Бизнеске несие беретін мемлекеттік қаржы қорлары


Қазақстанда қаржы-несие мекемелерiнiң дамуы



бет5/6
Дата07.02.2022
өлшемі37,28 Kb.
#88499
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
sro

Қазақстанда қаржы-несие мекемелерiнiң дамуы
Революцияға дейiнгi Қазақстандағы сақтандыру жүйесi және сақтандыру компаниялар туралы мәлiмет аз. Сол кездегi көшпендi қазақтардың экономикасы және өндiрiстiк күштерi жақсы дамымағандықтан сақтандыру өзiнiң ықпалын жаса алмады. Сақтандыру келiсiм шарты жасасалса, ол Ресеймен шекаралас қалаларда. Қазақстанның экономикасына және күнделiктi өмiрге сақтандыру революциядан кеiнгi кезеңде келдi. Қазан революциядан кейiн Ресейде сақтандыру және басқа да қаржы-несие мекемелерi ұлттықтандырылды. 1918 ж.-ғы 28 қарашаның Ресей Республикасындағы «Мекемелердiң сақтандыру iсi» декретке және монополияның орнатылуына сәйкес ұлттықтандыру аяқталды. Осы кезде мемлекеттiң экономикаға және шаруашылық өмiрге нарықтық қатынастардың элементтерi сiңе бастады. Нарықтық экономиканың заңдары өз шарттарын қоя бастады: «Нарық болған жерде ғана сақтандыру болады». 1921 жылғы 6 қазандағы «Мемлекеттiк мүлiктiк сақтандыру» декретiне сәйкес жаңа ұйым және сақтандыру жүргiзу формасы қалыптасты. Барлық ауылдық, қалалық жерлерде мемлекеттiк сақтандыру ұйымдастырылды. Бiрақ осы сақтандыру жүйесi шетелдiктерге арналмаған. Халықтың қаржы комитетiнде сақтандырудың жаңа заңдарын, инструкциясын шығару мiндеттелдi. Осы кезде максималды сақтандыру сомасы 20 млрд. руб.-ден аспауы керек едi. «Қырғыз (Қазақ) ССР-де сақтандыру iсiнiң ұйымдастыру тәртiбi туралы» 1921 жылғы 14 желтоқсанның Совхалком бекiткен Жағдайы бар.Қырреспубликасында сақтандыру iсiнiң мемлекеттегi экономикалық жағдайдың нашар дамуы, халықтың жалақының төмендiгiнен және мамандардың болмауынан көптеген қиыншылықтарға ұшырады. 1926 жылы Қазақ АССР-де Росгосстрах, оның құрамында Росгосстрахтың бiрiккен басқару ұйымы құрылды. Осы кезде сақтандырудың әр түрлi пайда болды: ерiктi, жануарларды, өмiрдi, көлiктi, кепiлдемелiк сақтандыру. 1968 жылдан бастап сақтандыру қарқынды дами бастады. 1969 ж. өмiрдi сақтандырудың төлеу сомасы екi еселендi. 1991 ж. инфляция болғандықтан Қазақстан Республикада барлық сақтандыру түрлерiнен 1447,0 млн. руб. жинақталынды, оның iшiнде 658,2 млн. ерiктi сақтандырудан. Соңғы «ескi» мемлекеттiк сақтандыру жүйесi 1995ж. 17 сәуiрде аяқталды, осы кезде Министрлер кабинетi Қазақстан Республика Мемлекеттiк сақтандыру компаниясы ААҚ «СК Сенiм»-ге өзгертiлдi.Өз қызметiн Қазақстан Республикасы аймағында жүзеге асыратын шетел азаматтары, азаматтығы жоқ тұлғалар, шетеелдiк заңды тұлғалар сақтандырушылық қорғау құқығын Қазақстан Республикасы азаматтарымен жеке заңды тұлғалармен бiрдей пайдаланады.

Қорытынды
Мемлекеттік несие яғни қарызға алынган ақша мемлекеттік билік органдарының қарамағына олардың қосымша қаржы ресурстарына айнала отырып түседі. Олар, әдеттегідей, бюджет тапшылыгын жабуға багытталады. Мемлекеттік қарыздарды (заемдарды) өтеудің және олар бойынша пайыздарды төлеудің көзі бюджет қаражаттары болып табылады. Алайда, мемлекеттік берешектің едәуір өсуі және үдей түсіп отырған бюджет қиыншылықтары жағдайында ел мемлекеттік борышты қайта қаржырандыруға да баруы мүмкін. Қаржыландыруды жаңарту деп жаңа займ шығару арқылы ескі мемлекеттік берешекті етеулі айтады.Мемлекеттік несиенің негізгі нысаны мемлекеттік займдар болып табылады, ол облигациялар және басқа мемлекеттік бағалы қағаздар шығару және өткізу (сату) жолымен жалпықоғашық қажеттіліктерді қаржыландыру үшін халық пен занды тұлғалардын акдіасы тартылатындагамен сипатталады. Мемлекеттік несиенің келесі нысаны —елдің орталық эмиссия банкісітң қаражаттарын тарту.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет