Бизнес-жобаны жүргізу 7. Инвестор бизнесте қандай рөлге ие болады?
8. Компания директоры кім болады?
9. Компания директоры қандай өкілеттіктерге ие болады?
10. Серіктестер бірауыздан қандай шешімдер қабылдауы керек?
11. Егер серіктестердің бірі көпшіліктің пікірімен келіспесе, қандай әрекеттер жасау керек?
Бизнестен шығу 12. Инвесторлар немесе серіктестер бизнестен шыға алатын шарттар?
13. Жұмыс істеп тұрған әріптестерде бұрынғы серіктестердің немесе инвесторлардың үлестерін сатып алуға басым құқығы бола ма?
14. Серіктестерде үлесті иеліктен айыру құқығына шектеулер бола ма?
15. Мұрагер компания құрамына кіре ала ма?
16. Шарт ережелері бұзылған жағдайда серіктестер қандай жауапкершілікке тартылады?
17. Серіктестердің басқа компанияларда осындай қызметті жүзеге асыруға құқығы бар ма?
Сұрақтарға жауап беру нәтижесінде сіз ынтымақтастықты қалай ресімдеуге болатын нұсқалардың бірін таңдай аласыз.
1. Инвесторды заңды тұлға қатысушыларының құрамына ресімдеу. Бұл инвестор ақша орнына компаниядан бір орынды иеленген жағдайда орын алады.
2. Егер инвестор құрылтайшылардың құрамына кірмейтін болса, ең жылдам тәсіл — инвестициялық шарт жасау.
3. Жоба өміріне қатыспайтын инвестормен қарым-қатынасты рәсімдеудің баламалы тәсілі - қарыз шартына қол қою.
Егер жоба ақыры инвестиция алған болса, бұл іс аяқталмайды. Шартқа қол қойылғаннан кейін және ақша алғаннан кейін стартаперлер мыналарға міндетті болады:
инвесторды бизнестің дамуы, бар проблемалар мен оларды еңсеру тәсілдері туралы жүйелі түрде хабардар ету;
инвесторға компанияның дамуына қатысты қабылдайтын барлық тактикалық және стратегиялық шешімдер туралы тұрақты түрде хабарлау;
бизнестің тиімділігін арттыру бойынша жаңа шешімдер ұсыну.
Инвесторды қайдан табуға болады? Қазір инвесторды іздеу процесі 10 жыл бұрынғы жағдайға қарағанда әлдеқайда оңай болды. Инвесторды мынадан іздеуге болады:
жеңімпаздар инвесторлардан қаржылық қолдау алатын конкурстарда.
Қазақстанда стартаптарға арналған көптеген инкубаторлар мен бағдарламалар бар. Мынау олардың кейбірі ғана:
Techgarden.kz - қаржыландыруды тарту мақсатында инновациялық стартаптар, инвесторлар (жер қойнауын пайдаланушылар, бизнес-періштелер) арасындағы кездесулер мен келіссөздерге арналған алаң. Аlmaty TechGarden сұранысты (инвесторлардан міндеттер) - инвесторлар мен клиенттерге қол жеткізуді шоғырландырады
Meninarmanym.kz -16-35 жас аралығындағы жаңадан бастаушы кәсіпкерлерге арналған конкурс. Өңірлік іріктеуден кейін стартаперлер үш күндік "машықтанудан", тренингтерден өтіп, менторлардың көмегін алады.
Entrepreneur.saby.kz - қолданыстағы бизнесті дамытуға немесе жаңасын құруға бағытталған жыл сайынғы "Өз бизнесіңді жаса" конкурсы. Байқауға қатысушы болу үшін жобаны әрі қарай дамыту мен іске асыру үшін грантқа не үшін лайықты екенін көрсететін бейне түсіріп алу керек.
Startup.techgarden.kz - стартаптарға арналған акселерацияның халықаралық бағдарламасы.
Astanahub.com - халықаралық технопарк және IT-стартаптар қауымдастығы (мастер-класстар, стартаптар мектебі, стартап-weekend, көпшілік талқылаулар, акселератор және т. б.).
Most.com.kz - MOST бизнес-инкубаторы-болашақ кәсіпкерлер өз жобаларымен жұмыс істей алатын, тәжірибе алмасатын, тәжірибелі бизнесмендерден тәлімгерлік алатын және өз бизнес-идеяларын капиталдандыруға инвестиция тарта алатын шығармашылық кеңістік.