Абай атындағы ҚазҰПУ-ң ХАБАРШЫСЫ «Педагогика ғылымдары» сериясы, №1(57), 2018
259
шын тілінде тақпақтар, жҧмбақтар, музыка сабақтарында ағылшын тілі мамандарының кҿмегімен
ҿлеңдер жаттауда. Осы ойындар балалардың тілін, сҿздік қорын дамытуда ҥлесі зор болып табылады.
Балабақша ҥрдісінде шетел тілін оқытуда балалардың коммуникативті қҧзыреттіліктерін дамыту
біліктілігін, балалардың қызығушылығын ҧйымдастыруда дидактикалык ойындардың қажеттілігі,
яғни зор екендігі қарастырылған. Мҧндай ойындар баланы жан-жақты дамытып, білімді толық иге-
руіне кҿмектеседі. Бастапқы этапта ағылшын тілін оқытудағы бір негізі аспект ол ойын элементтерін
тиімді пайдалану болып табылады. Ойын арқылы бала қоғамдық тҽжірибені меңгереді, сондықтан
ҧйымдастырылған оқу іс-ҽрекетінде қандай дидактикалық ойын қолдануға болатынын сабақтың маз-
мҧнына, мақсатына, жас ерекшелігіне сҽйкес таңдалуы керек екендігі назарға алынған. Ағылшын
тілін меңгерту барысында ҧсынылатын ойын элементтері, суретті тапсырмалар баланың ҿздігінен
белсенді ҽрекетке тҥсуіне ықпал етеді.
Шет тілін ерте меңгерудің тиімділігі теориялық зерттеулермен расталған оң нҽтижелерге ие
(Евгений Негневицкая, А.М. Шахнарович, П.П. Блудова, Бахталина Е.Ю. жҽне т.б.).
1.
Балалардың коммуникативтік функцияларын дамыту, оның ішінде қарым-қатынас жасау мҥм-
кіндігі. Сҿйлеу қабілетін дамыту (фонемалық естуі, тілді сезінуі, имитациялау қабілеті, т.б.), психи-
калық функцияларын (ауызша ойлау, логикалық ойлау, тілдік болжам) дамыту.
2.
Сҿйлеу аппаратының дамуы (дҧрыс айтылу - шын мҽнінде, шет тілдерінде ана тілінде кездес-
пейтін фонемалар бар, бҧл балалардың сҿйлеу аппаратының икемділігін дамытуға жҽне сақтауға
ықпал етеді) жҽне мектеп жасына дейінгі балалардың жалпы тілін дамыту.
3.
Шет тілін ҥйрену барысында ойлаудың дамуы ҿздерінің ана тілдерімен салыстырғанда ерікті
не еріксіз тҥрде талданады немесе салыстырылады, содан кейін ойлау ҥдерісінде жҥзеге асырылады.
4.
Лексиканы байыту: шет тілдік лексиканы меңгеру арқылы сҿздік қорын, сондай-ақ лингво-
мҽдениеттік материалдарды кеңейту.
5.
Шет тілін ҥйрену барысында зейін қою, есте сақтау сияқты психикалық процестерді дамыту.
Бҧны атап кету ҿте маңызды, ҿйткені дҽл осындай нҽтижеге қол жеткізу оқыту ҥдерісінің сауатты
ҧйымдастырылуына байланысты болады [4]. Мектеп жасына дейінгі балалардың жас ерекшелік-
теріне байланысты психикалық, физикалық мҥмкіндіктерін, сонымен қатар олардың тілге деген қабі-
летін ескере отырып, сабақ беру барысында ойын тҥрінде ҿткізуге жҽне де сабақтың тҥрін ҿзгерте
отырып, баланың танымдық, шығармашылық қабілетін дамытуды басты назарға кою қажет. Мек-
тепке дейінгі білім беру ҧйымдарда шет тілі аптасына 2 рет, сабақтың ҧзақтығы 30 минут. Сабақ
арнайы бекітілген бҿлмеде ҿткізіледі.
Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған шет тілі сабақтарының кҿптеген тҥрлері белгілі, алай-
да олардың ҽртҥрлілігінің арасында мҧғалімдер жиі қолданатын бірнеше шартты тҥрлері бар мҽсе-
лен: [5]
-
ойын тҥріндегі сабақ;
-
сҿйлеу дағдыларын дамытуға бағытталған сабақ;
-
тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталған сабақ;
-
шығармашылыққа бағытталған сабақ;
-
ертегілер, ҽңгімелер жҽне т.б. сабақтары;
-
сабақ-саяхат;
-
рҿлдік ойынға бағытталған сабақ;
-
сҧрақ-жауап сабағы, жарыс сабағы;
-
жобаға бағытталған сабақ;
-
сабақ – сҧхбат;
-
мереке сабағы жҽне т.б.
Мектепке дейінгі білім беру ҧйымдарында шет тілі сабақтарының мҧндай алуан тҥрлері, ең алды-
мен, мектеп жасына дейінгі балалардың шет тілін қабылдау мен меңгеру ерекшеліктеріне байланыс-
ты. Сабақтар дҽстҥрлі қалыпта: амандасу, ауа райын сҧрау, тізім бойынша балаларды тҥгендеу, ҽдет-
тегі таныс жаттығуларды орындау, жҽне ҥй тапсырмасын берумен аяқталмауы тиіс. Егер сабақ дҽс-
тҥрлі емес шығармашылыққа бағытталған тапсырмалармен жаттығулардан тҧрса, ол жаттығулар
баланың іс-қимылына бағытталып, оның ішінде жарыстар мен сайыстар, жаттығулар, ал оның
орындалу шарттары шет тілінде айтылса, мҧндай сабаққа балабақша баласы қызығушылықпен
ВЕСТНИК КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №1(57), 2018
260
барады, сонымен қатар шет тілін ҥйрену қызықты ойын тҥрінде қабылданып жҽне де ҿз қҧрбылары-
мен жҽне педагогпен қарым-қатынас жасаудың бір жолы болып есептелінетіні хақ.
Қорыта айтқанда, ағылшын тілін меңгеру балаларға мектепте оқығанда, келешекте бҽсекеге
қабылетті маман ретінде жақсы табыстарға қол жеткізу ҥшін ықпалды жҽне іскер адамдармен
қарым-қатынас орната алу, қажеттіліктерін қанағаттандыру ҥшін қажет. Осы тҧрғыдан алғанда, ҿмір
тҽжірибесі кҿрсетіп отырғандай, басқа тілді меңгеру кез келген тҧлғаның биіктен кҿрінуіне мҥмкін-
дік берері сҿзсіз. Ендеше, бiлiм мен ғылымның, экономика мен саясаттың, жалпы бҽсекелестiктiң
қарыштап дамып отырған бҥгiнгiдей жаһандану кезеңiнде ҥш тiлдi бiлуді міндеттеу, ҿз кезегінде
ҿткір де, қажеттіліктен туып отырған мҽселе деп білеміз.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1 Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы. – Астана, 2016 ж.
2
«ҚР Президенті-Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың «Қазақстан-2050» Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің
жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына жолдауы» 2012 жыл, 14 желтоқсан.
3 Әбдуәли Т. Үштұғырлы тілден түңілмейік // Жетісу, №31. 2008.
4 Создание педагогических и методических условий планирования и организации обучения и общения детей с
сохранным развитием средствами иностранного языка. Рабочая тетрадь для студентов специальности 050710
Специальное дощкольное образовние. ГОУ СПО ЯО Ярославский педагогический колледж, 2014. – 75 с.
5 Wendy A. Scott, Lisbeth H.Ytreberg. Teaching English to children. – Longman education texts, 1993. – 119 c.
Достарыңызбен бөлісу: |