Бұл электронды кітапты алғаш әлеуметтік желіге жүктеген электронды кітапхана
жүктеу/скачать 0,8 Mb. Pdf көрінісі
|
Ұйқы
| Екі кезеңдік ұйқы
Екі кезеңдік немесе сегменттелген ұйқы теориясын тарихшы, Виргин политехникалық институтының оқытушысы Роджер Экирх (Roger Ekirch)ойлап тапқан. Ол өзінің 16-жылдық ғылыми еңбегінің нәтижесін "Күн қашан аяқталады: өткен ғасырлардағы ұйқы" атты кітапта баяндайды.Экирх жүздеген тарихи құжаттарды зерттей келе келесі қорытындыға келеді. ХІХ ғасырға дейін, үйлерге жасанды жарықтандыру тарамаған кезде адамдар тәуліктің 14 сағатқа дейінгі уақытын қараңғылықта өткізген. Әсіресе қысқы кештер ұзақ әрі зеріктіретін болған. Бұл кездегі қорғаныс механизмі екікезеңдік ұйқы болды.Адамдар күн батқан соң бірден ұйқыға жататын. Шамамен 4 сағат ұйықтап, содан кейін оянып, бірнеше сағат сергек жүретін. Олар не істеген? Әрқалай. Майшамдары бар ақсүйектер мен зиялылар кітап оқитын немесе дұғажасайтын. XV ғасырда тіпті түнгі сергектікке арналған арнайы дұғалар да болған. Бірақ олар көбінесе нұрға бөленуге ұқсас бірдеңе сезгендіктен туындылар жасайтын болған. Жағдайы орташа және кедей адамдар, жұмысшылар мен шаруалар тән рахатына бөленетін. Экирх аталғанәлеуметтік топтардағы туудың жоғары көрсеткішін осы арқылы түсіндіреді. Түнгі белсенділіктен кейін адамдар қайтадан ұйқыға кетіп, әтештің алғаш шақыруына дейін ұйықтайтын.Заманауи тәжірибелер екі кезеңдік ұйқының шынымен де біздің креативтілігімізге үлес қоса алатынын көрсетті. Бұл адамдардың мидың электрлік белсенділігі сергек күйге ұқсас келетін REM- ұйқыдан кейін бірден оянатынымен түсіндіріледі. Жады артық ақпараттан тазартылған, ой анық, назар айқын, Сіз шығармашылық күшке толысыз. Кейбір тайпалар екі кезеңдік ұйқыны бұрынғы заманнан қолданады және ол поп-мәдениетте танымалдылыққа ие болуда. Сонымен қатар, бұл жүйеніңжақтастарын бозторғайларға да (ерте жатып, ерте тұрады), үкілерге де (түнде жұмыс істейді) жатқызуға болмайды.Өзіміздің хронотипімізді өзгерте аламыз деген пікірге қатысты тағы бір дәлел— егер қаласақ, біз бозторғай да, үкі де бола аламыз. жүктеу/скачать 0,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|