1-МЫСАЛ. Бөлшектің бөліміндегі иррационалдықтан құтылыңыз:
А) В) С) Д) E)
Шешуі : Бөлшектің алымын да, бөлімін де -ге көбейтеміз:
Жауабы : E)
2-МЫСАЛ. Бөлшектің бөліміндегі иррационалдықтан құтылыңыз:
А) В) С) Д) E)
Шешуі : Бөлшектің алымын да, бөлімін де -ге көбейтеміз:
Жауабы : С)
Түбір көрсеткіш басқа болса, формула былай болады:
3-МЫСАЛ. Бөлшектің бөліміндегі иррационалдықтан құтылыңыз:
А) В) С) Д) E)
Шешуі : Бөлшектің алымын да, бөлімін де -ге көбейтеміз:
Жауабы : В)
Бөлшектің бөлімінде қосу-азайту болса, формулалар былай болады:
Бөлшектің бөлімінде үш дәрежелі түбір қосу-азайтумен болса, формулалар былай болады:
Радикал ішіндегі радикалды түрлендірі:
Калькуляторды қолданбай түбір астындағы натурал санды табу Көптеген адамдар түбірдің астындағы санның мәнін табуға қиналады да дереу калькуляторға жүгінеді. Бірақ сынақтарда, емтихандарда, ҰБТ – да калькуляторды қолдануға тыйым салынғанын біз білеміз. Сондықтан калькуляторды қолданбай түбірдің астындағы натурал санды табуды үйренуіміз керек.
1-МЫСАЛ: Өрнегінің мәнін табыңыз.
А ) 45 В) 75 С) 55 Д) 35 E) 65
Шешуі : Оны табу үшін біз
1) Соңынан санағанда екінші санды сызып тастаймыз:
Сонда бізде екі бөлік қалды 42 жоне 5.
2) Бірінші бөлігі қай санның квадратына жақын?
72 = 49 => 7 бола алмайды.
Себебі 49 саны 42-ден асып кетгі.
42-ден аспауы керек.
62 = 36 => 6 болады.
Себебі 6 санының квадраты 42-ге ең жақын сан.
Сонымен алғашкы бөлігі 6.
3)Екінші бөлігін табу үшін “0-бен 9-ға дейінгі қай санның квадратын соңғы цифрымен сәйкес келеді?” деген сұраққа жауап береміз.
