Бөж тақырыбы: Адам эмбриологиясы. Дамудың қауіпті кезеңдері. Орындаған: Абытова М. А. Тексерген: Мухажанова Г. О. Тобы: 138 жм

Гаструляцияның фазалары

• 
  Деламинация.
  

  Алғашқыда біртұтас болған ішкі жасушалық масса немесе эмбриобласт екі қабатқа-эпибласт және гипобластқа ажырайды.Бұл құбылысты деламинация деп атайды.

1-гипобласт

2-амниондық эктодерма

2А-ұрықтан тыс эктодерма

3-ұрықтық эпибласт

4-трофобласт

5-эндометрий жасушалары

Иммиграция.

• 
  Иммиграция.
  

  Дамудың 9-шы тәулігінде басталып,әсіресе,3-аптасында ұрықтық дискіде белсенді өтеді.Олардың ең маңызды нәтижесі-біріншілік жолақ,үш ұрықтық жапырақшалар,хорда және нерв түтікшесі қалыптасуы.

1-біріншілік жолақ

2-біріншілік жүлге

3-біріншілік төмпешік

4-біріншілік ойық

5-хорда алды пластинка

Органогенез

Органогенез гаструла сатысынан кейін басталады. Мүшелердің әрқайсысынан бұрынғы белгілі орында, бұрынғы белгілі жасушалар тобынан негізделіп, қалыптасады.Ол 2 кезеңге бөлінеді.1-ші кезең нейруляция. Бұл фазада нерв түтігі және хорда қалыптасады. 2-ші фазада ұрықтың қалған мүшелері пайда болып, олардың өздеріне тән пішіндері мен құрылысының өзара үйлесімділігі қалыптасады. Сонымен бірге оның дамуына тұқым қуалау ақпаратының негізі қаланған ДНҚ молекулалары ғана емес, оны қоршаған ұлпалар, жасушалар, олардың химиялық заттары әсер етеді.

Жүктілік - екі ағзаның, екі әлемнің біртұтас тұтастыққа бірігуінің бір түрі: әйел мен оның құрсағындағы дамып жатқан нәресте.

Жүктілік кезеңінде ұрықтың (нәрестенің) дамуы үшін қатерлі кезеңдер бар.

Жүктіліктің қатерлі кезеңдері немесе эмбрионның және ұрықтың дамуындағы қатерлі кезеңдер - бұл олардың сезімталдығы артып, бейімділік қабілеті төмендейтін, яғни эмбрионның осал болып келетің кезеңдері.

Дамудың қатерлі кезеңі терминін 1897 жылы Браун енгізген болатын.

Дамудың қатерлі кезеңдері

Әйгілі орыс эмбриологы П.Г.Светлов адам ұрығы дамуында мына кризистік кезеңдердің маңызды екендігін көрсетті :

Әйгілі орыс эмбриологы П.Г.Светлов адам ұрығы дамуында мына кризистік кезеңдердің маңызды екендігін көрсетті :

• 
  - имплатанция ұрықтанудан кейін 6-7 тәуліктер
  
• 
  - плацентация жүктіліктің 2-аптасының соңы
  
• 
  - перинатальды босану кезеңі
  

  Өмір сүру ортасының өзгеруіне бейімделуі үшін, ұрықта жаңа талаптарға сәйкес өзгерістер өтуі тиіс. Сондықтан, ұрықтың қан айналым, газ алмасу, қоректену сипаттары өзгереді. Осы кездерде әсерін тигізген зақымдатқыш факторлар эмбрион дамуын тоқтатып, түсіктірге, өлі туылуға т.с.с. ұшыратады.

П. Г. Светлов

Қатерлі кезеңдер

Бұл тіндердің немесе мүшелердің өсуінің баяулауымен, энтропияның ұлғаюымен және биологиялық жүйелердегі артық ақпараттың минималды мәндерінің төмендеуімен сипатталатын дамудың кезеңдері, бұл жаңа қатерлі белгінің қалыптасуына әкеледі.

Прогенезде

овогенез

спермиогенез

Эмбриогенезде

плацентация

Ұрық жапырақшалары кезеңі

Имплантация

ұрықтану

Нәрестенің тууы

Никотин

Вирустар

Дәрі-дәрмектер

Гипоксия

Есіркілер

Ашығу

Иондаушы сәулелер

Қатерлі кезеңдердегі экзогенді зақымдаушы факторлар

• 
  Овогенез және сперматогенез
  
• 
  Ұрықтану
  
• 
  Имплантанция 7-8 тәуліктер
  
• 
  Мүшелердің бастамаларының дамуы және плацентаның дамуы 3-8 апталар
  
• 
  Бас миынының қарқынды өсуі 15-20 апталар
  
• 
  Негізгі қызметтік жүйелердің қалыптасуы, жыныс аппаратының дифференциялануы 20-24 апта
  
• 
  Туу
  
• 
  Нәрестелік кезең
  
• 
  Жыныстық есею
  

• 
  Гистология -1 / Ажаева С.А. Түркістан 2011 ж.
  
• 
  Гистология,эмбриология,ЖОО арналған оқулық./- Есимова Р.Ж,.Нурсейтова
  
• 
  anamenbala.kz
  
• 
  tvoymalysh.com.ua
  
• 
  www.myunivercity.ru