен қамтамасызетіледі, ол каналдар коммутациясы орталығында  (ККО) шешіледі. Егер тура (сквозной) байланыс каналын белгілегенде  шақырылатын тарап бос болмаса немесе тізбектегі коммутациялы  құрылғыдағы шақыру сигналының бірі блокирленсе, шақыру жасаған  абонент уақыт өтеқайталауы тиіс. Мұндай каналды орнатқаннан кейін ККО  қызметтің минимальді санын атқарады, дегенмен ақпараттың үлкен көлемі  берілуі мүмкін. Демек, каналдар коммутация әдісін пайдаланғанда ақпараттың берілуі қордың шығын бөлігінің екі негізгі құрамдасымен  қамтамасыз етіледі: шақыруды ұйымдастыру үшін қорлармен және ККО – ғы  коммутациялық құрылғынықақтауға арналған немесе уақытша каналдарды  бөлуді  ұйымдастыруға арналған қорлармен.

Артықшылығы:

1)Каналдар коммутациялау  технологиясының жатықтығы;

2)Диалогты режимде  жұмыс жасау мүмкіндігі;

3)Абоненттер  арасында битті мөлдірлікті және  ККО санына байланыссыз  уақыт бойынша мөлдірлікті қамтамасыз ету;

4)Қолданудың  едәуір кең саласы (ең бастысы  акустикалық сигналдарды тарату).

Кемшіліктері:

1)Байланыстың  тура (сквозной) каналын орнатудың  үлкен уақыты, ол оның жеке  учаскелерінің босауын күтуден  болады;

2)Шақыру сигналын  қайталап беру қажеттілігі;

3)Ақпарат берілісі  жылдамдығы  таңдау мүмкіндігінің  жоқтығы;

4)Желідегі қызмет  пен мүмкіндіктерді өсірудің  шектеулі болуы;

5)Байланыс каналдарын  біркелкі жүктеу қамтамасыз етілмейді.

Каналдар коммутациясының өзіндік негізгі әдістері бар: кеңістіктік, уақыттық.

Микропроцессорлік жүйемен бақылау дамып келеді. Олармен қатар қорғаныштың қарапайым түрлері де қолданылады (балқығыш, автоматты сөндіргіш,түзу әсер ететін реле).

Электрмен жабдықтау жүйесінің схемалық шешімдерімен жұмыс тәптіптеріне жүктеме мінездемесі, тұтынушылардың электрлік мінездемесі әсер етеді.

Қалалар. ТП және РП тұрақты кезекші персоналдық жағынан әр түрлі қуаттағы қаншама электрқабылдағыштар әр түрдегі жабдықтың қала территориясы бойынша барлық жерде орналасқан. Қалалық торап кабельді болып орналасады.

Агроөндірістік комплекс кәсіпорыны. Радиалды жүйе 0,22-110 кВ жүйенің негізін құрайды. Олар жүктеменің тығыздығы емесімен мінезделеді. Таратылуы әуе желі арқылы іске асады. Болат өткізгішті қолдану тораптың ұзындығы және бөлінуі ҚТ тоғының төменгі көрсеткішін анықтайды.

Қазіргі кезде микропроцессор базасында телемеханиканың 4-ші буын жүйесі құрылды.

РҚ функционалдық бөліктері және элементтері. 

Өлшеуіш бөлік тоқтың, кернеудің, фазаның жылжу бұрышы энерго жүйесі параметрлерін бақылайды.

Сигналдың екі түрі бар: аналогті, дискретті.

Электрлік реле МЕСТ ке сәйкес былай аталады; тораптың шығысында өзгертуге арналған аппарат.

Релені екі түрге бөледі: максималды, минималды.

Қосылу әдісіне қарай біріншілік және екіншілік. Түзу әсер ететін реле қозғылмалы жүйенің өшіруші ком. аппаратпен байланысты. Жанама әсер ететін реле электромагнитті сөндіргіш торапты басқарады.

Релелік қорғаныштың негізгі құрамы және оған деген талаптар (ПУЭ мен сәйкес).

Таратушы тораптың РҚ келесі талаптарға жауап беру керек.

Қорғаныштың құрылуының басты принціпі.

Қорғаныштың құрылу принціпі әр түрлі. Қорғаныштың көбісі тоқ және кернеу арқылы құралады.

Жалпы жағдайда релелік қорғаныштың құрылуы екі басты бөлікті қосады: өлшеуші және логикалы

Сурет 1. ҚТ автономды қорғаудың жалпылама схемасы

Биметаллдық пластина мен қыздырған элемент реле іске қосылғанша қызып кететіндіктен, релені ҚТ тоғынан қорғауға қойылмайды. Сақтандырғыштарды немесе автоматтарды тізбектей қосу қажет. Кемшілігіне қоршаған ортаның қорғау мінездемесіне тәуелділігі болып келеді.

Электромагниттік реленің әрекет ету принціпі және орындалуы. Электромагниттік релені құру үшін келесі  электромагниттік жүйелерді қолданады: тартылушы якорьмен, айналдыратын якорьмен, якорьдің көлденең қозғалысымен.

• 
  Кедергі
  
• 
  Жарық диодтары
  
• 
  Пьезоэлемент
  
• 
  Aduino Uno микроконтроллері
  
• 
  Жалғағыш сымдар
  
• 
  Температура сенсоры
  
• 
  Геркон
  
• 
  Магнит
  

Бұл қорғаныс жүйесіне арналған бағдарлама күзет қызметін атқарады

Cурет 2 Күзет қызметінің бағдарламасы